Rozrachunek z wiecznymi lingwistycznymi antynomiami: analogia–anomalia, forma–znaczenie, paradygmatyczny–syntagmatyczny, synchronia–diachronia w dzisiejszej węgierskiej gramatyce przypadka
PDF

Słowa kluczowe

węgierski przypadek
analogia–anomalia
forma–znaczenie
paradygmatyczny–syntagmatyczny
diachronia–synchronia

Jak cytować

Bielecki, R. (2015). Rozrachunek z wiecznymi lingwistycznymi antynomiami: analogia–anomalia, forma–znaczenie, paradygmatyczny–syntagmatyczny, synchronia–diachronia w dzisiejszej węgierskiej gramatyce przypadka. Investigationes Linguisticae, 32, 19–34. https://doi.org/10.14746/il.2015.32.2

Liczba wyświetleń: 259


Liczba pobrań: 218

Abstrakt

Po oswobodzeniu się w XIX wieku językoznawstwa węgierskiego z hamującego antyczno-średniowiecznego paradygmatu deskryptywnego, dogmatyzyjącego właściwości łaciny jako wszechobowiązujące, gramatycy węgierscy wydają się niestrudzenie ukuwać następną doktrynę zaciemniającą pewne istotne właściwości struktury semantycznej, morfosyntaktycznej i morfologicznej języka węgierskiego. Casus kontrowersyjnego tzw. biernika bezkońcówkowego (por. Várom a fiam ‘Oczekuję swojego syna’) posłużył do ujawnienia ich inklinacji metodologicznych polegających na wyraźnym faworyzowaniu podejścia analogicznego, formalnego, paradygmatycznego i (implicytnie) diachronizującego, kosztem zrównoważonego – zdaniem autora artykułu bardziej adekwatnego – podejścia uwzględniającego także zjawiska anomalne, semantyczne, syntagmatyczne i czysto synchroniczne
https://doi.org/10.14746/il.2015.32.2
PDF

Bibliografia

Antal, L. 2005. A formális nyelvi elemzés. A magyar esetrendszer. Bicske: SZAK Kiadó.

Artowicz, E. 2003. Morfosyntaktyczny model języka w dawnych gramatykach węgierskich. Od Jánosa Sylvestra do Ferenca Verseghyego. Warszawa: Uniwersytet Warszawski Katedra Hungarystyki.

Bielecki, R. 2010. Does the Genitive Operate in the Hungarian Case System?

I. The é-Genitive. Lingua Posnaniensis, vol. LII (2), pp. 7–25.

Bielecki, R. 2011. Does the Genitive Operate in the Hungarian Case System?

II. The Ø-/nak-/nek-Genitive. Lingua Posnaniensis, vol. LIII (1), pp. 25–40.

Blake, B. J. 1997. Case. Cambridge: Cambridge University Press.

Böhtlingk, O. 1998. Pâṇini’s Grammatik. Delhi: Motilal Banarsidass Publishers.

Bursill-Hall, G. L. 1972. Grammatica Speculativa of Thomas of Erfurt. Londyn: Longman.

É. Kiss, K., Kiefer, F., Siptár, P. 1999. Új magyar nyelvtan. Budapeszt: Osiris Kiadó.

Fedjunëva, G. V. (Ed.). 2000. Öнiя коми кыв. Морфология. Syktywkar: Коми небöг лэдзанiн.

Gaál, E. 2002. A magyar nyelv kis könyve. Budapeszt: Műszaki Könyvkiadó.

Hegedűs, R. 2005. Magyar nyelvtan. Formák, funkciók, összefüggések. Budapeszt: Tinta Könyvkiadó.

Heinz, A. 1978. Dzieje językoznawstwa w zarysie. Warszawa: Państwowe Wy-dawnictwo Naukowe.

Hjelmslev, L. 1935. La catégorie des cas. Étude de grammaire générale. Première partie. Acta Jutlandica, vol. VII 1, pp. 1–184.

Hjelmslev, L. 1968. Prolégomène à une théorie du langage. Paryż: Les Éditions de Minuit.

Itkonen, E. 1991. Universal History of Linguistics. India, China, Arabia, Europe, Amsterdam–Filadelfia: John Benjamins Publishing Company.

Jászó, A. (Ed.). 1995. A magyar nyelv könyve. Budapeszt: Trezor Kiadó.

Keil, H. (Ed.). 1855. Grammatici Latini II. Leipzig: B. G. Teubner Verlag.

Keszler, B. (Ed.). 2000. Magyar grammatika. Budapeszt: Nemzeti Tankönyv¬kiadó.

Kiefer, F. (Ed.). 2000. Strukturális magyar nyelvtan. Budapeszt: Akadémiai Kiadó.

Kiefer, F. (Ed.). 2006. Magyar nyelv. Budapeszt: Akadémiai Kiadó.

Lancelot, C., Arnauld, A. 1780. Grammaire générale et raisonnée, Contenant Les fondemens de l'art de parler, expliqués d'une manière claire & naturelle; Les raisons de ce qui est commun à toutes les Langues; & des principales différences qui s’y rencontrent; Et plusieurs remarques nouvelles sur la Langue Françoise. Paryż: Durand neveu.

Nebrija, A. de. 1909. Gramática castellana. Halle: Max Niemeyer.

Perevoščikov, P. N. (Ed.). 1962. Грамматика современного удмуртского языка. Фонетика и морфология. Iżewsk: Удмуртское Книжное Издательство.

Rácz, E. (Ed.). 1968. A mai magyar nyelv. Budapeszt: Tankönyvkiadó.

Robins, R. H. 1967. A Short History of Linguistics, Londyn: G. Bell & Sons Ltd.

Saussure, F. de. 2002. Kurs językoznawstwa ogólnego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Temesi, M., Rónai, B. 1972. A leíró magyar nyelvtan alapjai. Budapeszt: Tan-könyvkiadó.

Thrax, D. 1874. The Grammar of Dionysios Thrax. Saint Louis: Studley Company.

Tompa, J. (Ed.). 1970. A mai magyar nyelv rendszere. Leíró nylevtan. I. Budapeszt: Akadémiai Kiadó.