Keywords
scientific degrees
PhD and habilitation
autonomy
Ministry of Science and Higher Education
scientific research and scientific promotions
How to Cite
Abstract
The paper presents the key problems of the Polish system of academic promotions conducted in higher education institutions and institutes of the Polish Academy of Sciences. The issue discussed is conferring – by legitimate scientific units – scientific degrees of PhD and habilitation (postdoctoral degree). The author, following the presentation of these issues in Poland under communism (1945-1989), focuses on showing the evolution of the system of academic promotions, both a positive and a negative, spoiling the system, one. The paper refers (in its evidence dimension) to fundamental legal acts (laws and regulations) which regulate the functioning of higher education institutions and – in particular – the procedures of academic promotions. In the last decade or so, phenomena have been emerging which raise serious concerns in this field. The phenomena in question require actions which would make the system more efficient (without depriving universities of their autonomy). What is needed is a constructive dialogue between the state and the university.
References
Antonowicz, D. (2015). Między siłą globalnych procesów a lokalną tradycją. Polskie szkolnictwo wyższe w dobie przemian. Toruń: Wyd. Nauk. UMK.
Antonowicz, D., Brzeziński, J. (2013). Doświadczenia parametryzacji jednostek naukowych z obszaru nauk humanistycznych i społecznych 2013 – z myślą o parametryzacji 2017, Nauka. 4: 51-85.
Antonowicz, D., Gorlewski, B. (2011). Demograficzne tsunami. Raport Instytutu Sokratesa na temat wpływu zmian demograficznych na szkolnictwo wyższe do 2020 roku. Warszawa: Instytut Rozwoju Kapitału Intelektualnego im. Sokratesa.
Brzeziński, J. (2015a). Jeżeli oceniać (jednostki naukowe i badaczy), to JAK oceniać. Przeciwko IF, a za peer review. Nowotwory. Journal of Oncology. 65: 476-480.
Brzeziński, J. (2015b). O konieczności utrzymania habilitacji w Polsce. Nowotwory. Journal of Oncology. 65 (4): 292-297.
Brzeziński, J. (2016). Przeciwko depersonalizacji i nadmiernej standaryzacji procesu ewaluacji w nauce. Zagadnienia Naukoznawstwa. 52 (1): 127-137.
Brzeziński, J., Doliński, D. (2014). O tym, co ważne w ocenie artykułów, projektów badawczych i wniosków awansowych w naukach społecznych. Nauka. 2: 33-65.
Brzeziński, J., Izdebski, H. (2016). Jak prawidłowo nadać habilitację? Forum Akademickie. 1: 24-25.
DORA (2012). San Francisco Declaration on Research Assessment. Putting science into the assessment of research. http://www.ascb.org/files/SFDeclarationFINAL.pdf.
EASE (2012). Oświadczenie Europejskiego Stowarzyszenia Redaktorów Naukowych (European Association of Science Editors – EASE) w sprawie niewłaściwego stosowania wskaźników oddziaływania (IF, impact factors). Nowotwory. Journal of Oncology. 2 (62): 139-140.
Jaspers, K. (1945/2017). Idea uniwersytetu. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
KSEN. Komisja do Spraw Etyki w Nauce, Polska Akademia Nauk (2016). Kodeks etyki pracownika naukowego (wyd. 2). https://instytucja.pan.pl/images/2016/komisja_etyki/Kodeks_etyki_pracownika_naukowego_-_wydanie_II_-_2016_r.pdf.
Towpik, E. (2015). IF-mania: Journal Impact Factor nie jest właściwym wskaźnikiem oceniania wyników badań naukowych, indywidualnych uczonych ani ośrodków badawczych. Nowotwory. Journal of Oncology. 65: 465-475.
Wojtczak, K. (2016a). O stopniach naukowych w Polsce Ludowej. Część 1. Niższe stopnie naukowe. Studia Prawa Publicznego. 1 (13): 27-65.
Wojtczak, K. (2016b). W kwestii wyższego stopnia naukowego doktora w Polsce Ludowej. Studia Prawa Publicznego. 4 (16): 33-57.
Wojtczak, K. (2017a). Habilitacje w Polsce Ludowej. Część 1. Warunki i przebieg habitacji w prawie szkół wyższych. Studia Prawa Publicznego. 1 (17): 25-62.
Wojtczak, K. (2017b). Habilitacje w Polsce Ludowej. Część 2. Warunki i przebieg habilitacji w prawie o stopniach i tytułach naukowych. Studia Prawa Publicznego. 2 (18): 43-82.
Wróblewski, A.K. (2017). Nie wszystko, co się liczy, da się policzyć... Nauka. 1: 7-22.
Zakrzewski, J. (2012). O reformie nauki. PAUza Akademicka. 154: 2-3.
ZEN. Zespół do Spraw Etyki w Nauce (2011). Dobre praktyki w procedurach recenzenckich w nauce. Warszawa: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. http://www.e-finanse.com/pliki/Dobre_praktyki_recenzyjne.pdf.
Żylicz, M. (2008). Wypowiedź w dyskusji o polskich czasopismach naukowych. PAUza Akademicka. 14(3).
Żylicz, M. (2015). Towpik E. IF-mania: Journal Impact Factor nie jest właściwym wskaźnikiem oceniania wyników badań naukowych, indywidualnych uczonych ani ośrodków badawczych. Głos w dyskusji. Nowotwory. Journal of Oncology. 65: 465-475.
Akty prawne
Obwieszczenie Ministra Szkolnictwa Wyższego z dnia 10 października 1956 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 15 grudnia 1951 r. o szkolnictwie wyższym i o pracownikach nauki. Dz.U. 1956, poz. 205.
Obwieszczenie Ministra Szkolnictwa Wyższego z dnia 15 kwietnia 1965 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 5 listopada 1958 r. o szkolnictwie wyższym. Dz. U. 1965, poz. 114.
Obwieszczenie Ministra Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 1969 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 5 listopada 1958 r. o szkolnictwie wyższym. Dz.U. 1969, poz. 31.
Obwieszczenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 11 września 1985 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 4 maja 1982 r. o szkolnictwie wyższym. Dz.U. 1985, poz. 201.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych. Dz.U. 2011, poz. 1065.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 1 września 2011 r. w sprawie kryteriów oceny osiągnięć osoby ubiegającej się o nadanie stopnia doktora habilitowanego. Dz.U. 2011, poz. 1165.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów. Dz.U. 2016, poz. 1596.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 30 września 2016 r. w sprawie szczegółowego trybu i warunków przeprowadzania czynności w przewodach doktorskich, w postępowaniu habilitacyjnym oraz w postępowaniu o nadanie tytułu profesora. Dz.U. 2016, poz. 1586.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 grudnia 2016 r. w sprawie przyznawania kategorii naukowej jednostkom naukowym i uczelniom, w których zgodnie z ich statutami nie wyodrębniono podstawowych jednostek organizacyjnych. Dz.U. 2016, poz. 2154.
Ustawa z dnia 15 grudnia 1951 r. o szkolnictwie wyższym i o pracownikach nauki. Dz.U. 1952, poz. 38.
Ustawa z dnia 5 listopada 1958 r. o szkolnictwie wyższym. Dz.U. 1958, poz. 336.
Ustawa z dnia 31 marca 1965 r. o stopniach naukowych i tytułach naukowych. Tekst jednolity wprowadzony obwieszczeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 11 września 1985 r. Dz.U. 1985, poz. 202.
Ustawa z dnia 12 kwietnia 1973 r. o zmianie przepisów dotyczących stopni naukowych i tytułów naukowych oraz organizacji instytutów naukowo-badawczych. Dz.U. 1973, poz. 89.
Ustawa z dnia 4 maja 1982 o szkolnictwie wyższym. Dz.U. 1983, poz. 113.
Ustawa z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym. Dz.U. 1990, poz. 385.
Ustawa z dnia 12 września 1990 r. o tytule naukowym i stopniach naukowych. Dz.U. 1990, poz. 386.
Ustawa z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki. Dz.U. 2003, poz. 595, t.j. Dz.U. 2016, poz. 882, 1311; 2017, poz. 859.
Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym. t.j. Dz.U. 2016, poz. 1842, 1933, 2169, 2260; 2017, poz. 60, 777, 859.
Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki. Dz.U. 2010, poz. 615; t.j. Dz.U. 2016, poz. 2045, 1933, 2260; 2017, poz. 859.
Ustawa z dnia 21 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. 2017, poz. 859.