Proces adaptacji rodziców do roli rodzicielskiej dziecka z zespołem Downa jako strategia radzenia sobie z sytuacją stresową
PDF
PDF (English)

Słowa kluczowe

Down syndrome
family with disabled child
adaptation to parental role
coping with parental stress
social support

Jak cytować

Kaliszewska, K. (2018). Proces adaptacji rodziców do roli rodzicielskiej dziecka z zespołem Downa jako strategia radzenia sobie z sytuacją stresową. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, (17), 71–98. https://doi.org/10.14746/ikps.2017.17.05

Abstrakt

The process of adaptation to the role of a parent of a child with Down Syndrome is very difficult, multi-staged and stress-causing both for mothers and for fathers. Coping with the parental stress is a constant challenge for mothers and fathers of a child with Down syndrome and it increases the significance of different types of social support. The choice of coping strategy influences parents’ cognitive abilities, competences of emotional and behavioural regulation and facilities more positive assessment of their intellectually disabled child. In case parents choose more adaptive, that is problem – focused coping strategy the adjustment to parental role proceed more fluent, or even more adequate. In addition, it has been proven that receiving social support and using accommodative coping style may boost the process of adaptation to parental role of a child with Down syndrome.

https://doi.org/10.14746/ikps.2017.17.05
PDF
PDF (English)

Bibliografia

Abery B.H., Focus on Exceptional Children, „Family Adjustment and Adaptation with Children with Down Syndrome” 2006, nr 38(6).

Abidin R., Parenting stress index manual, “Psychological Assessment Resources” 1995.

Atkinson L., Bowman T., Minton H.L., Scott B.S., Psychological distress of parents of infants with down syndrome, “American Journal on Mental Retardation” 1997, nr 102(2).

Beckman-Bell P., To pics in Early Childhood Special Education, “Child – related stress in families of handicapped children” 1981, nr 1(3).

Będkowska-Heine V., Tworzenie roli matki dziecka niepełnosprawnego, [w:] Wybrane zagadnienia psychopatologii rozwoju dzieci i młodzieży, red. S. Michilewicz, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2003.

Będkowska-Heine V., Wpływ przewlekłej choroby dziecka na funkcjonowanie w roli ojca, [w:] Dziecko chore. Zagadnienia biopsychiczne i pedagogiczne, red. B. Cytowska, B. Winczura, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2007.

Blacher J., Neece C.L., Paczkowski E., Families and intellectual disability. “Current Opinion in Psychiatry” 2005, nr 18(5).

Cencini A., Manenti A., Psychologia a formacja, Wydawnictwo WAM, Kraków 2002.

Cummings S., Bayley H., Rie H., Effects of the child’s deficiency on the mother: A study of mentally retarded, chronically ill, and neurotic children, “American Journal of Orthopsychiatry” 1966, nr 36.

Cognitive doping, families and disability, red. A.P. Turnbull, J.M. Patterson, S.K. Behr, D.L. Murphy, J.G. Marquis, M.J. Blue-Banning, Paul H. Brookes Publishing Co., Baltimore 1993.

Dunst C.J., Trivette C.M., Deal A.G., Family Functioning Style Scale, [w:] Enabling and empowering families: Principles and guidelines for practice, red. C.J. Dunst, C.M. Trivette, Deal A.G., MA: Brookline Books, Cambridge 1988.

Emde R.N., Brown C., Adaptation to the birth of a Down’s syndrome infant: Grieving and maternal attachment, “Journal of the American Academy of Child Psychiatry” 1978, nr 17.

Florian V., Krulik T., Loneliness and social support of mothers of chronically ill children, “Social Science Medicine” 1991, nr 32 (11).

Folkman S., Lazarus R.S., Coping as a mediator of emotion, „Journal of Personality and Social Psychology” 1988, nr 54.

Folkman S., Moskowitz J.T., Coping: pitfalls and promise, “Annual Review of Psychology” 2004, nr 55.

Friedrich W.N., Friedrich W.L., Psychological assets of parents of handicapped and nonhandicapped children, “American Journal of Mental Deficiency” 1981, nr 85, s. 551-553.

Greenberg J.S., Wyngaarden-Krauss M., Mailick-Seltzer M., Chou R., Hong J., The effect of quality of the relationship between mothers and adult children with schizophrenia, autism, or Down syndrome on maternal well-being: the mediating role of optimism, “American Journal of Orthopsychiatry” 2004, nr 74(1).

Hall S., Bobrow M., Marteau T.M., Psychological consequences for parents of false negative results on prenatal screening for Down’s syndrome: Retrospective interview study, “British Medical Journal” 2000, nr 320.

Harwas-Napierała B., Specyfika komunikacji interpersonalnej w rodzinie ujmowanej jako system, [w:] Psychologia rodziny, red. I. Janicka, H. Liberska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2014.

Hodapp R.M., Families of persons with down syndrome: New perspectives, findings, and research and service needs, “Developmental Disabilities Research Reviews”, nr 13(3).

Hodapp R.M., Ricci L.A., Fathers of children with down’s syndrome versus other types of intellectual disability: Perceptions, stress and involvement, “Journal of Intellectual Disability Research” 2003, nr 47.

Johnson S.D., A framework for technology education curricula which emphasizes intellectual processes, “Journal of Technology Education 1992, nr 3(2).

Kacperczyk A., Wsparcie społeczne w instytucjach opieki paliatywnej i hospicyjnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2006.

Keller D., Honig A.S., Maternal and Paternal Stress in Families with School-Aged Children with Disabilities, “American Journal of Orthopsychiatry” 2004, nr 74(3).

Kościelska M., Oblicza upośledzenia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.

Kościelska M., Trudne macierzyństwo, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1998.

Kulik, M., Otrębski W., Sytuacja rodzinna z dzieckiem niepełnosprawnym w wyniku choroby genetycznej, [w:] Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym – możliwości i ograniczenia rozwoju, red. H. Liberska, Difin, Warszawa 2011.

Lackaye T., Margalit M., Comparisons of achievement, effort, and self-perceptions among students with learning disabilities and their peers from different achievement groups, “Journal of Learning Disabilities” 2006, nr 39.

Lam L., Mackenzie A.E., Coping with a child with Down syndrome: The experience of mothers in Hong Kong, “Qualitative Health Research” 2002, nr 12.

Leinonen E., Itälinna M., Saloviita T., Explaining the parental stress of fathers and mothers caring for a child with intellectual disability: A Double ABCX model, “Journal of Intellectual Disability Research” 2003, nr 47.

Lent R.W., Toward a Unifying Theoretical and Practical Perspective on Well-Being and Psychosocial Adjustment, “Journal of Counseling Psychology” 2004, nr 51(4).

Liberska H., Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym – możliwości i ograniczenia rozwoju, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2011.

Liberska H., Matuszewska M., Model rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym, [w:] Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym – możliwości i ograniczenia rozwoju, red. H. Liberska, Difin, Warszawa 2011.

Łoś M., „Role społeczne” w nowej roli, [w:] Małe struktury społeczne, red. J. Machaj, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1999.

Plopa M., Więzi w małżeństwie i rodziny. Metody Badań, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2006.

Peterson G.W., Hennon C.B., Conceptualizing prenatal stress with family stress theory, [w:] Families and change, red. P.C. McKenry, S.J. Price; Thousand Oak, California 2005.

Richardson G.E., The metatheory of resilience and resiliency, “Journal of Clinical Psychology” 2002, nr 58.

Roach M., Orsmond G.I., Barratt M.S., Mothers and fathers of children with Down syndrome: Parental stress and involvement in childcare, “American Journal on Mental Retardation” 1999, nr 104.

Rostowska T., Małżeństwo, rodzina, praca a jakość życia, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2009.

Sęk H., Wsparcie społeczne – co zrobić, aby stało się pojęciem naukowym?, „Przegląd Psychologicziny” 1986, nr 3.

Shin J.Y., Social support for families of children with mental retardation: Comparison between Korea and the United States, “Mental Retardation” 2002, nr 40.

Siklos S., Kerns K.A., Assessing need for social support in parents of children with autism and Down syndrome, “Journal of Autism and Developmental Disorders” 2006, nr 36(7).

Skotko B., Mothers of children with down syndrome reflect on their postnatal support, “Pediatrics” 2005, nr 115.

Sullivan A., Gender differences in coping strategies of parents of children with Down syndrome, “Down Syndrome Researches and Practice” 2002, nr 8(2).

Van Riper M., Maternal perceptions of family-provider relationships and well-being in families of children with down syndrome, “Research in Nursing and Health” 1999, nr 22.

Van Riper M., A change of plans: the birth of a child with down syndrome doesn’t have to be a negative experience, “American Journal of Nursing” 2003, nr 103.

Wayne D.O.M., Krishnagiri S., Parents’ leisure: The impact of raising a child with down syndrome, “Occupational Therapy International” 2005, nr 12(3).

Zahn-Waxler C., Duggal S., Gruber R., Parental psychopathology, [w:] Handbook of parenting 2, 3, red. M.H. Bornstein, Mahwah, Lawrence Erlbaum Associates, Mahwah 2002.

Ziemska M., Postawy rodzicielskie, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973.

Ziemska M., Rodzina a osobowość, Wiedza Powszechna, Warszawa 1979.

Żółkowska T., Normalizacja – niedokończona teoria pedagogiki specjalnej, „Niepełnosprawność” 2004, 2011, nr 5.

Żyta A., Rodzeństwo osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2004.