Abstrakt
Malwina Kocoń, Magdalena Skalny, Stereotypes about the deaf and sign language in the thinking of special needs education students. Interdisciplinary Contexts of Special Pedagogy, no. 24, Poznań 2019. Pp. 109-126. Adam Mickiewicz University Press. ISSN 2300-391X. DOI: https://doi.org/10.14746/ikps.2019.24.06
The article discusses the problems of deaf people, Polish sign language as well as Signed Polish (Manually-Coded Polish) in the context of stereotypes held by first year students of special needs education. The analysis of the results of empirical research indicates which of the stereotypes concerning deaf and sign language mentioned in the study are present in the thinking of the social group covered by the research and the frequency of their occurrence. It presents and explains terminological aspects regarding stereotypes and proposes postulates to eliminate negative stereotyping.
Bibliografia
Bartnikowska U., Głuchota – mniejszość językowa, kulturowa, pogranicze…, czyli społeczny kontekst badania zjawisk związanych z uszkodzeniem słuchu, Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, vol. 4, no. 4, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2010, p. 27-41.
Bos H., Schermre T., Sign language research. Proceedings od the 4th European Congress on sign language research, Muniach, Sptemper 1-3, Signum Hamburg 1995.
Bouvet D., Mowa dziecka – wychowanie dwujęzykowe dziecka niesłyszącego, WSiP, Warszawa 1996.
Błuszkowski J., Stereotypy narodowe w świadomości Polaków, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2003.
Bokszański Z., Stereotypy a kultura, „Leopoldium”, Wrocław 1997.
Czajkowska-Kisil M., Laskowska-Klimczewska A., CODA: Inność nierozpoznana, [in:] Sytuacja osób głuchych w Polsce. Raport zespołu ds. g/Głuchych przy Rzeczniku Praw Obywatelskich, ed. M. Świdziński, Warszawa 2014.
Kasica B., Kasica-Bańkowska K., Diagnoza i etapy rehabilitacji pacjenta po wszczepieniu implantu ślimakowego, Logopedia Silesiana, no. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013.
Kocoń M., Stereotypy myślowe dotyczące osób niesłyszących i języka migowego, [in:] Teoria i praktyka oddziaływań profilaktyczno-wspierających rozwój osób z niepełnosprawnością: konteksty indywidualne i środowiskowe, Vol. 4.2., ed. K. Parys, M. Pasteczka, J. Sikorski, Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2017, p. 136-149.
Korzon A., Implanty ślimakowe w rehabilitacji osób z uszkodzonym narządem słuchu, „Niepełnosprawność” 2010, no. 4.
Krause A., Niepełnosprawność – Inny w paradygmacie humanistycznym, Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, vol. 4, no. 4, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. Gdańsk 2010.
Kurcz I., Stereotypy, prototypy i procesy kategoryzacji, [in:] Kolokwia psychologiczne. Stereotypy i uprzedzenia, ed. Z. Chlewiński, I. Kurcz, Instytut Psychologii PAN, Warszawa 1992.
Lane H., Maska dobroczynności. Deprecjacja społeczności głuchych, translated by T. Gałkowski, J. Kobosko, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1996.
Łozińska S., Gramatyczne funkcje ruchu w polskim języku migowym (PJM), [in:] Ruch w języku – język w ruchu, ed. K. Lisczyk-Kubina, M. Maciołek, Uniwersytet Śląski, GNOME, Katowice 2012.
Mallory B.L., Zingle H.W., Schein J.D., Intergenerational Communication Modes In Deaf-Parented Families, “Sign Language Studies” 1993, no. 78, p. 73-92.
Marschark M., Wauters L., Cognitive functioning in deaf adults and children, [in:] The Oxford Handbook of Deaf Studies, Language, and Education, ed. M. Marschark, P.E. Spencer, Volume 1 (2 ed.), Oxford University Press, New York 2011, p. 487-499.
Moroń E., Konceptualizacja języka migowego w edukacji niesłyszących – spojrzenie krytyczne, [in:] Edukacja niesłyszących, ed. E. Twardowska, M. Kowalska, Łódź 2011, 157-169.
Nelson T.D., Psychologia uprzedzeń, GWP, Gdańsk 2003.
Podgórska-Jachnik D., Głusi Emancypacje, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Łodzi, Łódź 2013.
Prillwitz S., Język, komunikacja i zdolności poznawcze niesłyszących, WSiP, Warszawa 1996.
Raszke J., Wobec bezrobocia – opinie i stereotypy, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1999.
Rutkowski P., Czajkowska-Kisil M., O kategorii zaimka osobowego w polskim języku migowym (PJM), „LingVaria” 2010, no. 1(9) Year V, p. 65-77.
Sak M., Wczesne zaangażowanie: skrypt dla słuchaczy kursu Głuchy jako wzór, Polski Związek Głuchych, Łódź 2012.
Skarżyński H., Mueller-Malesińska M., Wojnarowska W., Klasyfikacje zaburzeń słuchu, Audiofonologia, vol. 10, Warszawa 1997.
Szczepankowski B., Niesłyszący – Głusi – Głuchoniemi, WSiP, Warszawa 1999.
Szczepankowski B., Wyrównywanie szans osób niesłyszących – optymalizacja komunikacji językowej, Wydawnictwo Uczelniane WSRP, Siedlce 1998.
Świdziński M., Wprowadzenie, [in:] Sytuacja osób głuchych w Polsce, Raport zespołu ds. g/Głuchych przy Rzeczniku Praw Obywatelskich, ed. M. Świdziński, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2014, p. 8-12.
Teper-Solorz Z., Głusi – na marginesie „świata słyszących”, Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne, no. 14, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2016.
Tomaszewski P., Funkcjonowanie językowo-poznawcze u dzieci głuchych, [in:] Edukacja głuchych, Materiały konferencyjne, red. M. Sak, Rzecznik Praw Obywatelskich, Warszawa, 2014, p. 14-31.
Tomaszewski P., Kotowska K., Krzysztofiak P., Paradygmaty tożsamości u g/Głuchych: przegląd wybranych koncepcji, [in:] Edukacja niesłyszących – wczoraj, dziś i jutro, red. E. Woźnicka, Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, Łódź 2017, p. 111-155.
Tomaszewski P., Kształtowanie kompetencji socjokulturowej w nauczaniu polskiego języka migowego, [in:] Kulturowe i społeczne aspekty niepełnosprawności, ed. P. Tomaszewski, K. Bargiel-Matusiewicz, E. Pisula, Wydawnictwo UW, Warszawa 2015, p. 21-40.
Tomaszewski P., Mity o Polskim Języku Migowym, „Nauczyciel w Świecie Ciszy” 2006, no. 8, p. 2-11.
Tomaszewski P., Mówić czy migać? Prawo dziecka głuchego do wychowania dwujęzycznego, [in:] Społeczeństwo równych szans. Tendencje i kierunki zmian, ed. D. Gorajewska, Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, Warszawa 2005, p. 113-124.
Wejland A.P., Obrazy grup społecznych. Studium metodologiczne, PAN, Warszawa 1991.
Wojciszke B., Psychologia społeczna. System poznawczy i procesy spostrzegania ludzi, UG, Gdańsk 1983.
Wójcik M., Wybrane aspekty społecznego funkcjonowania młodzieży niesłyszącej i słabosłyszącej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008.