Jak cytować
Abstrakt
Centrum Badań Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego przy Uniwersytecie Warszawskim zostało wytypowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej do koordynacji tematu, którego realizacja miała doprowadzić do sformułowania propozycji alternatywnych rozwiązań problemu oceny jakości kształcenia w polskim szkolnictwie wyższym oraz struktur organizacyjnych, w których ów proces miałby się dokonywać. Prezentowane w tym artykule założenia do utworzenia instytucji zajmującej się problemem jakości kształcenia na szczeblu krajowym powstały w wyniku realizacji projektu sponsorowanego przez EC/TEMPUS w roku akademickim 1994/95. W trakcie realizacji projektu wykorzystano różne materiały i formy gromadzenia danych. Za punkt wyjścia przyjęto analizę stanu szkolnictwa wyższego w Polsce oraz przyjętych po 1989 r. rozwiązań legislacyjnych: ustaw, uchwał, a także dokumentów określających wewnętrzne zasady funkcjonowania uczelni. W kwestiach nie uregulowanych w ustawach informacji o uczelniach dostarczały statuty oraz inne dokumenty: regulaminy studiów, zarządzenia, uchwały itp. Jako ważne źródło informacji potraktowane zostały spotkania, seminaria oraz konferencje krajowe i zagraniczne, poświęcone różnym aspektom zapewniania jakości kształcenia na poziomie instytucji szkolnictwa wyższego bądź kierunków studiów. Próbę określenia poziomu zaangażowania polskich uczelni w proces samooceny jakości kształcenia podjęto na podstawie badań ankietowych, którymi zostały objęte uczelnie podległe Ministerstwu Edukacji Narodowej, akademie medyczne oraz niepaństwowe szkoły wyższe. Do opisu sytuacji w polskich uczelniach wykorzystano ponadto wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w 1993 r. przez Centrum Badań Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego Uniwersytetu Warszawskiego na reprezentacyjnej próbie nauczycieli akademickich. Badania dotyczyły strategii przystosowawczych uczelni do zmian ustrojowych zachodzących w naszym kraju. Projekt zrealizowano we współpracy z przedstawicielami polskiego środowiska akademickiego, a także ekspertami - realizatorami oraz twórcami systemów oceny jakości kształcenia w szkolnictwie wyższym Francji, Holandii i Wielkiej Brytanii (Anglia i Szkocja).
Bibliografia
Amsterdamski S., Białecki I., Chmielecka E., Jabłecka J. 1994 Report on the Reform of Higher Education and Scientific Research in Roland. W: Issues in Transition. Vienna.
Borecka K., Frankowicz M., Kręglewski M. 1995 Teaching Chemistry at Polish Universities. „State of the Art” and Perspectives. W: Wnuk-Lipińska E., Wójcicka M. (eds.): Quality Review in Higher Education. Warsaw.
Cerych I., Sabatier P. 1986 Great Expectations and Mixed Performance. The Implementation of Higher Education Reforms in Europe. Trentham.
Changing Contexts... 1994 Changing Contexts of Quality Assessment. Recent Trends in Western European Higher Education. Westerheijden D.F., Brennan J., Maassen P.A.M. (eds.).
Chmielecka E. 1995 Quality Assesment in Higher Schools of Economics in Poland. W: Wnuk-Lipińska E., Wójcicka M. (eds.): Quality Review in Higher Education. Warsaw.
Clark B. 1983 The Higher Education System. Academic Organization in Cross-National Perspective. Berkeley.
Cobban A. B. 1975 The Medieval Universities: Their Development and Organisation. Methuen and Co: London.
Crighton J. 1994 Quality lmprovement and Accreditation in Educational Systems in Central and Eastern Europe. W: Seminar I: Quality Assurance and Accreditation in Higher Education. OECD: Paris.
Edukacja... 1995 Edukacja w zmieniającym się społeczeństwie, red. Białecki I. i inni, MEN: Warszawa.
El-Khawas E. 1994 External Scrutiny, US Style: Multiple Actors. Overlapping Roles. W: Becher T. (ed.): Government and Professional Education. SHERE and Open University Press: London.
Entwistle N., Thompson S., Tait H. 1992 Guidelines for Promoting Effective Learning in Higher Education. CRLI, University of Edinburgh: Edinburgh.
European... 1994 European Pilot Projects fo r Evaluating Quality in Higher Education. Prepared by: Donaldson J., Staropoli A., Ottenwaelter M.-O., Thune Ch., Vroeijenstijn A.l.
Frederiks M.M., Westerheijden D.F., Weusthof P.J.M. 1995 Wpływ oceny jakości na szkolnictwo wyższe w Holandii. „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 5.
Harvey L. 1995 Quality Assurance Systems, TOM and the New Collegialism. QHE: Birmingham.
HB0 1993 The Framework forAssessing Quality; The Cornerstone o fth e Visitation Process. HBO: The Hague.
HEQC 1994 Learning from Audit. HEQC: London.
HEQC 1995 The Future Development of the External Examiner System. HEQC Consultative Document. HEQC: London.
Jabłecka J. 1993 Niezależność, autonomia i wolność akademicka a modele koordynacji szkolnictwa wyższego. Na marginesie artykułu C. Kerra. „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 1.
Jabłecka J. 1995 Szkolnictwo wyższe: ocenianie, wskaźniki osiągnięć - przegląd problematyki. „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 5.
Jeffery R. 1993 Analiza zasad akredytacji i wspierania jakości studiów nauczycielskich w polskich kolegiach. MEN, PHARE: Warszawa.
Kawecki J. 1994 Works on Introducing a System of Evaluating the Quality of Teaching in Schools of Higher Education (referat).
Kraśniewski A., Woźnicki J. 1995 Flexibility and Adaptability of the System of Study: Underrated Aspects of Quality in Higher Education. W: Wnuk-Lipińska E., Wójcicka M. (eds.): Quality Review in Higher Education. Warsaw.
Kells H.R. 1983 Self-Study Processes. A Guide fo r Postsecondary Institutions. Macmillan Publ.: New York.
Loboda M. 1995 System akredytacji szkoleń menedżerskich Stowarzyszenia Edukacji Menedżerskiej FORUM. „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 5.
Policy Paper... 1995 Policy Paper fo r Change and Development in Higher Education. UNESCO: Paris.
Prometheus... 1991 Prometheus Bound, ed. Neave G., Vught F.A. van. Pergamon Press: New York. Propozycje rektorów uczelni autonomicznych w sprawie założeń systemu szkolnictwa wyższego i nauki (maszynopis).
Vroeijenstijn A l. 1995a lmprovementand Accountability: Navigating between Scylla and Charybdis. „Higher Education Policy Studies” . Series 30, London.
Vroeijenstijn A l. 1995b Kilka uwag na temat stosowania systemu zewnętrznej oceny jakości w szkolnictwie wyższym - podstawowe zasady i warunki. „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 5.
Vught F.A. van 1992 Autonomy and Accountability in Government - University Relationships. CHEPS: London.
Vught F.A. van 1994 Towards a General Model of Quality Assessment in Higher Education. W: Brennan J., Vught F.A. van: Question of Quality: In Europe and Beyond. „Higher Education Report”, nr 1. Quality Support Centre: London.
Vught F.A. van, Westerheijden D.F. 1993 Quality Management and Quality Assurance in European Higher Education. CHEPS: Enschede.
Williams P. 1995 Audits Aims and Objectives, referat.
Wójcicka M. 1995 Jakość kształcenia a akredytacja - mechanizmy i procedury oceny. Przykład Polski. „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 5.
Wnuk-Lipińska E. 1995 The University Transformation: Conservatisme and lnnovations. W: Science and Society, ed. by Gasparski W., Airaksiner T. Warsaw.
Wnuk-Lipińska E. 1995 Ocena jakości szkolnictwa wyższego w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 5.
Yorke M. 1995 Incentives to Enhance Teaching and Learning in Higher Education?, referat.