Abstrakt
Ustawa o szkolnictwie wyższym z września 1990 r. daje uczelniom znaczną autonomię. Autonomia ta dotyczy m.in. liczby studentów przyjmowanych na pierwszy rok studiów oraz zasad i trybu ich dobom. Przez kilkadziesiąt lat decyzje o liczbie studentów były podejmowane centralnie, również przez ministra ustalane były jednolite zasady przyjęć. Od dwóch lat nastąpiła zasadnicza zmiana. Decyzje w tych sprawach są w gestii uczelni. W artykule podjęto próbę pokazania niektórych zmian, jakie nastąpiły w szkolnictwie wyższym w odniesieniu do liczby przyjęć oraz procedur dobom studentów. Omówiono również wyniki badań na temat oceny przez członków komisji rekrutacyjnych stosowanych w uczelniach form kwalifikowania kandydatów na studia. Istotne zmiany, które odnotowano, to: 1) nastąpił znaczny wzrost liczby studentów przyjmowanych na I rok studiów; 2) dynamika tego wzrostu jest zróżnicowana, co sprzyja zasadniczej zmianie stmktury zbiorowości studentów pod względem kiemnku i trybu kształcenia; 3) większość szkół wyższych odeszła od tradycyjnie stosowanego wieloczynnikowego systemu kwalifikowania kandydatów na studia, zmniejszając liczbę tych czynników lub niekiedy przyjmując wszystkich kandydatów z pominięciem kryteriów kwalifikacyjnych. Stosowane procedury dobom zadowalają w pełni niewiele osób zaangażowanych w działalność rekmtacyjną, większość z nich uważa, że należy je zmienić lub uzupełnić. Obecnie mamy do czynienia z dużą różnorodnością i zmiennością fomi dobom, a także - j a k można sądzić - z procesem kształtowania się dwu typów studiów: elitarnych - charakteryzujących się ostrą selekcją wstępną oraz masowych — o złagodzonych kryteriach kwalifikacyjnych.
Bibliografia
Ciekotowa K., Jasiński R. 1990 Rekrutacja i kwalifikowanie na studia a efektywność systemu edukacyjnego. Warszawa-Łódź: PWN.
Januszkiewicz F., Zalewski J. 1983 Społeczno-pedagogiczne aspekty rekrutacji do szkól wyższych. Warszawa: PWN.
Jastrząb-Mrozicka M., Maziarz Cz. (red.) 1979 Kształtowanie systemu kwalifikowania kandydatów na studia wyższe, materiały z seminarium węgiersko-polskiego. Warszawa-Łódź: PWN.
Jastrząb-Mrozicka M., Wnuk-Lipińska E. 1991 Wyższa uczelnia w nowej sytuacji ustrojowej. „Dydaktyka Szkoły Wyższej”, nr 4.
Osiński J. (red.) 1980 Końcowy raport z badań nad systemem kwalifikowania kandydatów na studia dzienne. Wrocław: Politechnika Wrocławska.
Osiński J. (red.) 1985 Dobór młodzieży na stacjonarne studia wyższe. Warszawa: PWN.
Zakrzewski J. (red.) 1973 Rekrutacja młodzieży na studia wyższe. Materiały z konferencji naukowej. Warszawa: PWN.
Zalewski J. (red.) 1978 Dobór kandydatów na studia wyższe w PRL i WRL. Warszawa-Łódź: PWN.