Abstrakt
W artykule omówiono uwarunkowania rozwoju uczelni niepaństwowych oferujących ekonomiczne kierunki studiów, na których kształci się około 80% wszystkich studentów tego sektora szkolnictwa wyższego. Warunkiem utrzymania się na rynku tych uczelni jest istotne podniesienie jakości oferowanych usług. Podstawowe uwarunkowania tej poprawy wynikają z szeroko pojętego zarządzania uczelnią oraz z samego systemu kształcenia. Do pierwszej grupy uwarunkowań zaliczono: zmianę stylu zarządzania, przesunięcie komercyjnego nastawienia uczelni w kierunku tworzenia „kultury przedsiębiorczości” , orientację marketingową, współpracę z biznesem, rozwinięcie i pogłębienie różnych form kooperacji między uczelniami, zwiększenie wkładu szkół wyższych w tworzenie i rozwijanie „systemu uczącego” w regionie, poszerzenie i dywersyfikację źródeł finansowania, zaostrzenie i rozwinięcie kontroli oraz oceny jakości kształcenia zarówno wewnętrznej, jak i zewnętrznej, urzędowej i środowiskowej, a także tworzenie i rozwój własnej kadry nauczającej i badawczej. Omawiając czynniki wynikające z systemu kształcenia, uwzględniono akademickość programów studiów, badania jako podstawowy warunek istnienia szkoły wyższej, pogłębienie źródeł informacji, wykorzystanie współczesnych technologii komunikacji, internacjonalizację studiów, rozwijanie wśród studentów współodpowiedzialności za jakość kształcenia oraz selekcję przy naborze i w trakcie studiów.
Bibliografia
Balicki W. 2001 Jakość kształcenia a ekonomiczna efektywność uczelni niepaństwowej - sposoby przezwyciężania dylematu, w: Podniesienie jakości studiów warunkiem przetrwania i rozwoju na rynku usług edukacji wyższej, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Biggs C., Brighton R., Clark R. 1996 UK Learning Alliances, „Industry and Higher Education”, vol.10, nr 1.
Capiński M., Pawłowski K. 2001 Magisterskie studia zaoczne na miarę wyzwań przyszłości - propozycja WSB-NLU, w: Podniesienie jakości studiów warunkiem przetrwania i rozwoju na rynku usług edukacji wyższej, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Daumard R 2001 Enterprise Culture and University Culture, “Higher Education Management”, vol.13, nr 3.
Davies J.W. 2001 The Emergence of Entrepreneurial Cultures in European Universities, „Higher Education Management”, vol. 13, nr 2.
Dietl J. 2000 Pola uczelni niepaństwowych w regionie, w: Rola wyższych uczelni w rozwoju społecznym i ekonomicznym regionu, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Dietl J. 2001 a Kilka refleksji na zakończenie konferencji poświęconej jakości kształcenia, w: Podniesienie jakości studiów warunkiem przetrwania i rozwoju na rynku usług edukacji wyższej, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Dietl J. 2001 b Kryzys studiów binarnych, „Forum Akademickie”, nr 2.
Dietl J., Sapijaszka Z. 1996 Dylematy internacjonalizacji wyższych studiów zawodowych w szkołach biznesu, w: Internacjonalizacja studiów zarządzania - doświadczenia, dylematy, perspektywy, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Dietl J., Sapijaszka Z. 2000 Studia menedżerskie w uczelniach niepaństwowych w świetle badań empirycznych, w: Jakość kształcenia, Konferencja Rektorów Uczelni Niepaństwowych, Kraków.
Domański H. 2000 Selekcja ze względu na pochodzenie społeczne do szkoty średniej i na studia wyższe, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 2.
Drogosz-Zabtocka E. 2001 Praktyki studentów studiów licencjackich i inżynierskich, w: Podniesienie jakości studiów warunkiem przetrwania i rozwoju na rynku usług edukacji wyższej, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Duke Ch. 1999 Lifelong Learning. Implication for the University of the 21stCentury, „Higher Education Management”, vol.11, nr 1.
E-Learning... 2001 E-Learning. The Partnership Challenge, OECD, Paris.
Gołębiewski M., Maj M. 2001 Kto nie maszeruje, ten ginie, w: Podniesienie jakości studiów warunkiem przetrwania i rozwoju na rynku edukacji wyższej, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Jóźwiak J. 2001 Problemy budowania jakości uczelni, w: Podniesienie jakości studiów warunkiem przetrwania i rozwoju na rynku usług edukacji wyższej, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Kaleta A. 2001 Jakość kształcenia jako element strategii rozwoju uczelni, w: Podniesienie jakości studiów warunkiem przetrwania i rozwoju na rynku edukacji wyższej, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Kawalko B., Kowerski M 2000 Misja Wyższej Szkoty Zarządzania i Administracji w Zamościu w regionie zamojskim, w: Rola wyższych uczelni w rozwoju społeczno-ekonomicznym regionu, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Kotler Ph., Fox K.F.A. 1985 Strategic Marketing for Educational Institutions, Prentice-Hall Inc., Englewood, New Jersey.
Kukliński A. 2000 Edukacja jako podstawa rozwoju regionalnego XXI wieku, w: Rola wyższych uczelni w rozwoju społeczno-ekonomicznym regionu, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Minkiewicz B., Macioł S. 2001 Certyfikacja dyplomów jako instrument zapewnienia jakości kształcenia, w: Podniesienie jakości studiów warunkiem przetrwania i rozwoju na rynku edukacji wyższej, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Pawełek B., Wanat S. 2000 Opinie studentów WSPiM w Chrzanowie o możliwości zatrudnienia na lokalnym rynku pracy, w: Rola wyższych uczelni w rozwoju spoteczno-ekonomicznym regionu, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Pawłowski K. 1999 Współpraca między uczelniami i otoczeniem biznesu jako warunek pomnażania kapitału intelektualnego w przedsiębiorstwie, w: Wyzwania Unii Europejskiej dla postaw, umiejętności i wiedzy przyszłych menedżerów, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Piskurewicz J. 2000 Wyższa Szkota Humanistyczna w Puttusku a region, w: Rola wyższych uczelni w rozwoju społeczno-ekonomicznym regionu, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Polańska A. 2001 Współodpowiedzialność studenta za jakość swojej pracy na studiach, w: Podniesienie jakości studiów warunkiem przetrwania i rozwoju na rynku usług edukacji wyższej, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Prusek A. 2000 Funkcje WSGiZ w restrukturyzacji subregionu mieleckiego, w: Rola wyższych uczelni w rozwoju społeczno-ekonomicznym regionu, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Raport... 1999 Raport Komisji Edukacyjnej: Edukacja dla Europy, Komitet Prognoz „Polska 2000 plus” przy Prezydium PAN, Elipsa, Warszawa.
Ratajczak M. 2000 Nowe ośrodki szkolnictwa wyższego, w: Rola wyższych uczelni w rozwoju spoteczno-ekonomicznym regionu, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
[The] Response... 1999 The Response of Higher Education Institutions to Regional Needs, OECD, Paris.
Rzeszotarska G. 2000 Szkota wyższa a region - przypadek Wyższej Szkoły Zarządzania Nauk Społecznych w Tychach, w: Rola wyższych uczelni w rozwoju spoteczno-ekonomicznym regionu, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Schofield A. 1998 Benchmarking: An Overview ofApproaches and Issues in Implementation, w: Benchmarking in Higher Education. A Study conducted by the Commonwealth Higher Education Management Service, UNESCO, Paris.
Świerzbowska-Kowalik E. 2000 Wykształcenie środowisk rodzinnych i miejsce zamieszkania jako wyznaczniki szans na podjęcie studiów, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 16.
Wojciechowski T. 2001 Kilka pozadydaktycznych przyczyn kłopotów z jakością kształcenia w wyższych szkołach niepublicznych, w: Podniesienie jakości studiów warunkiem przetrwania i rozwoju na rynku usług edukacji wyższej, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Wójcicka M. 2000 Uniwersytet i uczelnie zawodowe w środowisku lokalnym. Doświadczenia wybranych krajów Europy Zachodniej, w: Rola wyższych uczelni w rozwoju społeczno-ekonomicznym regionu, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.
Wójcicka M, 2001 Co myślimy o naszych studiach? - opinie studentów III roku studiów zawodowych na temat warunków kształcenia, w: Podniesienie jakości studiów warunkiem przetrwania i rozwoju na rynku usług edukacji wyższej, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź.