Abstrakt
Rozwój gospodarki rynkowej w Polsce wiąże się z istotnym zwiększeniem roli wykształcenia w określaniu szans na rynku pracy. Wynika to ze wzrostu zapotrzebowania na wysokie kwalifikacje przy jednoczesnym spadku popytu na prostą pracę fizyczną. Lepsze wykształcenie oznacza obecnie wyższe płace i mniejsze ryzyko bezrobocia, szczególnie jeśli się pracuje w sektorze prywatnym. Wzrosła znacznie rozpiętość płac, odzwierciedlając awans pracowników z wyższym wykształceniem i pogorszenie się pozycji robotników. Oznacza to istotny wzrost stopy zwrotu od inwestycji w kształcenie do poziomu porównywalnego z występującym w krajach Europy Zachodniej. Wykształcenie zaczęło się opłacać. W efekcie tych zmian rodziny inteligenckie opuszczają strefy ubóstwa i przemieszczają się w kierunku strefy zamożności. Zarysowane prawidłowości mają charakter statystyczny i istnieją od nich odstępstwa. Poprawa pozycji płacowej ominęła przede wszystkim pracowników sfery usług socjalnych - nauczycieli, lekarzy - tj. sfery, w której płace są nadal ustalane centralnie przez państwowego pracodawcę i w której słaba jest konkurencja ze strony sektora prywatnego.
Finansowanie
Dorota Holzer-Żelazewska
Bibliografia
Bielecki P. 1995 Ekonomiczna efektywność kształcenia w wymiarze społecznym i indywidualnym. „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 5.
GUS 1988 i 1992 Badanie budżetów gospodarstw domowych.
GUS 1993 Zatrudnienie w gospodarce narodowej według wysokości wynagrodzenia za wrzesień w 1987 r. i 1993 r.
GUS 1994 (luty) Badanie aktywności ekonomicznej ludności.
GUS 1995 Potrzeby edukacyjne. Informacje i opracowania statystyczne.
Lorenz W., Wagner J. 1990 A Note on Returns to Human Capital in the Eighties: Evidence from Twelve Countries. The Luxembourg Income Study, „Working Paper”, nr 54.
Mincer J. 1974 Schooling, Experience and Earnings. New York: Columbia University Press for NBER.
Rutkowski J. (1996) High Skills Pay of: The Changing Wage Structure during Economic Transition in Poland. „Economies in Transition”, vol. 4(1).