Paradoksy edukacji humanistycznej

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: gru 31, 2020
DOI: https://doi.org/10.14746/pi.2020.12.2
Słowa kluczowe:
idea edukacji humanistycznej, humanizm, humanistyka, kulturowy kanon, zbiorowa pamięć kulturowa, masowa szkoła ogólnokształcąca, cywilizacyjny kontekst

Main Article Content

Zofia Agnieszka Kłakówna
Kraków
https://orcid.org/0000-0002-9726-0444

Abstrakt

Tekst wskazuje na zależność myślenia o edukacji humanistycznej od znaczeń nadawanych pojęciom humanizm, humanitaryzm, humanistyka. Akcentuje przy tym absurdy charakteryzujące polską szkołę współczesną. Konkluzja obejmuje jeden zasadniczy wniosek i jeden równie zasadniczy postulat: (1) kultywowanie dziewiętnastowiecznej z ducha edukacyjnej tradycji w zderzeniu z cywilizacyjno-kulturowym kontekstem współczesności prowadzi do intelektualnej katastrofy na pokolenia w przód, (2) o naprawie sytuacji nie ma mowy bez gruntownego przepracowania idei szkoły i de facto wymyślenia jej na nowo.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Kłakówna, Z. A. (2020). Paradoksy edukacji humanistycznej. Polonistyka. Innowacje, (12), 13-30. https://doi.org/10.14746/pi.2020.12.2
Numer
Nr 12 (2020)
Dział
Teksty i konteksty
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Licencja Creative Commons
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Biogram autora

Zofia Agnieszka Kłakówna, Kraków

Zofia Agnieszka Kłakówna – mieszka w Krakowie, polonistka, literaturoznawczyni, problemami edukacji zajmuje się od zawsze i stale, w teorii i w praktyce, w różnych rolach, w różnych szkołach, w różnych miejscach – w Polsce i poza jej granicami, jest autorką paru książek na ten temat, współautorką koncepcji edukacyjnej i odpowiadających jej podręczników pod nazwą To lubię! i Sztuka pisania, przez wiele lat redagowała czasopismo „Nowa Polszczyzna”. Zdaniem recenzentów jej prac – „skrajna indywidualistka, która przedziwnym sposobem prawie zawsze pracuje w zespole”.

Referencje

  1. Ash Timothy Garton, 2018, Wolne słowo. Dziesięć zasad dla połączonego świata, Godyń M., Godyń F. (przeł.), Kraków.
  2. Błoński Jan, Staś i Nel, 2002, „Tygodnik Powszechny” nr 37 z 15.09.
  3. Chrząstowska Bożena, 1994, Od Redakcji. Próba, „Polonistyka”, nr 10.
  4. Chwin Stefan, 2020, Trujące ciasteczko, „Książki. Magazyn do Czytania”, nr 2.
  5. Delsol Chantal, 2011, Czym jest człowiek? Kurs antropologii dla niewtajemniczonych, Kowalska M. (przeł.), Kraków.
  6. Dołowy Krzysztof, 2020, Wbrew bogom, czyli od magii i religii do metody naukowej i z powrotem, Warszawa.
  7. Fleischer Michael (red.), 2011, Słownik polszczyzny rzeczywistej (siłą rzeczy fragment), Łódź.
  8. Gajda Janusz (red.), 2020, O nowy humanizm w edukacji, Kraków.
  9. Garstka Tomasz, 2016, Psychopedagogiczne mity. Jak zachować naukowy sceptyzm w edukacji i wychowaniu, Warszawa.
  10. Gaudelli William, 2020, Edukacja humanistyczna w dobie globalizacji, http://www.npseo.pl (dostęp: 19.09.2020).
  11. Gingerich Owen, 2008, Boski wszechświat, z przedmową M. Hellera, Włodarczyk J. (przeł.), Warszawa.
  12. Gombrowicz Witold, 1986, Dziennik 1953-1956, Kraków.
  13. Harari Yuval Noach, 2014, Sapiens, Od zwierząt do bogów, Hunia J. (przeł.), Warszawa.
  14. Hawking Stephen, 2018, Krótkie odpowiedzi na wielkie pytania, Krośniak M.(przeł.), Poznań.
  15. Heller Michał, Krajewski Stanisław, 2014, Czy fizyka i matematyka to nauki humanistyczne?, Kraków.
  16. Hudzik Aleksander, 2020, Kolumb to kiepski idol. Z Marcinem Napiórkowskim rozmawia Aleksander Hudzik, „Newsweek”, nr 26.
  17. Jaeger Werner, 2001, Paideia. Formowanie człowieka greckiego, Plezia M., Bednarek H. (przeł.), Warszawa.
  18. Janion Maria, 1982, Humanistyka. Poznanie i terapia, Warszawa.
  19. Janion Maria, 2020, Ludzkość powinna odwrócić się od chciwości, wyborcza.pl „Książki. Magazyn do Czytania” z 28.04.
  20. Jaworska-Witkowska Monika, 2009, Ku kulturowej koncepcji pedagogiki. Fragmenty i ogarnięcie, Kraków.
  21. Kahneman Daniel, 2012, Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, Szymczak P. (przeł.), Poznań.
  22. Kłakówna Zofia Agnieszka, 2016, Wzory i antywzory lekcyjnych działań, w: Akademicki podręcznik myślenia o zawodzie szkolnego polonisty. Język polski. Wykłady z metodyki, Kraków.
  23. Koc Krzysztof, 2018, Lekcje myślenia (obywatelskiego). Edukacja polonistyczna wobec współczesnego świata, Poznań.
  24. Kołakowski Leszek, 2017, Ogólna teoria nie-uprawiania ogrodu, w: Wejście i wyjście oraz inne utwory ku przestrodze i dla zabawy, Kraków.
  25. Kołakowski Leszek, 2011, Śmierć utopii na nowo rozważona, Pawelec A. (przeł.), w: Moje słuszne poglądy na wszystko, Kraków.
  26. Koziołek Ryszard, 2016, Dobrze się myśli literaturą, Wołowiec.
  27. Koziołek Ryszard, 2020, Człowiek skulony, „Tygodnik Powszechny”, nr 37 z 13.09.
  28. Kumaniecki Kazimierz, 1982, Słownik łacińsko-polski, opracował Kazimierz Kumaniecki według słownika Hermanna Mengego i Henryka Kopii, Warszawa.
  29. Kurzweil Ray, 2016, Nadchodzi osobliwość. Kiedy człowiek przekroczy granice biologii, Chodkowska E., Nowosielska A. (przeł.), Warszawa.
  30. Kwieciński Zbigniew, 2018, Utrata złudzeń edukacji publicznej. Fatalne dziedzictwo, eskapizm elit, iskry nadziei, „Studia Edukacyjne”, nr 49, Poznań.
  31. Markowski Michał Paweł, 2013, Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki, Kraków.
  32. Marshall Tim, 2017, Więźniowie geografii, Filipowski F. (przeł.), Poznań.
  33. Miłoszewski Zygmunt, 2005, Kwestia ceny, Warszawa.
  34. Nafisi Azar, 2005, Czytając Lolitę w Teheranie, Nowicka I., Pierzchała J. (przeł.),Warszawa.
  35. Nowakowska Ewa, 1998, Geny od pra-Ewy. Z Piotrem Słonimskim, genetykiem rozmawiała Ewa Nowakowska, „Polityka”, nr 28 z 11.07.
  36. Nycz Ryszard, 2017, Kultura jako czasownik. Sondowanie nowej humanistyki, Warszawa.
  37. Piazza Pier Vincenzo, 2020, Homo biologicus. Jak biologia wyjaśnia naturę ludzką, Szeżyńska-Maćkowiak K. (przeł.), Warszawa.
  38. Pinker Steven, 2011, Zmierzch przemocy. Lepsza strona naszej natury, Bieroń T.(przeł.), Poznań.
  39. Saryusz-Wolska Magdalena (red), 2009, Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, Kraków.
  40. Sosnowski Jerzy, 2020, Z pamiętnika zdalnego nauczyciela, „Więź” – jesień 2020.
  41. Szymborska Wisława, 1993, Nienawiść, w: Koniec i początek, Poznań.
  42. Szymborska Wisława, 2002, Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej (Wołanie do Yeti, 1957), w: Wiersze wybrane, Kraków.
  43. Teoria – literatura – życie. Praktykowanie teorii w humanistyce współczesnej, T. I, 2012, Legeżyńska A., Nycz R. (red.), Warszawa.
  44. Varga Krzysztof, 2020, Bwana Kubwa Sienkiewicz! Czyli udręki młodzi szkolnej, „Duży Format GW”, 22.06.
  45. Waśko Andrzej, 2019, O edukacji literackiej (nie tylko dla polonistów), Kraków.
  46. Witkowski Lech, 2012, Humanistyka stosowana. Wirtuozeria, pasje, inicjacje. Profesje społeczne versus ekologia kultury, Kraków.
  47. Wojnar Irena, 2020, Humanistyczne intencje edukacji, Warszawa.
  48. Wokół w „Pustyni i w puszczy”. W stulecie pierwodruku powieści, 2012, Axer J., Bujnicki T. (koncepcja), Kraków.
  49. Woleński Jan, 2020, Humanizm i racjonalizm, http://www.humanizm.net.pl/hirwolenski.html (dostęp: 19.09.2020).