Jak rozpoznać recenzowane publikacje – o etykietach z otwartymi danymi recenzentów w monografiach naukowych
Main Article Content
Abstrakt
W tym artykule omawiamy etykiety z otwartymi danymi recenzentów, czyli praktykę ujawniania danych recenzentów w monografiach naukowych, która jest powszechna w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Celem badania było sprawdzenie, czy etykieta z otwartymi danymi recenzentów jest rodzajem etykiety z informacją o recenzowaniu (na podobieństwo tej stosowanej w Finlandii i Flandrii, tj. we flamandzkiej części Belgii), i, czy jako taka, może być używana jako kryterium w różnych systemach wykorzystywanych do oceny publikacji naukowych. Przeprowadziliśmy dwufazowe badanie z wykorzystaniem sekwencyjnej strategii eksploracyjnej. W pierwszej fazie przeprowadziliśmy wywiady z reprezentantami dwudziestu spośród czterdziestu największych polskich wydawnictw naukowych w celu zbadania, w jaki sposób polscy wydawcy kontrolują proces recenzowania oraz czy można wykorzystać etykiety z otwartymi danymi recenzentów do identyfikacji monografii recenzowanych. W drugiej fazie przeprowadziliśmy dwie ankiety mające na celu analizę postrzegania procesu recenzowania oraz etykiet z otwartymi danymi recenzentów przez autorów (n = 600) oraz recenzentów (n = 875) książek opublikowanych przez dwadzieścia poddanych badaniu wydawnictw. Zintegrowane wyniki pozwoliły nam zweryfikować stwierdzenia wydawców dotyczące ich praktyk związanych z procesem recenzowania. Nasze wyniki wskazują, że wydawcy rzeczywiście kontrolują proces recenzowania poprzez dostarczanie recenzentom kryteriów oceny oraz przesyłanie recenzji autorom. Wydawcy rzadko proszą o pozwolenie na ujawnienie nazwisk recenzentów, ale dla recenzentów oczywistym jest, że umieszczanie ich danych w monografii jest częścią procesu recenzowania. Badanie pokazuje również, że ujawniane są dane tylko tych recenzentów, którzy przyjęli manuskrypt do publikacji. A zatem, co najważniejsze, nasza analiza wykazała, że etykieta z otwartymi danymi recenzentów, której używają polscy wydawcy, jest rodzajem etykiety z informacją o recenzowaniu, takiej jak ta stosowana we Flandrii i Finlandii, i, jako taka, może być stosowana do identyfikacji recenzowanych monografii naukowych.
Downloads
Article Details
Bibliografia
- Björk, B.-C., Solomon, D. (2013). The publishing delay in scholarly peer-reviewed journals. Journal of Informetrics 7(4): 914–923. doi: 10.1016/j.joi.2013.09.001.
- Marsh, H.W., Jayasinghe, U.W., Bond, N.W. (2008). Improving the peer-review processfor grant applications: Reliability, validity, bias, and generalizability. American Psychologist 63(3): 160–168. doi: 10.1037/0003-066X.63.3.160.
- Giménez-Toledo, E., Sivertsen, G., Mañana-Rodríguez, J. (2017). Peer review as a delineation criterion in data sources for the assessment and measurement of scholarly book publishing in social sciences and humanities. 16th International Conference on Scientometrics and Informetrics, ISSI 2017. ss. 118–124.
- Giménez-Toledo, E., Mañana-Rodríguez, J., Sivertsen, G. (2017). Scholarly book publishing: Its information sources for evaluation in the social sciences and humanities. Research Evaluation 26(2): 91–101. doi: 10.1093/reseval/rvx007
- Langfeldt, L. (2006). The policy challenges of peer review: Managing bias, conflictof interests and interdisciplinary assessments. Research Evaluation 15(1): 31–41. doi: 10.3152/147154406781776039.
- Daniel, H.-D. (1993). Guardians of science: Fairness and reliability of peer review.Weinheim, Germany: VCH Verlagsgesellschaft.
- König, T. (2016). Peer Review in the Social Sciences and Humanities at the European Level:The Experiences of the European Research Council. W: Ochsner, M., Hug, S.E., Hans-Dieter, D., red. Research Assessment in the Humanities: Towards Criteria and Procedures. Cham, Swit¬zerland: Springer International Publishing. ss. 151–163. doi: 10.1007/978-3-319-29016-4_12.
- Spezi, V., Wakeling, S., Pinfield, S., Fry, J., Creaser, C., Willett, P. (2018). „Let the community decide”? The vision and reality of soundness-only peer review in open-access mega-journals. Journal of Documentation 74(1): 137–61. doi: 10.1108/JD-06-2017-0092.
- Pölönen, J. (2018). Applications of, and Experiences with, the Norwegian Model in Finland. Journal of Data and Information Science 3(4): 30–43. doi: 10.2478/jdis-2018-0019.
- Giménez-Toledo, E., Mañana-Rodríguez, J., Engels, T.C.E., Guns, R., Kulczycki, E., Ochsner, M. et al. (2018). Taking scholarly books into account, Part II: A comparisonof 19 European countries in evaluation and funding. Scientometrics. doi: 10.1007/s11192-018-2956-7.
- Kulczycki, E. (2018). The diversity of monographs: Changing landscape of book evaluation in Poland. Aslib Journal of Information Management 70(6): 608–622. doi: 10.1108/AJIM-03-2018-0062.
- Pölönen, J., Engels, T.C.E., Guns, R., Verleysen, F.T. (2017). Is my publication peer reviewed? A comparison of top-down and bottom-up identification of peer review in the framework of the Finnish and Flemish performance-based research funding systems. Science, Technology and Innovation Indicators. Paris, France.
- Verleysen, F.T., Engels, T.C.E. (2013). A label for peer-reviewed books. Journal of the Association for Information Science and Technology 64(2): 428–430. doi: 10.1002/asi.22836.
- Borghart, P. (2013). A label for peer-reviewed books? Some critical reflections. Learned Publishing 26(3): 167–171. doi: 10.1087/20130303.
- Engels, T.C.E., Guns, R. (2018). The Flemish performance-based research funding system: A unique variant of the Norwegian model. Journal of Data and Information Science 3(4): 44–59. doi: 10.2478/jdis-2018-0020.
- Polka, J.K., Kiley, R., Konforti, B., Stern, B., Vale, R.D. (2018). Publish peer reviews. Nat. 560: 545–547. doi: 10.1038/d41586-018-06032-w.
- Ross-Hellauer, T., Deppe, A., Schmidt, B. (2017). Survey on open peer review: Attitudes and experience amongst editors, authors and reviewers. PLoS One. 12(12): e0189311. doi: 10.1371/journal.pone.0189311.
- Creswell, J. (2014). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed-Methods Approaches. Thousand Oaks, CA: Sage.
- Bernard, H.R. (2006). Research methods in anthropology: Qualitative and quantitative approaches. 4th ed. Lanham, MD: AltaMira.
- Saldaña, J. (2009). The Coding Manual for Qualitative Researchers. Los Angeles, CA: SAGE. doi: 10.1017/CBO9781107415324.004.
- Fetters, M.D., Curry, L.A., Creswell, J.W. (2013). Achieving integration in mixed-methods designs: Principles and practices. Health Services Research 48(6pt2): 2134–2156. doi: 10.1111/1475-6773.12117.
- Fetters, M.D., Freshwater, D. (2015). Publishing a Methodological Mixed Methods Research Article. The Journal of Mixed Methods Research 9(3): 203–213. doi: 10.1177/1558689815594687.
- Baldwin, M. (2018). Scientific Autonomy, Public Accountability, and the Rise of „Peer Review” in the Cold War United States. Isis 109(3): 538–558.
- Biagioli, M. (2002). From Book Censorship to Academic Peer Review. Emergences: Journal for the Study of Media & Composite Cultures 12(1): 11–45. doi: 10.1080/1045722022000003435.