Jak cytować
Abstrakt
Felieton Leszka Balcerowicza pt. Renta zacofania. To nie nauce, lecz transferowi gotowych technologii zawdzięczamy wzrost gospodarczy („Wprost”, 5 grudnia 2004) odbił się szerokim echem w polskim środowisku naukowym, wzbudzając powszechne oburzenie. Trzy podstawowe idee felietonu brzmiały następująco: 1. Zakres budżetowego i pozabudżetowego finansowania B+R zależy od osiągniętego poziomu gospodarczego. 2. Wybór priorytetów finansowania z budżetu państwa powinien być oparty na rozważeniu wszystkich alternatywnych celów. 3. Źródłem przewag państw słabiej rozwiniętych, goniących światową czołówkę, są nie tyle własne B+R, ile B+R zagraniczne, pozyskiwane dzięki inwestycjom zagranicznym, zakupowi licencji itd. Polemizując z poglądami Autora, trzeba brać pod uwagę, że - choć może w sposób publicystyczny, skrótowy, uproszczony i pozbawiony odcieni - Balcerowicz przedstawił jednak opinie, które w znacznej mierze da się potwierdzić empirycznie, a ponadto takie, które są zgodne z opiniami wielu ekonomistów. Poglądy Autora można nawet rozszerzać, wzmacniać i uzasadniać empirycznie. W artykule zawarte jest omówienie „zaplecza naukowego” opinii Balcerowicza oraz sformułowana teza, że obecnie w stosunku do trzeciej idei Balcerowicza rysują się od pewnego czasu pewne mocne kontrargumenty - oparte zarówno na ustaleniach ekonometrycznych (badania Berta Verspagena), jak i na doświadczeniach państw słabiej rozwiniętych (inwestycje w rozwój biotechnologii, np. w Indiach, czy rozwój outsourcingu, także w dziedzinie usług B+R).
Bibliografia
Acemglu D., Zilibotti F. 1997 Setting Standards: Information Accumulation and Development, „CEPR Discussion Papers”, nr 1641.
Aghion R, Howitt R 1998 Endogenous Growth Theory, The MIT Press, Cambridge, Mass.
Arunachalam S. 1995 Science on the Periphery: Can It Contribute to Mainstream Science?, „Knowledge & Policy”, vol. 8, nr 2.
Barabaschi S. 1992 Managing Growth of Technical Information, w: Technology and the Wealth ofNations, red. N. Rosenberg, R. Landau, D.C. Mowery, Stanford University Press.
Baumol W.J. 1990 Entrepreneurship: Productive, Unproductive, and Destructive, „Journal of Political Economy”, vol. 98, nr 5(3).
Balcerowicz L. 2004 Renta zacofania. To nie nauce, lecz transferowi gotowych technologii zawdzięczamy wzrost gospodarczy, „Wprost”, 5 grudnia.
Barro R.J. 1997 Determinants of Economic Growth. A Cross-Country Empirical Study, The MIT Press, Cambridge, Mass. - London.
Bell M., Albu M. 1999 Knowledge Systems and Technological Dynamism in Industrial Clusters in Developing Countries, „World Development”, vol. 27, nr 9.
Benchmarking... 2002 Benchmarking National Research Policies. Executive Summaries of the Five Benchmarking Reports, Brussels.
Berg Jensen M., Johnson B., Lorenz N., Lundvall BA 2004 Codification and Modes of Innovation, referat na The DRUID Summer Conference 2004 on Industrial Dynamics, Innovation and Development, Elsinore (Dania), 14-16 czerwca 2004.
Bourgeois Y., Hachey L. b.r.w. Innovative Innovation. Beyond R&D, CFIB Research (http://www.cfib.ca/legis/novascot/pdf/080504(2)_e.pdf).
Callon M. 1994 Is Science a Public Good?, „Science, Technology & Human Values”, vol. 19, nr 4.
Chmiel J. 1997 Małe i średnie przedsiębiorstwa a rozwój regionów, „Z prac ZBSE”, z. 243.
Cincera M., Van Pottelsberghe de la Potterie B. 2001 International R&D Spillovers: A Survey, „Cahiers Economiques de Bruxelles”, nr 169.
Coe D., Helpman E. 1995 International R&D Spillovers, „European Economic Review”, nr 39(5).
Conceięao R, Heitor M., Oliveira R 1999 Technology Policies and Strategies for Late Industrialized Countries (obecnie niedostępna strona internetowa; tekst przekazany do druku do „Technological Forecasting and Social Change” pod zmienionym tytułem: Prospects for Public investment in R&D to Sustain, Economic Development and Social Change).
Cooke R, Kevin M. 1998 The Associational Economy: Firms, Regions and Innovation, Oxford University Press, Oxford.
CoriatB. 1997 The New Dimension of Competitiveness: Towards a European Appraisal, „The IPTS Report”, nr 15.
David RA. 1998 The Political Economy of Public Science, w: The Regulation of Science and Technology, red. H. Lawton Smith, Macmillan Publishers, London.
Drucker RF. 2004 Natchnienie i fart, czyli innowacja i przedsiębiorczość, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa.
Dosi G., Pavitt K., Soete L. 1990 The Economics of Technical Change and International Trade, Harvester Wheatsheaf, New York.
Działalność... 1998 Działalność innowacyjna przedsiębiorstw przemysłowych w latach 1994-1996, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
Ernst D. 2002 Global Production Networks and the Changing Geography of Innovation Systems. Implications for Developing Countries, „Economics of Innovation and New Technology”, vol. 11, nr 6.
Fellerl. 1999 The American University System as a Performer of Basic and Applied Research, w: Industrializing Knowledge: University-Industry Linkages in Japan and the United States, red. L.M. Branscomb, F. Kodama, R. Florida, The MIT Press, Cambridge, Mass.
Foster R., Kapłan S. 2003 Twórcza destrukcja, Wydawnictwo Galaktyka, tódź.
Freeman C. 1992 The Economics of Hope. Essays on Technical Change, Economic Growth and the Emironment, Pinter Publishers, London - New York.
Glikman P, Kwiatkowski S. 1991 Determinanty i kierunki polityki naukowej Polski, Instytut Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego - Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa - Łódź.
Grilliches Z. 1979 Issues in Assessing the Contribution of Research and Development to Productivity Growth, „Bell Journal of Economics”, nr 10.
Growth... 2000 Growth Literaturę Review. Annex. Policy and Economic Growth: An Evaluation of the Evidence, OECD, Paris.
Gundlach E., Kamp RN. 1996 Falling behind or Catching up? Developing Countries in the Era of Globalisation, Institut fur Weltwirtschaft, Kiel.
[The] Handbook... 1994 The Handbook of Industrial Innovation, red. M. Dodgson, R. Rothwell, Edward Elgar Publishing, Cheltenham (UK) - Northampton (USA).
Hippel E. von 1988 The Sources of Innovation, Oxford University Press.
[The] Impact... 1996 The Impact of R&D and Technology Diffusion on Productivity Growth: Evidence for 10 OECD Countries in the 1970s and 1980s, OECD, Paris.
[The] Impact... 1999 The Impact of Public R&D Expenditure on Business R&D, OECD, Paris.
Industrial... Industrial Structure, Technology Intensity and Growth: Issues for Policy, Internet.
Jones C.J. 1995 R&D-based Models of Economic Growth, „Journal of Political Economy”, nr 103.
Jones C.J., Williams J.C. 1998 Measuring the Social Return to R&D, „Quarterly Journal of Economics”, November.
Jovanovic B. 2002 Economic Growth: Theory, „NBER Working Paper Series”, January (dla International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences).
Kealey R 1996The Economic Laws of Scientific Research, Macmillan Press, Houndmills, Basingstoke, Hampshire.
Kealey T. 1998 Why Science Is Endogenous, „Research Policy”, nr 26.
Kealey I , Al-Ubaydli O. 2000 Should Governments Fund Science?, „IEA Economic Affairs”, September.
Keller W. 1997 Trade and the Transmission of Technology, „NBER Working Paper”, nr 6113.
Keller W. 2001 Knowledge Spillovers at the World’s Technology Frontier, „CEPR Discussion Papers”, nr 2815.
Keller W. 2004 International Technology Diffusion, „Journal of Economic Literature”, nr 3.
Kline S., Rosenberg N. 1986 An Overview of Innovation, w: The Positive Sum Strategy, red. R. Landau, N. Rosenberg, National Academy of Sciences, Washington.
[The] Knowledge... 1998 The Knowledge Economy, red. D. Neef, Butterworth-Heinemann, Boston.
Kodama F. 1995 Sources of Japan’s Technological Edge, Harvard Business School Press, Boston.
KubielasS. 1996 Technology Transfer and the Restructuring of New Market Economies: The Case of Poland, SPRU, March.
Kwiatkowski S. 1990a Społeczeństwo innowacyjne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Kwiatkowski S. 1990b Uciekający świat, Wydawnictwo Spółdzielcze, Warszawa.
Let the World.... 2005 Let the World Innovate, „Technology Review”, April.
Li S. 1997 The Search for Determinants of Catching up Theory. The East Asian Experience and the Chinese Case, „China Economic Review” vol. 8, nr 2.
Mansfield E. 1981 Academic Research and Industrial Innovation, „Research Policy”, nr 20.
Mansfield E., Schwartz M., Wagner S. 1981 Imitation Costs and Patterns: An Empirical Study, „Economic Journal”, nr 91.
Mathews J.A. 1998 From National Innovation Systems to National Systems of Economic Learning. The Case of Technology Diffusion Management in East Asia, DRUID Conference (www.business.auc.dk/druid/ conferences/summer1999/conf-papers/mathews.pdf).
Midgley D.F., Morrison PD., Roberts J.H. 1992 The Effect of Network Structure in Industrial Diffusion Processes, „Research Policy”, nr 21.
Miller W.L., Morris L. 1999 4th Generation R&D: Managing Knowledge, Technology, and Innovation, John Wiley, New York.
Mokyr J. 1992 Technological Inertia in Economic History, „Journal of Economic History”, nr 52(2).
National Innovation... 1997 National Innovation Systems. Background Report, OECD, Paris.
Nelson R.R. 1996 The Sources of Economic Growth, Harvard University Press, Cambridge, Mass. - London.
Nelson R.R. 1998a An Agenda for Forma! Growth Theory, „Cambridge Journal of Economics”, nr 22.
Nelson R.R. 1998b The Agenda for Growth Theory: A Different Point of View, „Cambridge Journal of Economics”, nr 22.
Nelson R.R., Rosenberg N. 1993 Technical Innovation and National Systems, w: National Innovation Systems. A Comparative Analysis, red. R.R. Nelson, Oxford University Press, New York - Oxford.
Nesvetailov G. 1995 Center-Periphery Relations and Transformation of Post-Soviet Science, „Knowledge & Policy”, vol. 8, nr 2.
Patel R, Pavitt K. 1993 Patterns of Technological Activity: Their Measurement and Interpretation, „STEEP Discussion Paper”.
Pavitt K. 1995 Backing Basics. Basic Research Should Not Just Depend on What Industry Needs Now, „New Economy”, vol. 2.
Pavitt K. 1998 The Social Shaping of The National Science Base, „Research Policy”, nr 27.
Pavitt K. 2000 Public Policies to Support Basic Research: V/hat Can the Rest of the World Learn from Us Theory and Practice? (And What They Should Not Learn), SPRU Electronic Working Papers, Series Paper, nr 53 (http://www.sussex.ac.uk/Units/spru/publications/imprint/sewps/sewp53/sewp53.html).
Radosevic S. 1999 International Technology Transfer and Catch-up in Economic Development, Edward Elgar.
Report Restructuring... 1996-1998 Report Restructuring and Reintegration of Science and Technology Systems in Economies in Transition (EC DGXIITSER 1996-1998).
Roje J. 1996 Economic Growth Theories and Technical Change, „The IPTS Report”, vol. 5.
Rosenberg N. 1994 Exploring the Black Box. Technology, Economics, and History, Cambridge University Press.
Roussel RA., Saad K.N., Erickson T.J. 1991 Third Generation R&D: Managing the Link to Corporate Strategy, Boston, Mass., Harvard Business School Press.
Salomon J.J., Lebeau A. 1993 Mirages of Development. Science and the Technology for the Third World, L. Rienner, Boulder.
Salter A.J., Martin B. 2001 The Economic Benefits of Public Funded Basic Research: A Critical Review, „Research Policy”, vol. 30, nr 3.
Schmookler J. 1966 Dimension and Economic Growth, Harvard University Press, Cambridge, Mass.
Science... 1996 Science and Technology in Germany, red. W. Krull, F. Meyer-Krahmer, Carter Mili, London.
Second... 1997 Second European Report on S&T Indicators 1997, European Commission, Luxembourg - Brussels.
Senker J., Faulkner W., Velho L.M.L.S. 1998 Science and Technology Knowledge Flows between Industrial and Academic Research: A Comparative Study, w: Capitalizing Knowiedge. New Intersections of Industry and Academia, red. H. Etzkowitz, A. Webster, R Healey, State University of New York Press, New York.
Shin J.S. 1996 The Economics of the Latecomers. Catching-up, Technology Transfer and Institutions in Germany, Japan and South Korea, Routledge, London - New York.
Smith K. 1996 New Views of Innovation and Challenges to R&D Policy, w: R&D Decision, Strategy, Policy and Innovations, red. A. Belcher, J. Hassard, S.J. Procter, London - New York.
Smith K. 2004 Tekst prezentacji wygłoszonej podczas panelu Internationalisation of Research and Benchmarking of European Performance, w: The European RTD Evaluation NetWork. A Conference on New Challenges and Needs in the Field of Research Evaluation, Maastricht, 26-27 października 2004.
Stehr N. 1994 Knowledge Societies, London.
[The] Stimulation 1998 The Stimulation Effect on Government Support to Private R&D, OECD, Paris.
Stokes D.E. 1997 Pasteur’s Quadrant: Basic Science and Technological Innovation, Brookings Institution Press, Washington D.C.
Technological... 1992 Technological Innovation and Economic Performance, red. B. Steil, D.G. Victor, R. Nelson.
Technology... 1992 Technology and the Economy. The Key Relationships, OECD, Paris.
Teece D.J. 1986 Profiting from Technological Innovation: Implications for Integration, Collaboration, Licensing, and Public Policy, „Research Policy”, nr 15.
Thomas T.J. 1992 Canadian Competitiveness: Two Recent Studies, Library of Parliament.
Todo Y., Miyamoto K. 2002 Knowledge Diffusion from Multinational Enterprises: The Role of Domestic and Foreign Knowledge-Enhancing AcMies, „OECD Development Centre Technical Paper”, nr 196 (http://ssrn.com/abstract=668508).
Tsipouri L. 1992 Evaluating the Economic Effects of R&D in Less Favoured Countries: The Motion of Complementarity, „Research Evaluation”, nr 1.
Verspagen B. 1998 Large Firms and Knowledge Flows in the Dutch R&D System. A Case Study of Philips Electronics, MERIT, Maastricht.
Verspagen B. 1999 A Global Perspective on Technology and Economic Performance, and the Implications for the Post-Socialist Countries, w: Innovation and Structural Change in Post-Socialist Countries: A Quantitative Approach, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht.
Verspagen B. 2001 Economic Growth and Technological Change: An Evolutionary Interpretation, „STI Working Papers”, nr 1.
Verspagen B. 2004 Innovation and Economic Growth, w: The Oxford Handbook of Innovation, red. J. Fagerberg, D.C. Mowery, R.R. Nelson, Oxford University Press, Oxford.
Walsh K. 2003 Foreign High-Tech R&D in China. Risks, Rewards, and Implications for U.S.-China Relations, The Henry L. Stimson Center, Washington (http://www.stimson.org/techtransfer/pdf/FinalReport.pdf).
What Matters... 2005 What Matters Most Depends on Where You Are, „Technology Review”, April.