An overview of tools useful in the speech diagnosis of a child with intellectual disability
PDF (English)

Słowa kluczowe

logopaedic diagnosis
diagnostic tools
intellectual disability
oligophasia

Jak cytować

Szurek, M. . (2019). An overview of tools useful in the speech diagnosis of a child with intellectual disability. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, (27), 223–248. https://doi.org/10.14746/ikps.2019.27.11

Abstrakt

Mateusz Szurek, An overview of tools useful in the speech diagnosis of a child with intellectual disability. Interdisciplinary Contexts of Special Pedagogy, no. 27, Poznań 2019. Pp. 223–248. Adam Mickiewicz University Press. ISSN 2300-391X. e-ISSN 2658-283X. DOI: https://doi.org/10.14746/ikps.2019.27.11

Object literature offers standards of diagnostic procedure for oligophasia. The book market still lacks, however, tools that would be developed for the purpose of logopaedic diagnoses of persons with intellectual disabilities (ID), which could fully assess the speech of a child with oligophasia. Presently, specialists utilise tools used for diagnosing other disorders or create their own research tools. The choice of relevant diagnostic tools, and, as a result – later result analysis, is a complex process mostly due to the great variation of functioning of persons with ID, and due to the lack of developed reference norms for the population of persons with ID (conclusions on language development in this group are by and large quite general, frequently formulated intuitively and without support by empirical studies). As a result, the author concluded an analysis of diagnostic tools available on the book market that could provide aid in the logopaedic assessment of a child with ID, stressing the need to create an original tool adapted for diagnosing the speech disorder of oligophasia.

https://doi.org/10.14746/ikps.2019.27.11
PDF (English)

Bibliografia

Balejko A., Kwestionariusz obrazowy do badania mowy i prowadzenia terapii logopedycznej,5th ed., Wydawnictwo Antoni Balejko, Białystok 2017.

Balejko A., Test nazywania. Diagnoza i terapia osób z zaburzeniami mowy, Wydawnictwo Antoni Balejko, Białystok 2005.

Błeszyński J., Diagnoza rozwoju mowy osób z niepełnosprawnością intelektualną, [in:] Diagnoza logopedyczna. Podręcznik akademicki, ed. by E. Czaplewska, S. Milewski, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot 2012, pp. 177–222

Błeszyński J.J., Kaczorowska-Bray K. (ed.), Diagnoza i terapia logopedyczna osób z niepełnosprawnością intelektualną, Wydawnictwo Harmonia Universalis, Gdańsk 2012.

Bobkowicz-Lewartowska L., Niepełnosprawność intelektualna. Diagnozowanie, edukacja i wychowanie, Wydawnictwo Harmonia Universalis, Gdańsk 2011.

Chrzanowska I., Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności, Wydawnictwo 0132Impuls”, Kraków 2018.

Duda H., Badanie kinestezji artykulacyjnej. Kwestionariusze i karty, Wydawnictwo Harmonia Universalis, Gdańsk 2017.

Duda H., Badanie wymowy dziecka. Kwestionariusz obrazkowo-wyrazowy dla dzieci 5-letnich i starszych, Wydawnictwo Harmonia Universalis, Gdańsk 2018.

Emiluta-Rozya D., Całościowe badanie logopedyczne z materiałem obrazkowym, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2013.

Gałkowski T., Charakterystyka funkcji mowy i ich zaburzeń, [in:] Wybrane zagadnienia z defektologii, ed. by T. Gałkowski, vol. 1, Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej, Warszawa 1972.

Grycman M., Sprawdź, jak się porozumiewam. Ocena efektywności porozumiewania się dzieci niemówiących wraz z propozycjami strategii terapeutycznych, 2nd ed., Wydawnictwo RCRP, Kraków 2015.

Hornowska E., Testy psychologiczne: teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 2009.

Jastrzębowska G., Pelc-Pękala O., Metodyka ogólna diagnozy i terapii logopedycznej, [in:] Logopedia – pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki, ed. by T. Gałkowski, G. Jastrzębowska, vol. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2003, pp. 309–345.

Jęczeń U., Symptomy oligofazji w upośledzeniu umysłowym, [in:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, ed. by S. Grabias, M. Kurkowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2012, pp. 381–393.

Jęczeń U., Postępowanie logopedyczne w przypadkach oligofazji, [in:] Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego. Podręcznik akademicki, ed. by S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2015, pp. 267–282.

Kielar-Turska M., Testy sprawności językowych i komunikacyjnych w diagnozie logopedycznej, [in:] Metodologia badań logopedycznych z perspektywy teorii i praktyki, ed. by S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray, Wydawnictwo Harmonia Universalis, Gdańsk 2015, pp. 214–215.

Kijak R.J., Niepełnosprawność intelektualna. Między diagnozą a działaniem, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013.

Krajna E., 100-wyrazowy Test Artykulacyjny, Wydawnictwo Komlogo, Gliwice 2008.

Krakowiak K., Panasiuk M., Umiejętności komunikacyjne dziecka z uszkodzonym słuchem. Komunikacja językowa i jej zaburzenia, vol. 3, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1992.

Machoś M., Diagnoza bazowych umiejęntości komunikacyjnych. Karty obserwacji, Wydawnictwo Ergo-Sum, Bytom 2018.

Michalak-Widera I., Logopedyczny test dla dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Unikat 2, Katowice 2009.

Minczakiewicz E., Logopedia. Mowa, rozwój, zaburzenia, terapia, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 1996.

Minczakiewicz E.M., Edukacyjny i pragmatyczny aspekt rozwoju komunikacji u dzieci ze sprzężonymi zaburzeniami rozwoju, [in:] Komunikacja, mowa, język w diagnozie i terapii zaburzeń rozwoju u dzieci i młodzieży niepełnosprawnej, ed. by E.M. Minczakiewicz, Wydawnictwo Naukowe AP, Kraków 2001.

Muzyka-Furtak E., Haman E., Obrazkowy Test Słownikowy – Rozumienie (OTSR) w diagnostyce logopedycznej dzieci z uszkodzonym słuchem, ,,Logopedia” 2014, no. 43–44.

Nowak A., Kobylacka-Sikora K., Indywidualny arkusz kompetencji komunikacyjnych, <http://docplayer.pl/21470964-Wprowadzenie-zalozenia-teoretycznewarunki-przeprowadzania-badania-indywidualny-arkusz-kompetencji-komunikacyjnych-iakk-literatura.html> [access: 13.11.2019].

Paluch A., Drewniak-Wołosz E., Mikosza L., AFA-SKALA. Jak badać mowę dziecka afatycznego?, Oficyna Wydawnicza ,,Impuls”, Kraków 2008.

Rakowska A., Język, komunikacja, niepełnosprawność. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2003.

Rocławski B., Słuch fonemowy i fonetyczny, Wydawnictwo Glottispol, Gdańsk 2010.

Smoczyńska M., Haman E., Czaplewska E., Maryniak A., Krajewski G., Banasik N., Kochańska M., Łuniewska M., Morstin M., Test Rozwoju Językowego, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2015.

Siwek S., Upośledzenie umysłowe, [in:] Neuropsychologia kliniczna dziecka. Wybrane zagadnienia, ed. by A.R. Borkowska, Ł. Domańska, Warszawa 2007.

Smoczyńska M., Krajewski G., Łuniewska M., Haman E., Bulkowski K., Kochańska M., Inwentarze rozwoju mowy i komunikacji (IRMIK): SŁOWA I GESTY, SŁOWA I ZDANIA. Podręcznik, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2015.

Stecko E., Sprawdź jak mówię. Karta badania logopedycznego z materiałami pomocniczymi, Wydawnictwo ES, Warszawa 2014.

Surowaniec J., Słownik terminów logopedycznych, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie, Kraków 1992.

Szłapa K., Tomasik I., Wrzesiński S., Kwestionariusz diagnostyczny zaburzeń mowy ze szczególnym uwzględnieniem afazji i dysartrii dla młodzieży i dorosłych, Wydawnictwo Harmonia Universalis, Gdańsk 2014.

Szuniewicz A., Próba badań wad wymowy dzieci upośledzonych umysłowo w warszawskich szkołach specjalnych, „Logopedia” 1967, no. 7, pp. 112–118.

Szurek M., Szczegółowa diagnoza logopedyczna dziecka z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym jako podstawa skutecznej terapii, „Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej” 2017, no. 18, pp. 165–184.

Tanajewska A., Naprawa R., Diagnozą rozwoju ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym. Arkusz monitoringu rozwoju ucznia, Wydawnictwo Harmonia Universalis, Gdańsk 2014.

Tarkowski Z., Test Słownika Dziecka, Wydawnictwo Fundacji „Orator”, Lublin 1999.

Tarkowski Z., Zaburzenia mowy dzieci upośledzonych umysłowo, [in:] Logopedia. Pytania i odpowiedzi, ed. by T. Gałkowski, G. Jastrzębowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 1999, pp. 489–495.

Tarkowski Z., Test Sprawności Językowej, Wydawnictwo Fundacji „Orator”, Lublin 2001.