Jak cytować
Abstrakt
W artykule zawarte są refleksje na temat sytuacji społeczno-zawodowej absolwentów uniwersytetu w okresie transformacji ustrojowej państwa. Podstawą do sformułowania tez stały się wyniki badań przeprowadzonych na celowo dobranej próbie absolwentów Uniwersytetu Wrocławskiego w 2002 r., które zostały skonfrontowane z wynikami podobnych badań z lat wcześniejszych. Analiza otrzymanych danych w kontekście teorii Jarla Bengtssona ujawnia powszechnie występujące tendencje do wybierania przez absolwentów uniwersytetów liniowego typu kariery oraz dążenia do stabilności zawodowej w ramach struktur przedsiębiorstw tradycyjnych (postfordowskich, industrialnych), takich jak szkoła czy urząd. Nadmierne dążenie do wykonywania zawodów zgodnych z ukończonym kierunkiem i brak elastyczności zawodowej mogą jednak stanowić poważną przeszkodę w rozwoju społeczeństwa transformacyjnego, którego rynek pracy podlega gwałtownym i nieprzewidzianym zmianom i w którym istotną rolę odgrywają odpowiednie proporcje między pracownikami wyspecjalizowanymi a elastycznymi zawodowo.
Bibliografia
Białecki I., Sikorska J. (red.) 1998 Wykształcenie i rynek, Warszawa.
Bauman Z. 2000 Globalizacja, Warszawa.
Bauman Z., 1999 Trabajo, consumismo y nuevos pobres, Barcelona.
Bengtsson J. 1996 Rynki pracy przyszłości: wyzwanie dla polityki edukacyjnej, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 6.
Bourdieu R, Passeron J. C. 1990 Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, Warszawa.
Bromberek B. 1992 Studia uniwersyteckie młodzieży jako droga kształtowania je j dojrzałości społecznej, „Neodidagmata", nr 20.
Brzeziński J. 2002 Erozja norm akademickich. Próba diagnozy, w: Uczeni i uczelnie w III Rzeczypospolitej, Warszawa.
Buczyńska B. 1991 Szkolnictwo wyższe - gospodarka - rynek pracy (kierunki dyskusji w krajach zachodnioeuropejskich), „Życie Szkoły Wyższej”, nr 3.
Drucker R 1999 Społeczeństwo pokapitalistyczne, Warszawa.
Eco U. 1998 Semiologia życia codziennego, Warszawa.
Giza-Poleszczuk A., Marody M., Rychard A. 1999 Strategie Polaków wobec zmiany systemowej, w: J. Kurczewska (red.): Zmiana społeczna, Warszawa.
Handy Ch. 1996 Wiek paradoksu. W poszukiwaniu sensu przyszłości, Warszawa.
Kargul J., Zalewska D. 1993 Absolwenci Uniwersytetu Wrocławskiego o nietypowej karierze zawodowej, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, Prace Pedagogiczne, t. 96.
King A., Schneider B. 1992 Pierwsza rewolucja globalna. Jak przetrwać?, Warszawa 1992.
Kobylarek A. 2001 Edukacja w kontekście globalnych przemian cywilizacyjnych, „Kultura i Edukacja”, nr 2.
Kobylarek A. 2002 Uniwersytet - zarys idei podstawowej, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 1 (19).
Kosińska-Dec K., Jelonkiewicz I. 1997 Poczucie koherencji a style radzenia sobie, „Psychologia Wychowawcza”, nr 3.
Kotowska I. 1998 Koreferat do referatu J.Z. Holzera pt. Dylematy demograficzne świata, w: Społeczeństwo polskie wobec wyzwań transformacji systemowej. Problemy społeczne i demograficzne w perspektywie przyszłości świata i Polski. Komitet Prognoz „Polska w XXI wieku” przy Prezydium PAN, Warszawa.
Kultura studiowania... 2001 Kultura studiowania w okresie transformacji. Studium porównawcze, praca zbiorowa, Warszawa.
Lutyńska K. 1959 Losy społeczne i zawodowe byłych studentów Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Łódzkiego, w: Wykształcenie a pozycja społeczna inteligencji, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Macieja D. 2000 Ucieczka w przyszłość, „Wprost”, nr 10.
Makin R, Cooper C, Cox Ch. 2000 Organizacje a kontrakt psychologiczny. Zarządzanie ludźmi w pracy, Warszawa.
Marody M. 1987 Antynomie zbiorowej podświadomości, „Studia Socjologiczne”, nr 2.
Marody M. (red.) 2000 Między rynkiem a etatem. Społeczne negocjowanie rzeczywistości, Warszawa.
Maslow A. 1997 Humanistic Education, w: N.J. Entwistle, D. Hounsell (eds.): How Students Learn, Lancaster.
Naisbitt J. 1997 Megatrendy, Warszawa.
Najduchowska H., Wnuk-Lipińska E. 1992 Dekadencja. Edukacja i perspektywy życiowe studentów, Warszawa - Łódź.
Okólski M. 1997 Demograficzno-instytucjonalne antynomie współczesności, w: J. Reykowski, T. Bielicki (red.): Dylematy współczesnej cywilizacji a natura człowieka, Poznań 1997.
Paciorek A. 1996 Nauczyciel uznawany i nie dopłacany, „Rzeczpospolita”, nr 240.
Pawłowski K. 2003 Polskie grzechy wyższe, „Tygodnik Powszechny”, nr 4.
Podgórecki A. 1994 Społeczeństwo polskie, Rzeszów.
Siwiński W. 1997 Uniwersytet we współczesnym świecie - rozmowa z rektorem Uniwersytetu Warszawskiego Włodzimierzem Siwińskim (przeprowadził G. Benedyk), „Sprawy Nauki”, nr 1.
Struktura społeczna... 1996 Struktura społeczna a osobowość. Psychologiczne funkcjonowanie jednostki w warunkach zmiany społecznej, praca zbiorowa, Warszawa.
Szczepański J. 1963 Socjologiczne zagadnienia wyższego wykształcenia, Warszawa 1963.
Świda-Ziemba H. 1998 Człowiek wewnętrznie zniewolony, Warszawa.
Thurow L. 1999 Przyszłość kapitalizmu, Wrocław.
Toynbee A.J., Ikeda D. 1999 Wybierz życie. Dialog o ludzkiej przyszłości, Warszawa.
Tyszka Z. 1997 Rodzina w krajach cywilizacji postindustrialnej, „Problemy Rodziny”, nr 4.
Zagórski Z. 1996 Strukturalne bariery transformacji i integracji a społeczeństwo Polski, Wrocław.
Ziółkowski M. 2000 Przemiany interesów i wartości społeczeństwa polskiego, Poznań.