Wolność badań naukowych - standardy europejskie i rzeczywistość polska
PDF

Słowa kluczowe

nauka
wolność badań naukowych
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

Jak cytować

Sobczak, J. (2016). Wolność badań naukowych - standardy europejskie i rzeczywistość polska. Nauka I Szkolnictwo Wyższe, (2(30), 53–74. Pobrano z https://pressto.amu.edu.pl/index.php/nsw/article/view/4808

Abstrakt

Autor rozpatruje kwestię wolności badań naukowych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r., a także wraca do poprzednich polskich ustaw zasadniczych: konstytucji marcowej (1921), kwietniowej (1935) i Konstytucji PRL (1952). Zwraca uwagę, że wolność badań naukowych, a także twórczość artystyczna, wolność nauczania i wolność korzystania z dóbr kultury zajmują w Konstytucji RP pośledniejsze miejsce niż wolność prasy i innych środków masowego przekazu. Podkreśla jednak, że przesunięcie na drugi plan wolności badań naukowych nie jest specyfiką wyłącznie polską. Zajmuje się również kwestiami definicyjnymi, rozpatrując m.in. znaczenie pojęć „twórczość”, „twórczość naukowa”, „twórczość artystyczna”, „twórca”, „utwór”, „nauka”, a także granicami wolności prowadzenia badań naukowych.

PDF

Bibliografia

Amsterdamski S. 1983 Między historią a metodą, Warszawa.

Amsterdamski S. 1991 Nauka, w: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, Wrocław.

Amsterdamski S. 1994 Filozofia nauki a socjologia wiedzy, w: S. Amsterdamski (red.): Tertium non datur, Warszawa.

Arendt H. 2003a Auschwitz przed sądem, w: H. Arendt: Odpowiedzialność i władza sądzenia, Warszawa.

Arendt H. 2003b Namiestnik: grzech milczenia?, w H. Arendt: Odpowiedzialność i władza sądzenia, Warszawa.

Auger R 1961 Tendances actuelles de la recherche scientifique: étude sur les tendances principales de la recherche dans le domaine des Sciences exactes et naturelles, la diffusion des connaissances scientifiques et leur application a des fins pacifiques, Paris.

Banaszak B. (red.) 1993 prawa człowieka. Geneza, koncepcje, ochrona, Wrocław.

Barta J. i in. 2005 Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, wyd. IV, Zakamycze.

Barta M., Markiewicz R. 2005 Prawo autorskie i prawa pokrewne. Wprowadzenie, Kraków.

Barta J. (red.) 2007 Prawo autorskie, wyd. 2, Warszawa.

Beveridge W.l. 1963 Sztuka badań naukowych, Warszawa.

Błeszyński J. 1988 Prawo autorskie, Warszawa.

Boorstin D.J. 1998a Odkrywcy. Dzieje ludzkich odkryć i wynalazków, Warszawa.

Boorstin D.J. 1998b Poszukiwacze. Dzieje ludzkich odkryć i wynalazków, Warszawa.

Boorstin D.J. 2002 Twórcy. Geniusze wyobraźni w dziejach świata, Warszawa.

Czajkowska-Dąbrowska M. 2007 W: System prawa prywatnego, red. Z. Radwański, 1.13, Warszawa.

Encyklopedia... 1929 Z. Cybichowski: Encyklopedia podręczna prawa publicznego, Warszawa.

Europejskie standardy... 1998 Europejskie standardy bioetyczne. Wybór materiałów, wstęp, tłumaczenie i opracowanie T. Jasudowicz, Toruń.

Gardocki L. 1993 Europejskie standardy wolności wypowiedzi a polskie prawo karne, „Państwo i Prawo”, z. 3.

Garlicki L. 2003a Komentarz do art. 30 Konstytucji, w: L. Garlicki (red.): Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 3, Warszawa.

Garlicki L. 2003b Komentarz do art. 73 Konstytucji RP, w: L. Garlicki (red.): Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 3, Warszawa.

Golat R. 2005 Prawo autorskie i prawa pokrewne, Warszawa.

Gwiżdż A., Zakrzewska J. (red.) 1964 Konstytucja i podstawowe akty ustawodawcze, Warszawa.

Hambura S., Muszyński M. 2001 Karta Praw Podstawowych z komentarzem, Bielsko-Biała.

Hofmański R 1997 Komentarz do wybranych przepisów Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, w: Standardy prawne Rady Europy. Tekst i komentarze. Prawo karne, Warszawa.

Iggers G.G. 2002 Użycia i nadużycia historii: o odpowiedzialności historyka w przeszłości i obecnie, w: A. Domańska (red.): Pamięć, etyka i historia. Anglo-amerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych, Warszawa.

Jabłoński M. 2002 Wolności z art. 73 Konstytucji RP, w: B. Banaszak, A. Preisner (red.): Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, Warszawa.

Jasiński F. 2003 Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej, Warszawa.

Jasudowicz T. (red.) 1998 Wspólny standard do osiągnięcia. Stan urzeczywistnienia. W pięćdziesięciolecie Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka z 10 grudnia 1948 roku, Toruń.

Kamiński I.C. 2006 Swoboda wypowiedzi w orzeczeniach Europejskiego Trybunatu Prawa Człowieka w Strasburgu, Zakamycze.

Kamiński S. 1992 Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, Lublin.

Karasek S. 1994 Koncepcja wolności w encyklice „Veritatis splendor” Jana Pawia II, Lublin.

Kępiński M., Nowicka A. 1995 Prawo autorskie i prawa pokrewne - Biała Księga. Polska - Unia Europejska, seria „Prawo”, nr 27, Warszawa.

Kmita J. 1956 Szkice z teorii poznania naukowego, Warszawa.

Kotarbiński T. 1956a Sprawność i błąd, Warszawa.

Kotarbiński T. 1956b Traktat o dobrej robocie, Warszawa.

Kowalczyk S. 1997 Koncepcja wolności odpowiedzialnej w encyklice Veritatis Splendor Jana Pawia II, w: Wolność we współczesnej kulturze. Materiały V Światowego Kongresu Filozofii Chrześcijańskiej KUL, Lublin 20-25 sierpnia 1996, Lublin 1997.

Kowalczyk S. 2000 Wolność naturą i prawem człowieka, Sandomierz.

Kula M. 2001 Zegarek historyka, Warszawa.

Kula M. 2002 Nośniki pamięci historycznej, Warszawa.

Kula M. 2003 Wybór tradycji, Warszawa.

Lacapra D. 2002 Psychoanaliza, pamięć i zwrot etyczny, w: A. Domańska (red.): Pamięć, etyka i historia. Anglo-amerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych, Warszawa.

Lamentowicz W. 1995 O wolnościach i ich granicach, w: F. Ryszka (red.): Historia, idee, polityka. Księga dedykowana profesorowi Janowi Baszkiewiczowi, Warszawa.

Leone S. 1995 Bioetica, fede e kultura, Roma 1995.

Markiewicz R. 1990 Ochrona prac naukowych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej”, Kraków.

Mikułowski-Pomorski J. 1988 Informacja i komunikacja. Pojęcia, wzajemne relacje, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk - Łódź.

Młynarska-Sobaczewska A. 2003 Wolność informacji w prasie, Toruń.

Motyka K. 2004 Prawa człowieka. Wprowadzenie, wybór źródeł, Lublin.

Nieciówna H. 1971 Prawa do kultury jako prawa człowieka, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego”, nr 260.

Nowicki M.A. 1998 Swoboda wypowiedzi. Standardy Europejskiej Konwencji Praw Człowieka - wybrane zagadnienia, w: Obywatel, jego wolności i prawa. Rzecznik Praw Obywatelskich 1988-1998, Warszawa.

Ossowski S. 1983 O osobliwościach nauk społecznych, Warszawa.

Pałubicka A. 1977 Orientacje epistemologiczne a rozwój nauki, Warszawa - Poznań.

Porębski M. 1966 Pożegnanie z krytyką, Kraków.

Radwański Z. (red.) 2004 System prawa prywatnego. Prawo cywilne. Część ogólna, Warszawa

Russo G. 1994 Storia della bioetica, w: S. Leone, S. Privietera: Dizionario di Bioetica, Palermo.

Safjan M. 1998 Prawo i medycyna, Warszawa.

Scheler M. 1990 Problemy socjologii wiedzy, Warszawa.

Sławiński J. (red.) 1974 Badania nad krytyką literacką, Wrocław.

Słownik... 1989 Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, t. 3, Warszawa.

Sobczak J. 1993 Polskie prawo prasowe, Poznań.

Sobczak J. 2000a Prawo autorskie, Warszawa - Poznań.

Sobczak J. 2000b Prawo prasowe. Podręcznik akademicki, Warszawa.

Such J. 1969 Wstęp do metodologii ogólnej nauk, Poznań.

Szaciński M. 1982 Wkład twórcy jako przesłanka dzieła chronionego prawem autorskim, „Nowe Prawo” nr 5-6.

Szczęśniak M. 1997 Filozofia nauki, Poznań.

Świątkowski A M. 2006 Karta Praw Społecznych Rady Europy, Warszawa.

Topolski J. 1973 Metodologia historii, Warszawa.

Tuszko A., Chaskielewicz S. 1968 Badania naukowe, Warszawa.

Uniwersalny słownik... 2003 Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, t. 4, Warszawa.

Weber M. 1998 Nauka jako zawód i powołanie, w: M. Weber: Polityka jako zawód i powołanie, Kraków.

Wieruszewski R. 1991 Prawo do udziału wżyciu kulturalnym, w: R. Wieruszewski (red.): Prawa człowieka. Model prawny, Wrocław - Warszawa - Kraków.

Wiśniewski L. 1991 Wolność słowa i druku, w: R. Wieruszewski (red.): Prawa człowieka. Model prawny, Wrocław - Warszawa - Kraków.

Wiśniewski L. 1997a Prawo a wolność człowieka - pojęcie i konstrukcja prawna, w: L. Wiśniewski (red.): Podstawowe prawa jednostki i ich sądowa ochrona, Warszawa.

Wiśniewski L. 1997b Wolność stówa i druku, „Studia Prawnicze” 1987, nr 3-4.

Wojtyczek K. 1991 Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków.

Wyrzykowski M. 1998 Granice praw i wolności - granice władzy, w: B. Oliwa-Radzikowska (opr.): Obywatel, jego wolności i prawa, Warszawa.

Zamiara K. 1974 Metodologiczne znaczenie sporu o poznawczy status teorii, Warszawa.

Ziółkowski M. 1989 Wiedza, jednostka, społeczeństwo: zarys koncepcji socjologii wiedzy, Warszawa.

Zoll F. 1929 Prawo autorskie w projekcie, Kraków.