„Fuzjomania” akademicka. Czy Polskę czeka fala konsolidacji uniwersytetów?

Abstrakt

„Fuzjomania” w sektorze uczelni trwa w wielu krajach już ponad dekadę. Masowe programy fuzji realizowane są m.in. w krajach skandynawskich, we Francji, w Wielkiej Brytanii, w USA oraz w Chinach. Celem fuzji jest tworzenie światowej ligi uniwersytetów oraz racjonalizacja sieci edukacji i badań, a także restrukturyzacja służąca podwyższeniu efektywności kształcenia. W Polsce konsolidacja nie miała charakteru systemowego i nie stanowiła części polityki publicznej. Nieliczne procesy połączeń pomiędzy uczelniami dokonywały się oddolnie, bez pomocy centralnej. Prawdopodobnie jednym z negatywnych efektów braku strategicznych fuzji uczelni w Polsce jest stopniowy spadek czołowych polskich uczelni na niższe miejsca w rankingach międzynarodowych. Warto jednak postawić pytanie o wartość konsolidacji uczelni. Czy fuzje uczelni rozwijają się głównie ze względu na instrumentalną nagrodę, jaką jest awans w rankingu międzynarodowym? Warto też zadać pytanie, czy konsolidacje uczelni nie są przejawem mody, komercjalizacji edukacji, ekspansji nowego publicznego zarządzania oraz rozwoju ideologii neoliberalnej? Odpowiedzi na te pytania można szukać w badaniach prowadzonych na świecie. Dzięki rozległym doświadczeniom międzynarodowym oraz biznesowym w zakresie fuzji i przejęć możemy w Polsce przyjrzeć się wartości procesów konsolidacyjnych z perspektywy uczelni wyższych oraz społeczeństwa.