Poza strukturalizm. Hybrydy leksykalne w świetle gramatyki kognitywnej
PDF

Słowa kluczowe

hybrydy
słowotwórstwo
strukturalizm
gramatyka kognitywna

Jak cytować

Kłaczyńska, A. (2015). Poza strukturalizm. Hybrydy leksykalne w świetle gramatyki kognitywnej. Investigationes Linguisticae, 32, 124–142. https://doi.org/10.14746/il.2015.32.7

Abstrakt

Artykuł jest próbą interpretacji zagadnień słowotwórstwa hybryd leksykalnych z elementem angielskim w języku polskim z wykorzystaniem gramatyki kognitywnej na tle tradycyjnego słowotwórstwa strukturalnego. Badania nad istotą hybryd pozwolą pokazać ich semiotyczną naturę, natomiast dokładniejsza analiza budowy tych wyrazów wykaże, iż w celach poznawczych warto wyjść poza strukturalne koncepcje badawcze i sięgnąć do narzędzi oferowanych przez inne teorie językoznawstwa. W tymże opracowaniu wykorzystano alternatywną w stosunku do głównego nurtu językoznawstwa i prężnie rozwijającą się teorię gramatyki kognitywnej. Gramatyka kognitywna może bowiem przynieść nowe spojrzenie na istniejące w polszczyźnie hybrydy z cząstkami angielskimi, których sposoby tworzenia, postrzegania, rozumienia wydają się bardziej interesujące, aniżeli wykazywałoby to słowotwórstwo w klasycznym, jedynie strukturalnym rozumieniu. Analiza wybranych jednostek językowych przedstawiona w niniejszym artykule ma na celu również ukazanie tego, jak istotne w tworzeniu nowych słów są semantyka oraz świadomość językowa.

https://doi.org/10.14746/il.2015.32.7
PDF

Bibliografia

Bańko, M. 2005. Wielki słownik wyrazów obcych PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bussmann, H. 2006. Routledge Dictionary of Language and Linguistics. London and New York: Routledge.

Buttler, D. 1986. Formacje hybrydalne w różnych okresach rozwoju i warstwach słownikowych polszczyzny, [w:] Warchoł, S. (red.) Formacje hybrydalne w językach słowiańskich. Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, s. 23-31.

Crystal, D. 2003. English as a Global Language. Cambridge: Cambridge University Press.

Doroszewski, W. (red.) 1997. Słownik języka polskiego (1958-1962). Przedruk elektroniczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Grzegorczykowa, R. 1982. Zarys słowotwórstwa polskiego. Słowotwórstwo opisowe. Wyd. V. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Grzegorczykowa, R., Puzynina, J. 1999. Problemy ogólne słowotwórstwa, [w:] Grzegorczykowa, R., Laskowski, R., Wróbel H. (red.) Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia. Wyd. trzecie poprawione. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 361-389.

Hawkes, T. 1988. Strukturalizm i semiotyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Hornby, A. S. 2010. Oxford Advanced Learner’s Dictionary of Current English. Eight edition. Oxford: Oxford University Press.

Jadacka, H. 2001. System słowotwórczy polszczyzny (1945-2000). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Kaproń-Charzyńska, I. 2004. Prefiksy, sufiksy, prefiksoidy, sufiksoidy czy człony związane?, Język polski LXXXIV z. 1, s. 16-28.

Kortas, J. 2003. Hybrydy leksykalne we współczesnej polszczyźnie: próba kategoryzacji, Prace Językoznawcze z. V. Olsztyn, s. 99-115.

Langacker, R. W. 2009. Gramatyka kognitywna. Wprowadzenie. Kraków: Universitas.

Mańczak-Wohlfeld, E. 1995. Tendencje rozwojowe współczesnych zapożyczeń angielskich w języku polskim. Kraków: Universitas.

Mańczak-Wohlfeld, E. 2006. Angielsko-polskie kontakty językowe. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Mańczak-Wohlfeld, E. (red.) 2010. Słownik zapożyczeń angielskich w polszczyźnie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Markowski, A. (red.) 2006. Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN. Warszawa: Wydawnictwo PWN.

Obara, J. 1986. Hybrydy i półkalki na tle innych jednostek językowych obcego i rodzimego pochodzenia, [w:] Warchoł S. (red.) Formacje hybrydalne w językach słowiańskich (księga referatów Ogólnopolskiej Konferencji naukowej w Lublinie, 10-11 maja 1984 roku). Lublin: UMCS, s. 59-73.

Piaget, J. 1972. Strukturalizm. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”.

Polański, E. (red. nauk.) 2008. Wielki słownik ortograficzny PWN z zasadami pisowni i interpunkcji. Warszawa: Wydawnictwo PWN.

Saussure, F. de. 2002. Kurs językoznawstwa ogólnego. Przekł. K. Kasprzyk K., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Taylor, J. R. 2007. Gramatyka kognitywna. Kraków: TAiWPN Universitas.

Urbańczyk, S. (red.) 1978. Encyklopedia wiedzy o języku polskim. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Waszakowa, K. 2003. Czy w słowotwórstwie pojęcie «hybryda» jest przydatne?, Poradnik Językowy, nr 10, s. 3-11.

Waszakowa, K. 2005. Przejawy internacjonalizacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Witaszek-Samborska, M. 1993. Zapożyczenia z różnych języków we współczesnej polszczyźnie (na podstawie słowników frekwencyjnych). Prace Komisji Językoznawczej, t. XX. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.