Słowa kluczowe
adolescence
self-perception
„ prospective self/ potential self”
Jak cytować
Abstrakt
A young person's perception of his past, present, and future life is shaped during his adolescence. The potential/prospective self of an adolescent includes his ideas and plans concerning his future life and, therefore, constitutes an important source of his motives for activity and development. This paper presents results of its author's own research on the ways in which adolescents with visual disability receiving special education in the Silesian Voivodship perceive their own future lives. The theoretical part of the paper contains an analysis of the concept of self-perception and related concepts. Special attention is paid to defining different kinds of self-perception, analyzing their functions, and indicating factors that determine their development during adolescence. An overview of selected pieces of research on the self-image of the blind and visually impaired people allowed a description of the influence of self-perception on social and personal functioning of adolescents with visual disability.
Bibliografia
Cowen E.L. i in., Adjustment to Visual Disability in Adolescence, American Foundation for the Blind, New York, 1961.
Czerwińska K., Depresyjność młodzieży z niepełnosprawnością wzrokową,[w:] Relacje i doświadczenia społeczne osób z niepełnosprawnością, red. Cz. Kosakowski, A.Karuse, M. Wójcik, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń-Olsztyn, 2009.
Higgins E. T., Self-discrepancy: A theory relating self and affect, “Psychological Review”,1987, 94.
Konarzewski K., Jak uprawiać badania oświatowe. Metodologia praktyczna. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 2008.
Kozielecki J., Psychologiczna teoria samowiedzy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1981.
Kupisiewicz M., Słownik pedagogiki specjalnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2013.
Lukoff J. F., Whieteman M., The social sources of adjustment to blindness, American Foundation for the Blind Research, Series nr 21, New York, 1970.
Mielicka H., Podstawy socjologii: mikrostruktury społeczne, Wydawnictwo Stachurski, Kielce, 2002.
Ochonczenko H., Potrzeba własnej wartości i jej rola w funkcjonowaniu osób niepełnosprawnych,[w:] Potrzeby osób niepełnosprawnych w warunkach globalnych przemian społeczno-gospodarczych, red. H. Ochonczenko, A.Nowicka, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, 2006.
Ossowski R., Kształtowanie obrazu własnej sytuacji i siebie u inwalidów wzroku w procesie rehabilitacji, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Bydgoszcz, 1982.
Ossowski R., Pedagogika niewidomych i niedowidzących,[w:]Pedagogika specjalna, red. W. Dykcik, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań, 2005.
Palak Z., Uczniowie niewidomi i słabowidzący w szkołach ogólnodostępnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, 2000.
Schindele R., The social adjustment of visually handicapped children in different educational Settings, “Research Bulletin. American Foundation for the Blind, nr 28, 1974.
Sękowska Z., Przystosowanie społeczne młodzieży niewidomej, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1991.
Sękowski T., Psychologiczne aspekty rehabilitacji zawodowej osób niewidomych zatrudnionych w warunkach pełnej i częściowej integracji, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, 2001.
Walthes R., Tyflopedagogika, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, 2007.
Wosik-Kawala D., Korygowanie samooceny uczniów gimnazjum, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, 2007.
Wosińska W., Psychologia życia społecznego, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, 2004.
Zunich M.,Ledwith B., Self-concepts of visualy handicapped and sighted children, “Perceptual and Motor Skills”,Vol.XXI, 1965.