Verbal fluency in categories of common and proper names in the phase of mild cognitive impairment in the course of Parkinson’s disease
PDF (English)

Słowa kluczowe

nomina propria
nomina appellativa
semantic category
verbal fluency test
mild cognitive impairment in Parkinson’s disease

Jak cytować

Gliwa, R. . (2019). Verbal fluency in categories of common and proper names in the phase of mild cognitive impairment in the course of Parkinson’s disease. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, (27), 249–272. https://doi.org/10.14746/ikps.2019.27.12

Abstrakt

Renata Gliwa, Verbal fluency in categories of common and proper names in the phase of mild cognitive impairment in the course of Parkinson’s disease. Interdisciplinary Contexts of Special Pedagogy, no. 27, Poznań 2019. Pp. 249–272. Adam Mickiewicz University Press. ISSN 2300-391X. e-ISSN 2658-283X. DOI: https://doi.org/10.14746/ikps.2019.27.12 The article is devoted to consideration of verbal fluency in MCI-PD. The VF test allows for the detection of dysfunctions within linguistic processes, semantic memory and dysfunctions of executive functions already in the early stages of Parkinson’s
disease. The article compares the results of verbal fluency tests in selected categories of proper names and common names, and assesses the effect of the MCIPD stage on the test result. The comparison of the test group results with various degrees of MCI indicates a progressive decrease in verbal fluency. The experiment showed different profiles of the verbal task in terms of common and proper names.

https://doi.org/10.14746/ikps.2019.27.12
PDF (English)

Bibliografia

Bidzan L., Łagodne zaburzenia funkcji poznawczych, „Geriatria” 2015, no. 9, pp. 22–30.

Bolla J.K., Gray S., Resnick S.M., Galante R., Kawas C., Category and letter fluency in highly educated older adults, „The Clinical Neuropsychologist” 1998, no. 123,pp. 330–338.

Daniluk B., Szepietowska E.M., Płynność semantyczna i literowa osób w różnych fazach dorosłości — część I, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J: Paedagogia-Psychologia” 2009, no. 22, pp. 97–110.

Daniluk B., Szepietowska E.M., Płynność semantyczna i literowa osób w różnych fazach dorosłości – czynniki modyfikujące wykonanie zadań fluencji słownej — część II, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J: Paedagogia-Psychologia” 2009, no. 22, pp. 111–128.

Friedman A., Epidemiologia, rozpoznawane i leczenie choroby Parkinsona [in:] „Zaburzenia poznawcze i psychiczne w chorobie Parkinsona i innych zespołach parkinsonowskich”, ed. by T. Sobów, J. Sławek, Continuo, Wrocław 2006, pp. 11–23.

Gabrylewicz T., Łagodne zaburzenia poznawcze [in:] „Diagnostyka i leczenie otępień. Rekomendacje zespołu ekspertów Polskiego Towarzystwa Alzheimerowskiego”, ed. by M. Zabawa, Medisfera, Otwock 2012, pp. 50–57.

Gatkowska I., Diagnoza dyzartrii u dorosłych w neurologii klinicznej, Wydawnictwo UJ, Kraków 2012.

Hoehn M.M., Yahr M.D., Parkinsonism: onset, progression and mortality, „Neurology” 1967, no. 17, pp. 427–442.

Jauer-Niworowska O., Kwasiborska J., Dyzartria. Wskazówki do diagnozy różnicowej poszczególnych typów dyzartrii, KOMLOGO, Gliwice 2009.

Jodzio K., 2006, Neuropoznawcze korelaty spadku fluencji słownej po udarze prawej półkuli mózgu, „Studia Psychologiczne” no. 44(2), 2006 pp. 5–18.

Kazimierski R., Niezgoda A., Skale kliniczne w neurologii, [in:] „Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny”, ed. by W. Kozubski, P.P. Liberski, Warszawa 2014, pp. 83–85.

Kielar-Turska M., Byczewska-Konieczny K., Specyficzne właściwości posługiwania się językiem przez osoby w wieku senioralnym, [in:] „Biomedyczne podstawy logopedii”, ed. by S. Milewski, J. Kuczkowski, K. Kaczorowska-Bray, Harmonia, Gdańsk 2014, pp. 429–443.

Kozubski W., Liberski P.P., Neurologia, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2014.

Krysiak A.P., Zaburzenia języka i mowy i komunikacji w chorobie Parkinsona, „Neuropsychiatria i Neuropsychologia” 2011, no. 6(1), pp. 36–42.

Łuczywek E., Fersten E., Poziom fluencji słownej przy różnych uszkodzeniach mózgu, „Studia Psychologiczne” 1992, no. XXX, 1–2, pp. 89–98.

Morris T., Urazy mózgu [in:] „Neuropsychologia medyczna”, ed. by C.L. Amstrong, L. Morrow, Polish edition edited by M. Harciarek, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2014, pp. 27–53.

Olszewski H., Otępienie czołowo-skroniowe. Ujęcie neuropsychologiczne, Kraków 2008.

Opala G. M., Epidemiologia otępień w perspektywie prognoz demograficznych, [in:] „Choroby otępienne. Teoria i praktyka”, ed. by J. Leszek, Wrocław 2003, pp. 19–26.

Pąchalska M., Rehabilitacja neuropsychologiczna, Lublin 2014.

Piskunowicz M., Bieliński M., Zgliński A., Borkowska A., Testy fluencji słownej— zastosowanie w diagnostyce neuropsychologicznej, „Psychiatria Polska” 2013, no. XLVI, 3, pp. 475–485.

Ponichtera-Kasprzykowska M., Sobów T., Adaptacja i wykorzystanie testu fluencji słownej na świecie, „Psychiatria i Psychologia Kliniczna” 2014, 14(3), pp. 178–187.

Rende B., Ramsberger G., Miyake A., Commonalities and differences in the working memory components underlying letter and category fluency task: A dual task investigation, „Neuropsychology” 2002, no. 16, pp. 309–321.

Rutkiewicz-Hanczewska M., Neurobiologia nazywania. O anomii proprialnej i apelatywnej, Wydawnictwo naukowe UAM, Poznań 2016.

Rutkiewicz-Hanczewska M., Wiek a nazywanie. Procesy wyszukiwania słów w starszym wieku, [in:] „Gerontologopedia”, ed. by W. Tłokiński, S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray, Gdańsk 2018, pp. 241–269.

Sitek J.E., Kluj-Kozłowska K., Barczak A., Zaburzenia funkcji językowych w atypowych zespołach parkinsonowskich, [in:] „Gerontologopedia”, ed. by W. Tłokiński, S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray, Gdańsk 2018, pp. 556–572.

Sławek J., Gabrylewicz T., Otępienie w chorobie Parkinsona, [in:] „Diagnostyka i leczenie otępień. Rekomendacje zespołu ekspertów Polskiego Towarzystwa Alzheimerowskiego”, ed. by M. Zabawa, Medisfera, Otwock 2012, pp. 50–57.

Sławek J., Sobów T., Magierski R., Boczarska-Jedynak M., Opala G., Gorzkowska A., Zaburzenia neuropsychiatryczne, [in:] „Choroba Parkinsona i inne zaburzenia ruchowe”, ed. by J. Sławek, A. Friedman, A. Bogucki, G. Opala, Via Medica, Gdańsk 2012, pp. 130–171.

Sobów T., Zaburzenia poznawcze w chorobie Parkinsona, [in:] „Zaburzenia poznawcze i psychiczne w chorobie Parkinsona”, ed. by T. Sobów, J. Sławek, Continuo, Wrocław 2006, pp. 75–85.

Stolarska U., Kroczka S., Gergont A., Steczkowska M., Kaciński M., Test fluencji słownej — aspekty rozwojowe w normie i patologii, „Przegląd Lekarski” 2008, no. 65, pp. 764–768.

Szepietowska E.M., Gawda B., Ścieżkami fluencji werbalnej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2011.

Szepietowska E.M., Gawda B., Werbalna fluencja afektywna i narracje emocjonalne u osób z chorobą Alzheimera i demencją naczyniową, „Psychogeriatria Polska” 2012, no. 9(1), pp. 37–46.

Szepietowska E.M., Hasiec T., Jańczyk-Mikoś A., Fluencja słowna i niewerbalna w różnych stadiach i formach choroby Parkinsona, „Psychogeriatria Polska” 2012, no. 9(4), pp. 137–148.

Szepietowska E.M., Lipian J., Fluencja słowna neutralna i afektywna u chorych z uszkodzeniem prawej, lewej lub obu półkul mózgu, „Psychiatria Polska” 2012, no. XLVI, 4, pp. 539–551.

Thurstone L.L., Mental abilities, Chicago 1938.

Tłokiński W., Olszewski H., Zaburzenia mowy związane z wiekiem, [in:] „Biomedyczne podstawy logopedii”, ed. by S. Milewski, J. Kuczkowski, K. Kaczorowska-Bray, Gdańsk 2014, pp. 410–428.

Troyer A.K., Moscovitch M., Winocur G., Alexander M.P., Stuss D., Clustering and switching on verbal fluency: the effects of focal frontal and temporal-lobe lesions, „Neuropsychologia” 1998, no. 36, pp. 499–504.

Wieczorek D., Sitek E.J., Wójcik J., Sławek J., Łagodne zaburzenia funkcji poznawczych i otępienie w chorobie Parkinsona — obraz kliniczny i aktualne kryteria diagnostyczne, „Polski Przegląd Neurologiczny” 2013, no. 9(3), pp. 96–104.

Zawadzka E., Świat w obrazach u osób po udarze mózgu, Wydawnictwo DIFIN, Warszawa 2013.