Abstrakt
Artykuł poświęcony jest analizie reformy szkolnictwa z 2017 roku pod kątem jej przystawalności do potrzeb współczesnego ucznia. W celu nakreślenia trudności, z jakimi zmaga się sektor edukacji, wykorzystano raport z ostatniej edycji badania PISA oraz wyniki własnej próby badawczej. Przytoczone dane prezentują spojrzenie uczniów na funkcjonowanie ich szkół oraz podstawę programową z języka polskiego. Tekst zawiera również zestawienie charakterystycznych elementów poprzednich reform (przede wszystkim reformy Jędrzejewiczowskiej). Przegląd ten umożliwia ocenę poziomu nowatorstwa ostatnich zmian oraz zasadności powielania wcześniejszych rozwiązań, a analiza obecnej podstawy programowej staje się punktem wyjścia do nakreślenia bieżącego kierunku polityki oświatowej. To w dalszej kolejności pozwala oszacować, jak bardzo propozycje reformatorów są w stanie zahamować aktualne problemy, w jakim stopniu zaś mogą stać się źródłem kolejnych.
Bibliografia
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 roku w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego. (Dz.U. 1999 nr 14 poz. 129), http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19990140129/O/D19990129_01.pdf (dostęp: 12.08.2020).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia
ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 59), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170000059/T/D20170059L.pdf (dostęp:12.08.2020).
Ustawa z dnia 17 marca 1921 r. - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. 1921 nr 44 poz. 267), http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19210440267/O/D19210267.pdf (dostęp: 23.10.2020).
Statystyka migracji na mapie Polski, Urząd do Spraw Cudzoziemców 2019, https://migracje.gov.pl/statystyki/zakres/polska/typ/dokumenty/widok/mapa/rok/2020/?x=0.3301&y=0.9359&level=1 (dostęp: 12.08.2020).
Ustawa z dnia 11 marca 1932 r. o ustroju szkolnictwa (Dz.U. 1932 nr 38 poz. 389, http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19320380389 (dostęp: 12.08.2020).
Biedrzycki Krzysztof, 2017, Sam Mickiewicz nie zrobi z nas dobrych Polaków, rozm. przepr. Kaszczyszyn O., Wielgus A., https://klubjagiellonski.pl/2017/01/04/biedrzycki-sam-mickiewicz-nie-zrobi-z-nas-dobrych-polakow (dostęp: 12.08.2020).
Dorczak Robert, 2019, Wokół reformy edukacji z 2017 roku – Krytyczna Analiza Dyskursu, Kraków, https://isp.uj.edu.pl/documents/2103800/139368467/Wok%C3%B3%C5%82+reformy+edukacji+z+2017+roku+%E2%80%93+Krytyczna+Analiza+Dyskursu/2150180a-0cb8-4da7-8495-765ebfff16d9 (dostęp: 08.08.2020).
Gałaś Mieczysław, 2020, Obustronna zależność. Patriotyzm w teorii kultury Stanisława Ossowskiego, „Refleksje”, nr 1.
Grabowska Wanda, 1969, Jędrzejewiczowska ustawa szkolna z 1932 roku, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, nr 12.
Grzywna Józef, 1975, Reforma jędrzejewiczowska w województwie kieleckim w opinii publicznej w latach 1932-1935, „Rocznik Muzeum Świętokrzyskiego”, nr 9.
Handke Mirosław, 2019, Od września będzie dramat, rozm. przepr. Łepkowski P., „Rzeczpospolita”, https://www.rp.pl/Rzecz-o-polityce/306189911-Miroslaw-Handke-Od-wrzesnia-bedzie-dramat.html (dostęp: 12.08.2020).
Karkut Dorota, 2019, Zdaniem polonistów – reforma w szkole podstawowej w świetle badań własnych, „Annales Universitatis Paedagogicae
Cracoviensis. Studia Ad Didacticam Litterarum Polonarum Et Linguae Polonae Pertinentia”, 10 (285), https://czasopisma.up.krakow.pl/index.php/dlp/article/view/6981 (dostęp: 12.08.2020).
Klus-Stańska Dorota, 2017, Uwagi do podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, Gdańsk, http://edukacjananowo.pl/wp-content/uploads/2017/02/UWAGI-DO-PODSTAWY-PROGRAMOWEJ-KSZTA%C5%-81CENIA-OG%C3%93LNEGO-DLA-SZKO%C5%81Y-PODSTAWOWEJ.pdf (dostęp: 14.08.2020).
Korzeniowska Wiesława, 2004, Edukacja i wychowanie różnych warstw społecznych
na ziemiach polskich: od drugiej połowy wieku XIX do roku 1918, Kraków.
Krawiec Beata, 2018, Ciągłość/zmiana/nieciągłość w edukacji. Ujęcie komparatystyczne, w: Komunikacja a zmiana społeczna, Kędzior J., Krawiec B., Biedroń M., Wrocław, http://bibliotekacyfrowa.pl/Content/89649/Komunikacja_a_zmiana_spoleczna_biblioteka_cyfrowa.pdf (dostęp: 10.08.2020).
Osiński Sławomir, 2018, Reformy stulecia, „Refleksje”, nr 6.
Magiera Elżbieta, 2018, Jak się zmieniała szkoła w Polsce?, rozm. przepr. Iwasiów S., „Refleksje”, nr 6.
Sadura Przemysław, 2012, Raport Fundacji Amicus Europae Szkoła i nierówności społeczne. Diagnoza zjawiska i propozycja progresywnej polityki edukacyjnej w Polsce, Warszawa, http://www.feswar.org.pl/fes2009/pdf_doc/raport-3.pdf (dostęp: 24.10.2020).
Sitek Michał (red.), 2019, Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów. Wyniki badania PISA 2018 w Polsce, Warszawa, https://pisa.ibe.edu.pl (dostęp:12.08.2020).
Tomaszewska Grażyna, 2016, Edukacja polonistyczna w perspektywie najnowszych zmian, „Polonistyka. Innowacje”, nr 4.
Tyma Piotr (red.), 2018, Mniejszość ukraińska i migranci z Ukrainy w Polsce, Warszawa, https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/Raport%20%27Mniejszo%C5%9B%C4%87%20ukrai%C5%84ska%20i%20migranci%20z%20Ukrainy%20w%20Polsce.%20Analiza%20dyskursu%27_0.pdf (dostęp: 4.08.2020).
Walczak Bogdan, 2017, Edukacja polonistyczna w kontekście obecnej polityki historycznej, w: Edukacja polonistyczna. Metamorfozy kontekstów i metod, Karwatowska M., Tymiakin L. (red.), Lublin.
Wnęk Jan, 2008, Problemy polskiego szkolnictwa zaboru pruskiego i rosyjskiego na kartach „Szkoły” 1868–1914, „Biuletyn Historii Wychowania”, nr 24.
Wnuk Alina, 2008, Problematyka europejska w polonistyce szkolnej lat 1926-1939, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, nr 10, Łódź.