Abstrakt
Artykuł opowiada o potrzebie przemyślenia na nowo sposobu opowiadania w szkole o relacjach polsko-żydowskich w kontekście Zagłady. Analiza nowych tekstów niefikcjonalnych przybliżających los Żydów w okupowanej Polsce oraz stosunek Polaków do tych dramatycznych wydarzeń, dawniej i dziś, autorstwa Anny Bikont, Mirosława Tryczyka oraz Marcina Kąckiego skłania do zastanowienia nad celowością takiej refleksji i sposobem jej urzeczywistniania. Zaproponowana w artykule koncepcja czytania egzystencjalnego, służąca kształtowaniu obywatelskiego sceptycyzmu wobec narracji omijającej tematy trudne i przemilczane, wydaje się cenną lekcją odwagi, potrzebną, by zmierzyć się z ksenofobią, dyskryminacją i językiem nienawiści we współczesnym świecie.
Bibliografia
Brykczyński Paweł, 2017, Gotowi na przemoc. Mord, antysemityzm i demokracja w międzywojennej Polsce, Sutowski M. (przeł.), Warszawa.
Bikont Anna. 2017, Sendlerowa. W ukryciu, Wołowiec.
Kania Agnieszka, 2017, Lekcja (nie)obecności. Dziedzictwo polsko-żydowskie w edukacji polonistycznej, Kraków.
Kącki Marcin, 2015, Białystok. Biała siła, czarna pamięć, Wołowiec.
Kącki Marcin, 2020, Oświęcim. Czarna zima, Kraków.
Karolak Sylwia, 2014, Doświadczenie Zagłady w literaturze polskiej 1947-1991: kanon, który nie powstał, Poznań.
Koc Krzysztof, 2018, Lekcje myślenia (obywatelskiego). Edukacja polonistyczna wobec współczesnego świata, Poznań.
Koziołek Ryszard, 2019, Wiele tytułów, Wołowiec.
Krastew Iwan, 2013, Demokracja nieufnych, Eseje polityczne, Sutowski M. (przeł.), Warszawa.
Markowski Michał Paweł, 2015, Kiwka, Kraków – Budapeszt.
Reszka Paweł Piotr, 2019, Płuczki. Poszukiwacze żydowskiego złota, Warszawa.
Sands Philippe Joseph, 2018, Powrót do Lwowa: o genezie „ludobójstwa” i „zbrodni przeciw ludzkości”, Soszyński J. (przeł.), Warszawa.
Snyder Timothy, 2015, Czarna ziemia: holokaust jako ostrzeżenie, Pietrzyk B. (przeł.), Kraków.
Tryczyk Mirosław, 2020, Drzazga. Kłamstwa silniejsze niż śmierć [e-book], Kraków.
Wójcik-Dudek Małgorzata, 2016, W(y)czytać Zagładę. Praktyki postpamięci w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Katowice.
Zagłada w „Medalionach” Zofii Nałkowskiej. Tekst i konteksty, 2016, Żukowski T. (red.), Warszawa.