Abstrakt
The paper attempts to search for arguments justifying an educational strategy aiming at preventing a social exclusion of the disabled by building social capital. The research review shows that people with some disabilities present a low level of social participation, which indicates a fragile nature of social capital among members of this group. Therefore, it was assumed that a significant form of preventing social exclusion can be education that aims at developing social skills and the ability to cooperate of the disabled. Activating the resources of social capital and benefiting from them requires from people to cooperate and act in a coordinated manner.
Bibliografia
BĄBKA J., Przygotowanie uczniów z niepełnosprawnością i pełnosprawnych do współpracy jako wyzwanie dla współczesnej edukacji, [w:] Miejsce Innego we współczesnych na-ukach o wychowaniu, red. B. Jachimczak, K. Pawelczak, A. Wojciechowska, Wy-dawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2014.
BĄBKA J., Zachowania kooperacyjne w sytuacjach zadaniowych u młodzieży w okresie wczesnej adolescencji. Analiza porównawcza młodzieży pełnosprawnej i z różnymi ograniczeniami sprawności, Oficyna Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2012.
BRODA-WYSOCKI P., Wykluczenie i inkluzja społeczna. Paradygmaty i próby definicji, IPiSS, Warszawa 2012.
BRZEZIŃSKA A.I., KACZAN R., RYCIELSKI P., Obszary i modele badań nad zjawiskami wykluczania i inkluzji osób z ograniczeniami sprawności, „Polityka Społeczna”, 2010, nr specjalny: Diagnoza potrzeb i podstawy interwencji społecznych na rzecz osób z ograniczeniami sprawności.
BRZEZIŃSKA A.I., KACZAN R., RYCIELSKI P., Układ czynników sprzyjających inkluzji i utrudniających inkluzję osób niepełnosprawnych, [w:] Wsparcie dla osób z ogranicze-niami sprawności. Wyniki badań, red. tychże, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2010.
CHRZANOWSKA I., Zaniedbane obszary edukacji – pomiędzy pedagogiką a pedagogiką specjalną. Wybrane zagadnienia, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2009.
CZAPIŃSKI J., Rodzaje wykluczenia społecznego, [w:] Diagnoza społeczna 2009. Warunki i jakość życia Polaków, red. idem, T. Panek, Rada Monitoringu Społecznego, WSFiZ w Warszawie, Warszawa 2009.
DUDZIKOWA M., Ku sprawstwu, współpracy i refleksyjności poprzez ich doświadczanie w edukacji szkolnej. Brunerowskie przesłanie w praktyce, [w:] Doświadczenia szkolne pierwszego rocznika edukacji, red. eadem, R. Wawrzyniak-Beszterda, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2011.
DYCZEWSKI L., Grupy marginalne, [w:] Kultura grup mniejszościowych i marginalizowa-nych, red. idem, Wydawnictwo KUL, Lublin 2005.
DYDUCH W., Składniki i wymiary kapitału społecznego organizacji, „Organizacja i Kie-rowanie”, 2004, nr 1.
GROTOWSKA-LEDER J., Ekskluzja społeczna – aspekty teoretyczne i metodologiczne, [w:] Ekskluzja i inkluzja społeczna. Diagnoza – uwarunkowania, kierunki działań, red.
eadem, K. Faliszak, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń 2005.
GROWIEC K., Kapitał społeczny. Geneza i społeczne konsekwencje, Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej Academica, Warszawa 2011.
HURRELMANN K., Struktura społeczna a rozwój osobowości, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1994.
KWAŚNIEWSKI J., Postrzeganie marginalizacji oraz strategii środków kontroli społecznej, [w:] Kontrola społeczna procesów marginalizacji, red. idem, Interart, Warszawa 1997.
KWIATKOWSKI M., THEISS M., Kapitał społeczny. Od metafory do badań, „Rocznik Lubu-ski”, 2004, t. XXX.
NOWAK A., Zagrożenie wykluczeniem społecznym kobiet niepełnosprawnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2012.
OSTROWSKA A., SIKORSKA J., Syndrom niepełnosprawności w Polsce. Bariery integracji, IFiS PAN, Warszawa 1996.
OSTROWSKA A., SIKORSKA J., GĄCIARZ B., Osoby niepełnosprawne w Polsce w latach dziewięćdziesiątych, ISP, Warszawa 2001.
POTULICKA E., Wolny rynek edukacyjny a zagrożenia dla demokracji, [w:] Neoliberalne uwikłania edukacji, red. eadem, J. Rutkowiak, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kra-ków 2012.
PUTNAM R.D., Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Wydawnictwo Znak, Kraków 1995.
RADZIEWICZ-WINNICKI A., Pedagogika społeczna w obliczu realiów codzienności, Wy-dawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
Strategia wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego na lata 2009–2015.
SZARFENBERG R., Marginalizacja i wykluczenie społeczne – panorama językowo-teore-tyczna, [w:] Ubóstwo i wykluczenie społeczne – perspektywa poznawcza, red. idem, C. Żołędowski, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2010.
THEISS M., Kapitał społeczny a wykluczenie społeczne, [w:] Ubóstwo i wykluczenie spo-łeczne – perspektywa poznawcza, red. R. Szarfenberg, C. Żołędowski, Dom Wy-dawniczy Elipsa, Warszawa 2010.
URBAN B., Geneza i psychospołeczne mechanizmy marginalizacji współczesnej młodzieży polskiej, [w:] Zagadnienia marginalizacji i patologizacji życia społecznego, red. F. Ko-zaczuk, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2005.
WALUKIEWICZ S., Kapitał ludzki i społeczny jako przedmiot badań pedagogicznych, [w:] Badania międzynarodowe i wzory zagraniczne w diagnostyce edukacyjnej: XV Krajowa Konferencja Diagnostyki Edukacyjnej, Kielce 4–6 grudnia 2009 r., red. B. Niemierko, M.K. Szmigiel, Grupa Tomami, Kraków 2009.
WCIÓRKA B., Grupowa aktywność społeczna Polaków w latach 1998–2004. Komunikat z badań, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2004, http://www.cbos.pl [dostęp: 15.05.2014].
WIKTORZAK E., Kapitał społeczny szkoły, [w:] Badania międzynarodowe i wzory zagra-niczne w diagnostyce edukacyjnej: XV Krajowa Konferencja Diagnostyki Edukacyjnej, Kielce 4–6 grudnia 2009 r., red. B. Niemierko, M.K. Szmigiel, Grupa Tomami, Kraków 2009.
WISZEJKO-WIERZBICKA D., Niewykorzystana sfera. Partycypacja społeczna i obywatelska osób z ograniczeniami sprawności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2010.