Abstrakt
Przedmiotem rozważań są potrzeby, możliwości i kierunki zmian w systemie pomocy finansowej państwa dla studentów. Problem ten powinien być rozpatrywany w kontekście zmian finansowania całego systemu edukacji, w tym finansowania szkół wyższych. Trudna sytuacja gospodarcza Polski jest - z jednej strony - argumentem za koniecznością zmian w systemie finansowania edukacji i pomocy dla studentów, z drugiej — czynnikiem ograniczającym możliwości szybkich i radykalnych zmian. Warunkiem podstawowym każdej reformy finansowania szkolnictwa wyższego musi być założenie, że realna wartość środków przeznaczonych na to szkolnictwo nie tylko nie może maleć, lecz powinna stopniowo wzrastać. Drugi warunek-to uczestnictwo wszystkich zainteresowanych stron w dyskusji nad kierunkami zmian w systemie finansowania i osiągnięcie consensusu w tej sprawie. Podstawowe kwestie do rozstrzygnięcia to: możliwości zmniejszenia pomocy dla studentów typu pośredniego na rzecz pomocy bezpośredniej, a w ramach pomocy bezpośredniej - możliwość wprowadzenia form pomocy zwrotnej (obok czy zamiast części stypendiów). Autorka wyjaśnia różnice między różnymi formami kredytu, z których tylko bezpośrednie pożyczki rządowe mogą znaleźć praktyczne zastosowanie obecnie w Polsce. W rozważaniach wykorzystano doświadczenia krajów zachodnioeuropejskich.
Bibliografia
Arnold AJ. 1992 The National Systems o f Financial Aid to Students in Six Countries in The European Community. W: Deutsches....
Barr N. 1989 Alternative Proposals for Student Loans in the U.K. W: Financial... .
Colloque 1992 24-eme Colloque Franco-Allemand des Oeuvres Universitaires (Auout 1992). Orlean.
Deutsches.., 1992 Deutsches Studentenwerk Conference on the Living Conditions o f Students in Higher Education (1 September 1992). Bonn.
Eicher J.C., Chevaillier T. 1992 Rethinning the Financing o f Post-compulsory Education. „Higher Education in Europę”, nr 1.
Financial.., 1989 Financial Supportfor Students: Grants, Loans or Graduate Tax? Centre for Higher Education Studies. Institute of Education London University: London.
Financing.., 1990 FinancingHigher Education: CurrentPatterns. Paris: OECD.
Higher 1992 „Higher Education in Europę” 1992, nr 2.
Hryniewicz J., Jałowiecki B., Mync A. 1992 Ucieczka mózgów ze szkolnictwa wyższego i nauki. Raport z badań „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 8.
Johansson O., Ricknell L. 1987 Study Assistance iii Ten European Countries: Overview and Conceptual Framework. University of Umea, National Association of Student Financial Aid Administration.
Johnstone B. 1989 Sharing the Costs o f Higher Education. W: Financial....
Morris M. 1989 StudentAid inSweden: Recent Experience and Reform. W: Financial... .
Rocznik... 1991; 1992 Rocznik statystyczny. Warszawa: GUS.
Student Loans..., 1990 Student Loans in Higher Education, 1.1, Western Europę and the USA. Paris: International Institute for Educational Planning.
Swierzbowska-Kowalik E. 1993 Odpłatność za studia w opinii studentów. Warszawa: Centrum Badań Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego (maszynopis).