Kompetencja interkulturowa nauczycieli pracujących z dziećmi z doświadczeniem migracji: wnioski z projektu „INNA SZKOŁA”
Okładka czasopisma Polonistyka. Innowacje, nr 19, rok 2024
PDF

Słowa kluczowe

kompetencja interkulturowa
doskonalenie zawodowe nauczycieli
dzieci z doświadczeniem migracji

Jak cytować

Pamuła-Behrens, M., & Wrona, J. (2024). Kompetencja interkulturowa nauczycieli pracujących z dziećmi z doświadczeniem migracji: wnioski z projektu „INNA SZKOŁA”. Polonistyka. Innowacje, (19), 73–94. https://doi.org/10.14746/pi.2024.19.6

Abstrakt

Artykuł omawia kompetencje nauczycieli pracujących z uczniami migrantami (na podstawie badań realizowanych w ramach projektu Małopolski model wsparcia nauczycieli pracujących z uczniami z doświadczeniem migracji „INNA SZKOŁA” 2021). Przed kursem szkoleniowym i po jego ukończeniu nauczyciele oceniali swoje umiejętności w ankietach, skupiając się na samoocenie kompetencji interkulturowej, przygotowaniu do pracy z uczniami z doświadczeniem migracji i rozwijaniu świadomości potrzeb tych uczniów. Choć nauczyciele początkowo wątpili w swoje przygotowanie i sens rozwoju w tym aspekcie, udział w projekcie zmniejszył te obawy i wzbogacił ich wiedzę o specyficznych potrzebach dzieci-migrantów.

https://doi.org/10.14746/pi.2024.19.6
PDF

Bibliografia

Álvarez Valdivia, Ibis Marlene, González Montoto, Iosbel, 2018, Teachers’ intercultural competence: A requirement or an option in a culturally diverse classroom?, „International Journal of Inclusive Education”, nr 22, s. 510-526. DOI: https://doi.org/10.1080/13603116.2017.1377298

Behrnd Verena., Porzelt, Susanne, 2012, Intercultural competence and training outcomes of students with experiences abroad, „International Journal of Intercultural Relations”, nr 36 (2), s. 213-223. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ijintrel.2011.04.005

Bennett Milton J., 2004, Becoming interculturally competent, w: Wurzel J.S. (red.), Toward multiculturalism: A reader in multicultural education, Yarmouth, s. 62-77.

Bhawuk Dharm, Brislin Richard, 2000, Cross-cultural training: A review, „Applied Psychology: An International Review”, nr 49 (1), s. 162-191. DOI: https://doi.org/10.1111/1464-0597.00009

Błeszyńska Krystyna, 2010, Dzieci obcokrajowców w polskich placówkach oświatowych – perspektywa szkoły. Raport z badań, Warszawa.

Brzezińska, Anna I., Jabłoński Sławomir, Ziółkowska Beata, 2014, Specyficzne i specjalne potrzeby edukacyjne, Warszawa.

Bucko Dominika, 2019, Wspomaganie rozwoju nauczycieli uczących dzieci z doświadczeniem migracji, „Kwartalnik Polonicum”, nr 31/32, s. 113-120.

Bulandra, Adam, Kościółek Jakub, Majcher-Legawiec Urszula, Pamuła-Behrens Małgorzata, Szymańska Marta, 2020, Charakterystyka wielokulturowego środowiska edukacyjnego w Krakowie w świetle procesów integracji, Kraków.

Byram Michael, 1997, Teaching and Assessing Intercultural Communicative Competence, Clevedon.

Chiesa Bruno D., Scott Jessica, Hinton Christina, 2012, Languages in a Global World: Learning for Better Cultural Understanding, Paris.

Dąbrowa Ewa, 2014, Pedagogiczna recepcja hipotezy kontaktu a integracja dzieci pochodzenia imigranckiego, w: Nikitorowicz, Jerzy, Muszyńska Jolanta, Boćwińska-Kiluk Beata (red.), Od wielokulturowości miejsca do międzykulturowości relacji społecznych. Współczesne strategie kreowania przestrzeni życia jednostki, Warszawa, s. 177-192.

Gałkowski Artur, Szeflińska-Baran Magdalena, Ciesielka Joanna, 2023, Poszerzanie badań glottodydaktycznych nad interkulturowością, „Neofilolog”, nr 60/1, s. 7-17. DOI: https://doi.org/10.14746/n.2023.60.1.1

Gay Geneva., 2018, Culturally Responsive Teaching: Theory, research, and practice, Nowy Jork.

Gębal Przemysław E., 2006, Realia i kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego, w: Lipińska Ewa, Seretny Anna (red.), Z zagadnień dydaktyki języka polskiego jako obcego, Kraków, s. 205-224.

Gębal Przemysław, E., 2019, Dydaktyka języków obcych. Wprowadzenie, Warszawa.

Gębal Przemysław E., Miodunka Władysław, 2020, Dydaktyka i metodyka nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego, Warszawa.

Hajduk-Gawron Wioletta., 2018, Uczniowie cudzoziemscy w polskim systemie edukacyjnym – doświadczenia śląskich szkół z perspektywy osób przyjmowanych i środowiska przyjmującego, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 22 (2), s. 187-203. DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2018.22.12

Hammond Zaretta, 2015, Culturally Responsive Teaching & The Brain, Thousand Oaks, Kalifornia, USA.

Iwai Yuko, 2019, Culturally Responsive Teaching in a Global Era: Using the Genres of Multicultural Literature, „The Educational Forum”, nr 83:1, s. 13-27. DOI: https://doi.org/10.1080/00131725.2018.1508529

Majcher-Legawiec Urszula, 2016, Prawne aspekty pobytu i nauczania języka polskiego ucznia z doświadczeniem migracyjnym w szkole polskiej, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia”, nr 7 (223), s. 110-125.

Majcher-Legawiec Urszula, 2017, Na przerwie i na lekcji – język specjalistyczny w edukacji dzieci i młodzieży z doświadczeniem migracyjnym, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, nr 24, s. 243-259. DOI: https://doi.org/10.18778/0860-6587.24.18

Moule Jean, Higgins Karen M., 2007, The role of African American mentor teachers in preparing white preservice teachers for African American student populations, „The Journal of Negro Education”, nr 76, s. 609-621.

Najwyższa Izba Kontroli, 2019, Kształcenie dzieci rodziców powracających do kraju oraz dzieci cudzoziemców, Warszawa.

Najwyższa Izba Kontroli, 2023, Kształcenie dzieci cudzoziemców w polskiej szkole, Warszawa.

Nikitorowicz Jerzy, Sobecki Mirosław, Danilewicz Wioleta, Muszyńska Jolanta, Misiejuk Dorota, Bajkowski Tomasz, 2013, Kompetencje do komunikacji międzykulturowej w aspekcie tradycyjnej wielokulturowości regionu i procesów migracyjnych, Warszawa.

Nikitorowicz Jerzy, Muszyńska Jolanta Boćwińska-Kiluk, Beata (red.), 2014, Od wielokulturowości miejsca do międzykulturowości relacji społecznych. Współczesne strategie kreowania przestrzeni życia jednostki, Warszawa, s. 177-192.

Nikitorowicz Jerzy, 2020, Edukacja międzykulturowa w perspektywie paradygmatu współistnienia kultur, Białystok.

Pamuła-Behrens Małgorzata, 2018, Język edukacji szkolnej w integracyjnym modelu wsparcia ucznia z doświadczeniem migracji w rodzinie, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 22 (2), s. 171-186. DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2018.22.11

Pamuła-Behrens Małgorzata, Hennel-Brzozowska Agnieszka, 2020, Osobowość nauczycieli a ich praca z dziećmi migrantami w szkole podstawowej, „Studia Edukacyjne”, nr 46, s. 169–191. DOI: https://doi.org/10.14746/se.2017.46.11

Pamuła-Behrens Małgorzata, Morena Katarzyna, 2019, Rola motywacji w procesie uczenia się języka przez uczniów z doświadczeniem migracji–metoda JES-PL, „Neofilolog”, nr 52/1, s. 43-60.

Pamuła-Behrens Małgorzata, Szymańska Marta, 2017, W polskiej szkole. Materiały do pracy z uczniami z doświadczeniem; https://ore.edu.pl/wp-content/uploads/2015/03/przewodnik-w-polskiej-szkole.pdf

Pamuła-Behrens Małgorzata, Szymańska Marta, 2018a, Metodyka nauczania języka edukacji szkolnej uczniów z doświadczeniem migracji. Metoda JES-PL – Matematyka; http://fundacjareja.eu/do-pobrania/ DOI: https://doi.org/10.14746/n.2019.52.1.5

Pamuła-Behrens Małgorzata., Szymańska Marta, 2018b, Miejsce gramatyki opisowej w nauczaniu języka ojczystego, obcego i drugiego, w: Awramiuk E., Rozumko, A. (red.), Wiedza o języku w kształceniu filologicznym, Białystok, s. 13-27.

Pamuła-Behrens, Małgorzata, Szymańska Marta, 2018c, Uczenie uczniów z doświadczeniem migracji. Analiza potrzeb; https://fundacjareja.eu/wpcontent/uploads/2015/11/raport.pdf

Pamuła-Behrens Małgorzata, Szymańska Marta, 2020, Teaching the learners with a migrant background – teachers’ perspectives, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, nr 56 (1), s. 53-70. DOI: https://doi.org/10.18778/1505-9057.56.04

Romijn Bodine R., Slot Pauline L., Leseman Paul P., 2021, Increasing teachers’ intercultural competences in teacher preparation programs and through professional development: A review, „Teaching and Teacher Education”, nr 98. DOI: https://doi.org/10.1016/j.tate.2020.103236

Ryan Richard M., Deci Edvard L., 2017, Self-determination theory: Basic psychological needs in motivation, development, and wellness, Nowy Jork. DOI: https://doi.org/10.1521/978.14625/28806

Sobkowiak Paweł, 2015, Interkulturowość w edukacji językowej, Poznań.

Stankiewicz Katarzyna, 2019, Międzykulturowe otwarcie szkoły jako odpowiedź na potrzeby ucznia z doświadczeniem migracyjnym Na przykładzie migracji powrotnych, „Kultura i Edukacja”, nr 1 (123), s. 248-262. DOI: https://doi.org/10.15804/kie.2019.01.15

Szybura Agata, 2016a, Nauczanie języka polskiego dzieci imigrantów, migrantów i reemigrantów, „Języki Obce w Szkole”, nr 1, s. 112-117.

Szybura Agata, 2016b, Potrzeby językowe uczniów przybywających z zagranicy w zakresie nauczania języka polskiego, „Języki Obce w Szkole”, nr 2, s. 99-105.

Szymańska Marta, 2020, Rozwijanie języka edukacji szkolnej na przykładzie streszczenia, „Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego”, 29, s. 123-138. DOI: https://doi.org/10.31261/TPDJP.2020.29.09

Tędziagolska Magdalena, Walczak Bartłomiej, Żelazowska-Kosiorek Anna, 2022, Szkoła zróżnicowana kulturowo. Wyzwania i potrzeby związane z napływem uczniów z Ukrainy. Raport z badania jakościowego wykonanego na zlecenie Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa.

Tędziagolska Magdalena, Walczak Bartłomiej, Wielecki Kamil M., 2022, „Uczniowie uchodźczy w polskich szkołach. Gdzie jesteśmy u progu kolejnego roku szkolnego?”, Raport z badania jakościowego wykonanego na zlecenie Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa.

Żydek-Bednarczuk, Urszula, 2015, Spotkanie kultur. Komunikacja i edukacja międzykulturowa w glottodydaktyce, Katowice.