Paradoksy edukacji humanistycznej
Main Article Content
Abstrakt
Tekst wskazuje na zależność myślenia o edukacji humanistycznej od znaczeń nadawanych pojęciom humanizm, humanitaryzm, humanistyka. Akcentuje przy tym absurdy charakteryzujące polską szkołę współczesną. Konkluzja obejmuje jeden zasadniczy wniosek i jeden równie zasadniczy postulat: (1) kultywowanie dziewiętnastowiecznej z ducha edukacyjnej tradycji w zderzeniu z cywilizacyjno-kulturowym kontekstem współczesności prowadzi do intelektualnej katastrofy na pokolenia w przód, (2) o naprawie sytuacji nie ma mowy bez gruntownego przepracowania idei szkoły i de facto wymyślenia jej na nowo.
Downloads
Article Details

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Ash Timothy Garton, 2018, Wolne słowo. Dziesięć zasad dla połączonego świata, Godyń M., Godyń F. (przeł.), Kraków.
- Błoński Jan, Staś i Nel, 2002, „Tygodnik Powszechny” nr 37 z 15.09.
- Chrząstowska Bożena, 1994, Od Redakcji. Próba, „Polonistyka”, nr 10.
- Chwin Stefan, 2020, Trujące ciasteczko, „Książki. Magazyn do Czytania”, nr 2.
- Delsol Chantal, 2011, Czym jest człowiek? Kurs antropologii dla niewtajemniczonych, Kowalska M. (przeł.), Kraków.
- Dołowy Krzysztof, 2020, Wbrew bogom, czyli od magii i religii do metody naukowej i z powrotem, Warszawa.
- Fleischer Michael (red.), 2011, Słownik polszczyzny rzeczywistej (siłą rzeczy fragment), Łódź.
- Gajda Janusz (red.), 2020, O nowy humanizm w edukacji, Kraków.
- Garstka Tomasz, 2016, Psychopedagogiczne mity. Jak zachować naukowy sceptyzm w edukacji i wychowaniu, Warszawa.
- Gaudelli William, 2020, Edukacja humanistyczna w dobie globalizacji, http://www.npseo.pl (dostęp: 19.09.2020).
- Gingerich Owen, 2008, Boski wszechświat, z przedmową M. Hellera, Włodarczyk J. (przeł.), Warszawa.
- Gombrowicz Witold, 1986, Dziennik 1953-1956, Kraków.
- Harari Yuval Noach, 2014, Sapiens, Od zwierząt do bogów, Hunia J. (przeł.), Warszawa.
- Hawking Stephen, 2018, Krótkie odpowiedzi na wielkie pytania, Krośniak M.(przeł.), Poznań.
- Heller Michał, Krajewski Stanisław, 2014, Czy fizyka i matematyka to nauki humanistyczne?, Kraków.
- Hudzik Aleksander, 2020, Kolumb to kiepski idol. Z Marcinem Napiórkowskim rozmawia Aleksander Hudzik, „Newsweek”, nr 26.
- Jaeger Werner, 2001, Paideia. Formowanie człowieka greckiego, Plezia M., Bednarek H. (przeł.), Warszawa.
- Janion Maria, 1982, Humanistyka. Poznanie i terapia, Warszawa.
- Janion Maria, 2020, Ludzkość powinna odwrócić się od chciwości, wyborcza.pl „Książki. Magazyn do Czytania” z 28.04.
- Jaworska-Witkowska Monika, 2009, Ku kulturowej koncepcji pedagogiki. Fragmenty i ogarnięcie, Kraków.
- Kahneman Daniel, 2012, Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, Szymczak P. (przeł.), Poznań.
- Kłakówna Zofia Agnieszka, 2016, Wzory i antywzory lekcyjnych działań, w: Akademicki podręcznik myślenia o zawodzie szkolnego polonisty. Język polski. Wykłady z metodyki, Kraków.
- Koc Krzysztof, 2018, Lekcje myślenia (obywatelskiego). Edukacja polonistyczna wobec współczesnego świata, Poznań.
- Kołakowski Leszek, 2017, Ogólna teoria nie-uprawiania ogrodu, w: Wejście i wyjście oraz inne utwory ku przestrodze i dla zabawy, Kraków.
- Kołakowski Leszek, 2011, Śmierć utopii na nowo rozważona, Pawelec A. (przeł.), w: Moje słuszne poglądy na wszystko, Kraków.
- Koziołek Ryszard, 2016, Dobrze się myśli literaturą, Wołowiec.
- Koziołek Ryszard, 2020, Człowiek skulony, „Tygodnik Powszechny”, nr 37 z 13.09.
- Kumaniecki Kazimierz, 1982, Słownik łacińsko-polski, opracował Kazimierz Kumaniecki według słownika Hermanna Mengego i Henryka Kopii, Warszawa.
- Kurzweil Ray, 2016, Nadchodzi osobliwość. Kiedy człowiek przekroczy granice biologii, Chodkowska E., Nowosielska A. (przeł.), Warszawa.
- Kwieciński Zbigniew, 2018, Utrata złudzeń edukacji publicznej. Fatalne dziedzictwo, eskapizm elit, iskry nadziei, „Studia Edukacyjne”, nr 49, Poznań.
- Markowski Michał Paweł, 2013, Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki, Kraków.
- Marshall Tim, 2017, Więźniowie geografii, Filipowski F. (przeł.), Poznań.
- Miłoszewski Zygmunt, 2005, Kwestia ceny, Warszawa.
- Nafisi Azar, 2005, Czytając Lolitę w Teheranie, Nowicka I., Pierzchała J. (przeł.),Warszawa.
- Nowakowska Ewa, 1998, Geny od pra-Ewy. Z Piotrem Słonimskim, genetykiem rozmawiała Ewa Nowakowska, „Polityka”, nr 28 z 11.07.
- Nycz Ryszard, 2017, Kultura jako czasownik. Sondowanie nowej humanistyki, Warszawa.
- Piazza Pier Vincenzo, 2020, Homo biologicus. Jak biologia wyjaśnia naturę ludzką, Szeżyńska-Maćkowiak K. (przeł.), Warszawa.
- Pinker Steven, 2011, Zmierzch przemocy. Lepsza strona naszej natury, Bieroń T.(przeł.), Poznań.
- Saryusz-Wolska Magdalena (red), 2009, Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, Kraków.
- Sosnowski Jerzy, 2020, Z pamiętnika zdalnego nauczyciela, „Więź” – jesień 2020.
- Szymborska Wisława, 1993, Nienawiść, w: Koniec i początek, Poznań.
- Szymborska Wisława, 2002, Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej (Wołanie do Yeti, 1957), w: Wiersze wybrane, Kraków.
- Teoria – literatura – życie. Praktykowanie teorii w humanistyce współczesnej, T. I, 2012, Legeżyńska A., Nycz R. (red.), Warszawa.
- Varga Krzysztof, 2020, Bwana Kubwa Sienkiewicz! Czyli udręki młodzi szkolnej, „Duży Format GW”, 22.06.
- Waśko Andrzej, 2019, O edukacji literackiej (nie tylko dla polonistów), Kraków.
- Witkowski Lech, 2012, Humanistyka stosowana. Wirtuozeria, pasje, inicjacje. Profesje społeczne versus ekologia kultury, Kraków.
- Wojnar Irena, 2020, Humanistyczne intencje edukacji, Warszawa.
- Wokół w „Pustyni i w puszczy”. W stulecie pierwodruku powieści, 2012, Axer J., Bujnicki T. (koncepcja), Kraków.
- Woleński Jan, 2020, Humanizm i racjonalizm, http://www.humanizm.net.pl/hirwolenski.html (dostęp: 19.09.2020).