Z tradycji w nowoczesność. Brytyjskie uniwersytety w drodze do społeczeństwa wiedzy
Main Article Content
Abstrakt
Od XII wieku uniwersytety brytyjskie były instytucjami niewielkimi, hermetycznymi, funkcjonującymi w sposób autonomiczny, a przede wszystkim elitarnymi. W ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat model ten uległ fundamentalnym przekształceniom, a brytyjskie uczelnie utraciły elitarny (klasowy) charakter, przekształcając się w instytucje o charakterze masowym. Tej zmianie towarzyszy też proces komercjalizacji wiedzy i instytucji akademickich oraz stopniowego przyjmowania przez uczelnie wzorów funkcjonowania organizacji komercyjnych wraz korporacyjną kulturą zarządzania. Głównym motorem zmian było stopniowe otwieranie się uczelni na świat zewnętrzny i aktywizacja środowiska naukowego. Uspołecznienie uniwersytetów nie zawsze odbywało się przy poparciu i entuzjazmie środowiska akademickiego, a wiele zmian zostało dokonanych przy stanowczym sprzeciwie uczonych. Jednak kolejne rządy - czy to konserwatywne, czy też laburzystowskie - wykazywały silną determinację polityczną w przełamywaniu tradycyjnych wzorów i modernizacji mechanizmów funkcjonowania uczelni. Autor omawia reformy w brytyjskim szkolnictwie wyższym, których celem była redefinicja miejsca i roli uniwersytetów w społeczeństwie.
Downloads
Article Details

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Barker E. 1946 Brytyjskie uniwersytety, Londyn.
- Barnett R. 1992 Improving Higher Education. Total Quality Care, Buckingham.
- Barnett C. 1986 The Audit of War, London.
- Bowden R. 2000 Fantasy Higher Education: University and College League Tables, „Quality in Higher Education”, vol. 6, nr 1.
- Bradbury M. 1982 Homo historicus, Warszawa.
- Cavendish C. 2003 Comment: Let Universities Charge What They Want, „The Times”, 24 November.
- Dąbrowa-Szefler M. 1997 Kondycja finansowa państwowych szkóf wyższych i nakłady na kształcenie, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 9.
- Deem R. 2001 Globalisation, New Managerialism, Academic Capitalism and Entreprenualism in Universities: is the Local Dimension still Important?, „Comparative Education”, vol. 37, nr 1.
- Dearlove J. 1998 FundamentaI Changes in Institutional Governance Structures: The United Kingdom, „Higher Education Policy”, nr 11.
- Gibbs P. 2001 Higher Education as a Market: A Problem or Solution?, „Studies in Higher Education”, vol. 26, nr 14.
- Grants... 1960 Grants to Students, Cmnd. 1051, Her Majesty’s Stationery Office, London (Raport Komisji Andersona).
- Henkel M. 1997 Academic Values and the University as Corporate Enterprise, „Higher Education Quarterly”, vol. 51, nr 2.
- Higher Education... 1963 Higher Education, Cmnd. 2154, Her Majesty’s Stationery Office, London (Raport Komisji Andersona).
- Hill D. 1997 Higher Education and Public Policy, „Higher Education Policy”, vol. 10, nr 3/4.
- Jabłecka J. 1998 Zmiany w systemach zarządzania uniwersytetami w wybranych krajach Europy, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 12.
- Jenkins S. 1995 Accountable to None: The Tory Nationalisation of Britain, Harmondsworth,
- Kwiek M. 2000 Poza uniwersytet nowoczesny?, „Forum Akademickie”, nr 1.
- Lee E., Messerschmitt D. 1999 A Highest Education in the Year 2049, Proceedings IEEE, nr 87(9).
- Marks A. 2001 A „Polytechnism” for the British Universities: Embracing a Revised „Soviet” Model for Academia, „Teaching in Higher Education”, vol. 6, nr 2.
- Morris C. 1963/64 First Reactions to the Robbins Report, „Universities Quarterly”, vol. 18.
- Neave G. 1994 O wiedzy do natychmiastowego spożycia i lekarstwie na wszystko, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 4.
- Oswald A. 2002 No, We Should Not Worry about Student Debt, „The Times”, 27 May.
- Rubinstein W.D. 1993 Capitalism, Culture and Decline in Britain, 1750-1900, London.
- Simon E. 1946/47 The Universities and the Government, „Universities Quarterly”, vol. 1.
- Simon E. 1955/56 Students Numbers 1911 to 1971, „Universities Quarterly”, vol. 10.
- Shattock M. 1984 British Higher Education under Pressure: Politics, Budgets and Demography and the Acceleration of Ideas for Change, „European Journal of Education”, vol. 19, nr 2.
- Shattock M. 2001 The Academic Profession in Britain: A Study in the Failure to Adapt to Change, „Higher Education”, nr 41.
- Shattock M. (ed.) 1996 The Creation ofa University System, Oxford.
- Sobański R. 1991 Uniwersytet, „Więź”, nr 7/8.
- Stevens R. 2004 University to uni, London.
- Szarras H. 1989 Problemy brytyjskiego szkolnictwa wyższego w latach osiemdziesiątych, Instytut Polityki Naukowej, Warszawa.
- Taylor J. 2001 The Impact of Performance Indicators on the Work of University Academics: Evidence from Australia Universities, „Higher Education Quarterly”, vol. 55, nr 1.
- Taylor J. 2003 Institutional Diversity in UK Higher Education: Policy and Outcomes sińce the End of the BinaryDivide, „Higher Education Quarterly”, vol. 57, nr 3.
- Thatcher M. 1995 The Path to Power, London.
- Trow M. 1963/64 Robbins: A Question of Size and Shape, „Universities Quarterly”, vol. 18.
- Trow M. 1996 Trust, Markets and Accountability in Higher Education. A Comparative Perspective, Research & Occasional Paper Series, Center for Studies in Higher Education, Berkeley.
- Wagner A. 1997 Finansowanie szkolnictwa wyższego - nowe mechanizmy, nowe problemy, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 9.
- West R 1997 Finansowanie uniwersytetów - wyzwania dla decydentów, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 9.
- Weiner M.J. 1981 English Culture and the Decline of the Industrial Spirit 1950-1980, Cambridge.
- White Paper 1956 Technical Education, Cmnd. 9703, Her Majesty’s Stationery Office, London.
- White Paper 1966 A Plan for the Polytechnics and Other Colleges, Cmnd. 3006, Her Majesty’s Stationery Office, London.
- White Paper 1991 A New Framework, Cmnd. 1541, Her Majesty’s Stationery Office, London.
- Williams G. 1997 The Market Route to Mass Higher Education: British Experience 1979-1996, „Higher Education Policy”, vol. 10, nr 3/4.
- Williams G. 2003 The Enterprising University. Reform, Excellence and Equity, Buckingham.
- Wójcicka M. (red.) 2002 Dywersyfikacja w szkolnictwie wyższym, Uniwersytet Warszawski, Centrum Badań Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego.