Abstrakt
Tematem wypowiedzi jest szkolna interpretacja tekstu, zwłaszcza analiza i interpretacja utworów poetyckich w szkole średniej. Wychodzę od refleksji na temat statusu interpretacji w literaturoznawstwie i dydaktyce szkolnej, by na tym tle pokazać skomplikowane dzieje kształcenia umiejętności odbiorczych uczniów i sposobów ich sprawdzania od lat 70. ubiegłego wieku po dzień dzisiejszy. Szczególnie interesują mnie kwestie dotyczące budowania wypowiedzi interpretacyjnej, zwłaszcza umiejętność zharmonizowania czytania z pisaniem, tekstowego ujmowania własnych refleksji przez ucznia. Najwięcej uwagi poświęcam interpretacji porównawczej dwóch wierszy, przypominam tu dokonania Bożeny Chrząstowskiej i oceniam jej propozycje z perspektywy współczesnej dydaktyki.
Bibliografia
Bartosiewicz Daniel, 2001, Sprawność tekstotwórcza jako integralny element oceny pisemnych prac maturalnych, w: Pawłowska R. (red.), Nowa Matura a egzamin wstępny z języka polskiego, Gdańsk, s. 62-73.
Biedrzycki Krzysztof, 2018, Parafraza czy interpretacja, w: Jaskółowa E., Wójcik-Dudek M. (red.), Język – lektura – interpretacja w dydaktyce szkolnej, Katowice, s. 35-42.
Chrząstowska Bożena, 1987, Lektura i poetyka. Zarys kształtowania pojęć literackich w szkole podstawowej, Warszawa.
Chrząstowska Bożena, 1980, O interpretacjach porównawczych, w: Chrząstowska B., Kostkiewiczowa T. (red.), Olimpiada Literatury i Języka Polskiego, Warszawa, s. 120-147.
Chrząstowska Bożena, 1997, O interpretacji porównawczej – po latach, „Polonistyka”, nr 3, s. 166-171.
Chrząstowska Bożena, Wysłouch Seweryna, 1978, Poetyka stosowana, Warszawa.
Chrząstowska Bożena, 1979, Teoria literatury w szkole. Z badań nad recepcją liryki, Wrocław.
Chrząstowska Bożena, Wiegandtowa Ewa, Wysłouch Seweryna, 1999, W klasie maturalnej. Książka nauczyciela-polonisty, Poznań.
CKE, 2013, Informator o egzaminie maturalnym z języka polskiego od roku szkolnego 2014/2015, Warszawa.
Janus-Sitarz Anna, 2018, Jak mówi literatura, a jak mówi się o literaturze w szkole?, w: Jaskółowa E., Wójcik-Dudek M. (red.), Język – lektura - interpretacja w dydaktyce szkolnej, Katowice, s. 57-64.
Jaskółowa Ewa, 2012, Dlaczego warto uczyć interpretacji?, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 2, s. 127-136.
Kaniewski Jerzy, 2018, Przeciw interpretacji? Szkolna lektura a wiedza literaturoznawcza, w: Jaskółowa E., Wójcik-Dudek M. (red.), Język – lektura – interpretacja w dydaktyce szkolnej, Katowice, s. 21-34.
KO, 1998, Hryhorowicz Z. (red.), Informator maturalny 1998. Język polski. Zeszyt 2, Poznań.
Mikołajczuk Agnieszka, 2013, Modele gatunkowe tekstu pisanego przez uczniówmna egzaminie maturalnym (w kontekście planowanej modernizacji matury z języka polskiego), „Poradnik Językowy”, z. 1, s. 39-52.
MEN, 1990, Program liceum ogólnokształcącego, liceum zawodowego i technikum. Język polski, Warszawa.
MOiW, 1971, Program nauczania języka polskiego w klasach I-IV liceum ogólnokształcącego, Warszawa.
MOiW, 1985, Program liceum ogólnokształcącego oraz liceum zawodowego i technikum. Język polski, Warszawa.
Nagajowa Maria, 1990, ABC metodyki języka polskiego, Warszawa.
Nocoń Jolanta, 2010, Style wypowiedzi pisemnej licealistów, „Studia Pragmalingwistyczne”, R II, s. 66-78.
Okopień-Sławińska Aleksandra, 1980, Sztuka interpretacji jako przedmiot nauczania, w: Chrząstowska B., Kostkiewiczowa T. (red.), Olimpiada Literatury i Języka Polskiego, Warszawa, s. 109-119.
Szlązakowa Alicja, 1980, Tematyka olimpiady, w: Chrząstowska B., Kostkiewiczowa T. (red.), Olimpiada Literatury i Języka Polskiego, Warszawa, s. 176-185.
Tomaszewska Grażyna, 2019, Praktyki czytania. Ponowoczesna interpretacja a szkoła, Gdańsk.
Tomaszewska Grażyna, 2021, Przeciw gotowym odpowiedziom. Literatura i dydaktyka literatury w czytelniczych spotkaniach, Gdańsk.
Udzik Beata, 2019, „Rozważ i uzasadnij”. Struktury argumentacyjne w rozprawkach maturalnych (na poziomie podstawowym), Poznań.
Witosz Bożena, 2008, O ponadgatunkowych kategoriach typologicznych uniwersum mowy, w: Ostaszewska D., Cudak R. (red.), Polska genologia lingwistyczna, Warszawa, s. 187-197.