Abstrakt
Mechanizmy kształtujące zbiorowość studentów mają niezwykle skomplikowany charakter. W wyniku rozmaitych mechanizmów selekcji, na coraz wyższe szczeble edukacji dociera coraz mniejszy odsetek młodych ludzi. Wśród głównych czynników różnicujących należy wymienić: osiągnięcia szkolne, zdolności, nabyte dyspozycje, warunki społeczno-ekonomiczne środowiska socjalizacyjnego, wszelkie zabiegi instytucji edukacyjnych oraz motywacje i działania poszczególnych jednostek. Autor zajmuje się przede wszystkim procedurą rekrutacyjną, która stanowi jeden z najistotniejszych mechanizmów kształtujących zbiorowość studentów. Jak się jednak okazuje, nie jest ona wolna od uwarunkowań społecznych. Artykuł oparty jest na badaniach przeprowadzonych w trakcie postępowania rekrutacyjnego na kierunek socjologia ogólna na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Przedstawione analizy mechanizmów kształtujących zbiorowość studentów I roku wyraźnie wskazują na dwupłaszczyznowy charakter procedury rekrutacyjnej. Z jednej strony na studia dostają się głównie dobrzy uczniowie, z drugiej jednak strony postępowanie kwalifikacyjne negatywnie selekcjonuje kandydatów ze względu na płeć i środowisko zamieszkania.
Bibliografia
Borowicz R. 1976 Selekcje społeczne w toku kształcenia w szkole wyższej, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa.
Borowicz R. 2000 Nierówności społeczne w dostępie do wykształcenia. Casus Suwalszczyzny, Wszechnica Mazurska, Olecko.
Falski M. 1937 Środowisko społeczne młodzieży a jej wykształcenie, Nasza Księgarnia, Warszawa.
Jastrząb-Mrozicka M. 1974 Społeczne procesy wyboru studiów wyższych, Instytut Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego, Warszawa.
Kozakiewicz M. 1973 Bariery awansu poprzez wykształcenie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Szczepański J. 1963 Socjologiczne zagadnienia szkolnictwa wyższego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Szymańska D., Grzelak E., Hołowiecka B. 1997 Pochodzenie przestrzenne studentów UMK w Toruniu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń.
Świerzbowska-Kowalik E. 2000 Wykształcenie środowisk rodzinnych i miejsce zamieszkania jako wyznaczniki szans na podjęcie studiów, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 2/16.
Warunki... 2004 Warunki i tryb rekrutacji kandydatów na studia w roku akademickim 2004/2005, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń.
Wasielewski K. 2002 Studia socjologiczne w opinii studentów na tle sporów o współczesny model wyższej uczelni, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń (niepublikowana praca magisterska).
Wasielewski K. 2004 Młodzież wiejska na UMK w Toruniu, „Wieś i Rolnictwo”, nr 1.
Wittlinowa H. 1937 Atlas szkolnictwa wyższego, Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, Warszawa.