Jak rozpoznać recenzowane publikacje – o etykietach z otwartymi danymi recenzentów w monografiach naukowych

Article Sidebar

pdf
Opublikowane: gru 1, 2019
DOI: https://doi.org/10.14746/nisw.2019.1-2.6
Słowa kluczowe:
etykiety z otwartymi danymi recenzentów, etykiety z informacją o recenzowaniu, recenzowanie, recenzje, monografie naukowe, ewaluacja nauki, publikacje naukowe

Main Article Content

Emanuel Kulczycki
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
https://orcid.org/0000-0001-6530-3609
Ewa A. Rozkosz
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tim C. E. Engels
Uniwersytet w Antwerpii
Raf Guns
Uniwersytet w Antwerpii
Marek Hołowiecki
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Janne Pölönen
Federation of Finnish Learned Societies
Kinga Ciereszko
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Abstrakt

W tym artykule omawiamy etykiety z otwartymi danymi recenzentów, czyli praktykę ujawniania danych recenzentów w monografiach naukowych, która jest powszechna w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Celem badania było sprawdzenie, czy etykieta z otwartymi danymi recenzentów jest rodzajem etykiety z informacją o recenzowaniu (na podobieństwo tej stosowanej w Finlandii i Flandrii, tj. we flamandzkiej części Belgii), i, czy jako taka, może być używana jako kryterium w różnych systemach wykorzystywanych do oceny publikacji naukowych. Przeprowadziliśmy dwufazowe badanie z wykorzystaniem sekwencyjnej strategii eksploracyjnej. W pierwszej fazie przeprowadziliśmy wywiady z reprezentantami dwudziestu spośród czterdziestu największych polskich wydawnictw naukowych w celu zbadania, w jaki sposób polscy wydawcy kontrolują proces recenzowania oraz czy można wykorzystać etykiety z otwartymi danymi recenzentów do identyfikacji monografii recenzowanych. W drugiej fazie przeprowadziliśmy dwie ankiety mające na celu analizę postrzegania procesu recenzowania oraz etykiet z otwartymi danymi recenzentów przez autorów (n = 600) oraz recenzentów (n = 875) książek opublikowanych przez dwadzieścia poddanych badaniu wydawnictw. Zintegrowane wyniki pozwoliły nam zweryfikować stwierdzenia wydawców dotyczące ich praktyk związanych z procesem recenzowania. Nasze wyniki wskazują, że wydawcy rzeczywiście kontrolują proces recenzowania poprzez dostarczanie recenzentom kryteriów oceny oraz przesyłanie recenzji autorom. Wydawcy rzadko proszą o pozwolenie na ujawnienie nazwisk recenzentów, ale dla recenzentów oczywistym jest, że umieszczanie ich danych w monografii jest częścią procesu recenzowania. Badanie pokazuje również, że ujawniane są dane tylko tych recenzentów, którzy przyjęli manuskrypt do publikacji. A zatem, co najważniejsze, nasza analiza wykazała, że etykieta z otwartymi danymi recenzentów, której używają polscy wydawcy, jest rodzajem etykiety z informacją o recenzowaniu, takiej jak ta stosowana we Flandrii i Finlandii, i, jako taka, może być stosowana do identyfikacji recenzowanych monografii naukowych.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Kulczycki, E., Rozkosz, E. A., Engels, T. C. E., Guns, R., Hołowiecki, M., Pölönen, J., & Ciereszko, K. (2019). Jak rozpoznać recenzowane publikacje – o etykietach z otwartymi danymi recenzentów w monografiach naukowych. Nauka I Szkolnictwo Wyższe, (1-2(53-54), 183–217. https://doi.org/10.14746/nisw.2019.1-2.6
Numer
Nr 1-2(53-54) (2019): Badania, Publikacje i Kadra Akademicka
Dział
Artykuły
Biogramy autorów

Emanuel Kulczycki, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

EMANUEL KULCZYCKI – jest profesorem nadzwyczajnym i kierownikiem Pracowni Komunikacji Naukowej w Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zajmuje się ewaluacją nauki, otwartą nauką i komunikacją naukową. Ostatnio publikował m.in. w Nature, Research Evaluation, Journal of Informetrics, Scientometrics oraz Aslib Journal of Information Management.

Ewa A. Rozkosz, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

EWA A. ROZKOSZ – pracuje w Pracowni Komunikacji Naukowej w Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zajmuje się ewaluacją badań, krajowymi rankingami czasopism, naukometrią i bibliometrią.

Tim C. E. Engels, Uniwersytet w Antwerpii

TIM C.E. ENGELS – jest kierownikiem Wydziału ds. Badań i Innowacji na Uniwersytecie w Antwerpii. Od 2009 roku kieruje oddziałem Flamandzkiego Centrum Monitorowania Badań i Rozwoju (ECOOM) w Uniwersytecie w Antwerpii. Pod jego kierownictwem tworzona jest i co roku aktualizowana Flamandzka Naukowa Bibliograficzna Baza Danych dla Nauk Społecznych i Humanistycznych (VABB-SHW). Jego badania koncentrują się na ewaluacji badań i wzorcach publikacji w naukach społecznych i humanistycznych.

Raf Guns, Uniwersytet w Antwerpii

RAF GUNS – jest koordynatorem oddziału Flamandzkiego Centrum Monitorowania Badań i Rozwoju (ECOOM) w Uniwersytecie w Antwerpii, który specjalizuje się w naukach społecznych i humanistycznych. Jego zainteresowania badawcze obejmują bibliometrię, data science i analizę sieci społecznych.

Marek Hołowiecki, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

MAREK HOŁOWIECKI – pracuje w Pracowni Komunikacji Naukowej w Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jest menedżerem grupy badawczej oraz menedżerem akcji COST (ENRESSH).

Janne Pölönen, Federation of Finnish Learned Societies

JANNE PÖLÖNEN – ma wykształcenie historyczne, specjalizuje się w prawie rzymskim i badaniach nad społeczeństwem. Od 2010 roku jest zaangażowany w opracowanie fińskiego wskaźnika publikacji oraz w analizę dorobku fińskich uniwersytetów przy użyciu krajowych i międzynarodowych baz danych.

Bibliografia

  1. Björk, B.-C., Solomon, D. (2013). The publishing delay in scholarly peer-reviewed journals. Journal of Informetrics 7(4): 914–923. doi: 10.1016/j.joi.2013.09.001.
  2. Marsh, H.W., Jayasinghe, U.W., Bond, N.W. (2008). Improving the peer-review processfor grant applications: Reliability, validity, bias, and generalizability. American Psychologist 63(3): 160–168. doi: 10.1037/0003-066X.63.3.160.
  3. Giménez-Toledo, E., Sivertsen, G., Mañana-Rodríguez, J. (2017). Peer review as a delineation criterion in data sources for the assessment and measurement of scholarly book publishing in social sciences and humanities. 16th International Conference on Scientometrics and Informetrics, ISSI 2017. ss. 118–124.
  4. Giménez-Toledo, E., Mañana-Rodríguez, J., Sivertsen, G. (2017). Scholarly book publishing: Its information sources for evaluation in the social sciences and humanities. Research Evaluation 26(2): 91–101. doi: 10.1093/reseval/rvx007
  5. Langfeldt, L. (2006). The policy challenges of peer review: Managing bias, conflictof interests and interdisciplinary assessments. Research Evaluation 15(1): 31–41. doi: 10.3152/147154406781776039.
  6. Daniel, H.-D. (1993). Guardians of science: Fairness and reliability of peer review.Weinheim, Germany: VCH Verlagsgesellschaft.
  7. König, T. (2016). Peer Review in the Social Sciences and Humanities at the European Level:The Experiences of the European Research Council. W: Ochsner, M., Hug, S.E., Hans-Dieter, D., red. Research Assessment in the Humanities: Towards Criteria and Procedures. Cham, Swit¬zerland: Springer International Publishing. ss. 151–163. doi: 10.1007/978-3-319-29016-4_12.
  8. Spezi, V., Wakeling, S., Pinfield, S., Fry, J., Creaser, C., Willett, P. (2018). „Let the community decide”? The vision and reality of soundness-only peer review in open-access mega-journals. Journal of Documentation 74(1): 137–61. doi: 10.1108/JD-06-2017-0092.
  9. Pölönen, J. (2018). Applications of, and Experiences with, the Norwegian Model in Finland. Journal of Data and Information Science 3(4): 30–43. doi: 10.2478/jdis-2018-0019.
  10. Giménez-Toledo, E., Mañana-Rodríguez, J., Engels, T.C.E., Guns, R., Kulczycki, E., Ochsner, M. et al. (2018). Taking scholarly books into account, Part II: A comparisonof 19 European countries in evaluation and funding. Scientometrics. doi: 10.1007/s11192-018-2956-7.
  11. Kulczycki, E. (2018). The diversity of monographs: Changing landscape of book evaluation in Poland. Aslib Journal of Information Management 70(6): 608–622. doi: 10.1108/AJIM-03-2018-0062.
  12. Pölönen, J., Engels, T.C.E., Guns, R., Verleysen, F.T. (2017). Is my publication peer reviewed? A comparison of top-down and bottom-up identification of peer review in the framework of the Finnish and Flemish performance-based research funding systems. Science, Technology and Innovation Indicators. Paris, France.
  13. Verleysen, F.T., Engels, T.C.E. (2013). A label for peer-reviewed books. Journal of the Association for Information Science and Technology 64(2): 428–430. doi: 10.1002/asi.22836.
  14. Borghart, P. (2013). A label for peer-reviewed books? Some critical reflections. Learned Publishing 26(3): 167–171. doi: 10.1087/20130303.
  15. Engels, T.C.E., Guns, R. (2018). The Flemish performance-based research funding system: A unique variant of the Norwegian model. Journal of Data and Information Science 3(4): 44–59. doi: 10.2478/jdis-2018-0020.
  16. Polka, J.K., Kiley, R., Konforti, B., Stern, B., Vale, R.D. (2018). Publish peer reviews. Nat. 560: 545–547. doi: 10.1038/d41586-018-06032-w.
  17. Ross-Hellauer, T., Deppe, A., Schmidt, B. (2017). Survey on open peer review: Attitudes and experience amongst editors, authors and reviewers. PLoS One. 12(12): e0189311. doi: 10.1371/journal.pone.0189311.
  18. Creswell, J. (2014). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed-Methods Approaches. Thousand Oaks, CA: Sage.
  19. Bernard, H.R. (2006). Research methods in anthropology: Qualitative and quantitative approaches. 4th ed. Lanham, MD: AltaMira.
  20. Saldaña, J. (2009). The Coding Manual for Qualitative Researchers. Los Angeles, CA: SAGE. doi: 10.1017/CBO9781107415324.004.
  21. Fetters, M.D., Curry, L.A., Creswell, J.W. (2013). Achieving integration in mixed-methods designs: Principles and practices. Health Services Research 48(6pt2): 2134–2156. doi: 10.1111/1475-6773.12117.
  22. Fetters, M.D., Freshwater, D. (2015). Publishing a Methodological Mixed Methods Research Article. The Journal of Mixed Methods Research 9(3): 203–213. doi: 10.1177/1558689815594687.
  23. Baldwin, M. (2018). Scientific Autonomy, Public Accountability, and the Rise of „Peer Review” in the Cold War United States. Isis 109(3): 538–558.
  24. Biagioli, M. (2002). From Book Censorship to Academic Peer Review. Emergences: Journal for the Study of Media & Composite Cultures 12(1): 11–45. doi: 10.1080/1045722022000003435.