Ponowoczesne społeczeństwo wiedzy - kilka uwag porządkujących
Main Article Content
Abstrakt
Przełom roku 1989 postawił nowe wyzwania przed polskim szkolnictwem wszystkich stopni oraz przed polityką edukacyjną i naukową państwa. Transformacja polityczna (odnowienie instytucji i procedur demokratycznych oraz zainicjowanie procesu tworzenia społeczeństwa obywatelskiego) i gospodarcza (unikatowe w historii gospodarczej świata przejście od niewydolnej gospodarki „realnego socjalizmu” do modelu gospodarki kapitalistycznej) wymagała powiązanej z nimi transformacji polskiego systemu edukacyjnego oraz reformy polityki naukowej, tak aby powstały narzędzia i warunki do stworzenia w naszym kraju społeczeństwa opartego na wiedzy. Autor wskazuje powody, dla których budowanie zrębów społeczeństwa wiedzy uważa za immanentny element procesów transformacji oraz podstawowe problemy wiążące się z kształtowaniem przestrzeni społecznej, w której podstawowym kapitałem społecznym staje się wiedza i powiązane z nią umiejętności. W drugiej części artykułu wskazuje na różnicę między społeczeństwem nowoczesnym, w którym wiedza jest przede wszystkim funkcją władzy, a społeczeństwem ponowoczesnym, w którym wiedza staje się coraz wyraźniej także funkcją oporu przeciw władzy. W przekonaniu autora dopiero uwzględnienie owej drugiej perspektywy umożliwia adekwatne ujęcie problematyki społecznej funkcji wiedzy.
Downloads
Article Details

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Bibliografia
- Bauman Z. 1996 Etyka ponowoczesna, przekład J. Bauman, J. Tokarska-Bakir, przekład przejrzał Z. Bauman, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- Bauman Z. 1990 Socjologia, Zysk, Poznań.
- Bauman Z. 2000 Ponowoczesność jako źródło cierpień, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
- Beck U. 2002 Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, przekład S. Cieśla, Scholar, Warszawa.
- Bourdieu R. 1991 Language and Symbolic Power, przekład G. Raymond, M. Adamson, Blackwell, Oxford.
- Bourdieu R. Wacquant L.J.D. 2001 Zaproszenie do socjologii refleksyjnej, przekład A. Sawisz, Oficyna Naukowa, Warszawa.
- Bourdieu R. 2004 Męska dominacja, przekład L. Kopciewicz, Oficyna Naukowa, Warszawa.
- Foucault M. 1987 Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu, przekład H. Kęszycka, wstęp M. Czerwiński, Czytelnik, Warszawa.
- Foucault M. 1998 Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, przekład T. Komendant, Aletheia, Warszawa.
- Giddens A. 2001 Nowoczesność i tożsamość.: „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, przekład A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- Habermas J. 2002 Teoria działania komunikacyjnego, 1.1: Racjonalność działania a racjonalność społeczna; t. 2: Przyczynek do krytyki rozumu funkcjonalnego, przekład A. Kaniowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- Jawłowska A, Kempny M., Tarkowska E. (red.) 1993 Kulturowy wymiar przemian społecznych, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
- Kempny M. 1994 Antropologia bez dogmatów - teoria społeczna bez iluzji, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
- Markowski R. (red.) 2002 System partyjny i zachowania wyborcze. Dekada polskich doświadczeń (1989/1991 - 2001), Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa.
- Nietzsche F. 2003 Wola mocy: próba przemiany wszystkich wartości, przekład S. Frycz i K. Drzewiecki, posłowie B. Banasiak. Zielona Sowa, Kraków.
- Raciborski J. 1997 Polskie wybory. Zachowania wyborcze społeczeństwa polskiego 1989-1995, Scholar, Warszawa.
- Rawls J. 1994 Teoria sprawiedliwości, przekład M. Panufnik, J. Pasek, A. Romaniuk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- Rawls J. 1998 Liberalizm polityczny, przekład A. Romaniuk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- Seidman S. 1994 Contested Knowledge. Social Theory in the Postmodern Era, Oxford - Cambridge.
- Seidman S. 1994 The End of Sociological Theory, w: S. Seidman (red.): The Postmodern Tum. New Perspectives on Social Theory, Cambridge.
- Solarczyk-Ambrozik E. 2003 Kształcenie ustawiczne w procesie tworzenia społeczeństwa uczącego się i gospodarki opartej na wiedzy, „E-mentor. Czasopismo internetowe Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie”, nr 2 (http;//www.e-mentor.edu.pl/artykul.php?numer=2&id=12&czesc=0).
- Zybertowicz A. 1995 Przemoc i poznanie. Studium z nie-klasycznej socjologii wiedzy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń.