Abstract
The aims of this contribution is to check the validity of the old theory, which goes back to Jellinek but is still dominant, which states that secession as well as the process of forming a new state, fall under the scope of a “simple fact” and thereby escape through definition to any law of way. According to this theory, secession is not a question of “Law” but a question of pure fact, failure or success: if a secessionist movement succeeds in establishing a new effectiveness, that is to say, puts in place the “Constituent elements” of a state, a new state is born. It is interesting to observe that with the phenomenon of the rise or the collapse of States, from the global perspective of international order and especially from the point of view of international law, the States concerned are, in practice, not simply left to their fate. On the contrary, the rise or the collapse of a State anywhere in the world is seen as a matter of concern for the international community, since the international system as a whole is felt to be affected. In such cases, international reactions have not been manifested primarily through the States as such, either indi-vidually or together. Basically, these reactions had to cope with the dilemma of choos-ing between two fundamental principles of legitimacy in international law: on the one hand, the sovereignty and equality of States and, on the other, the right of peoples to self-determination.
References
Klafkowski A., Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 1971.
Boutros Boutros Ghali, Building Peace and Development 1994 – Annual Report on the Work of the Organization, New York, 1994, p. 147.
Berezowski C., Powstanie państwa polskiego w świetle prawa międzynarodowego, Warszawa 1934.
Drew C., The Meaning of Self-determination: The Stealing of the Sahara Redux?, Karin Arts & Pedro Pinto Leite, International law and the question of Western Sahara (Leiden, IPJET, 2007).
Schreuer C., The waning of the sovereign State: Towards a new paradigm for international law?, “European Journal of International Law” 1993.
Dynia E., Uzananie państwa w prawie międzynarodowym, Rzeszów 2017.
Abi-Saab G., Conclusion, Secession: A Contemporary International Law Perspective, dir. M. Kohen, Cambridge University Press, 2006.
Kreijen G., The Transformation of Sovereignty and African Independence: No Shortcuts to Statehood, State Sovereignty and International Governance, ed. G. Kreijen, Oxford University Press, Oxford 2002.
Kelsen H., Principles of International Law, New York 1959.
Brownlie I., System of the Law of Nations: State Responsibility, part 1, Oxford 1983.
Crawford J., The Creation of States in International Law, Oxford University Press, 2nd ed., Oxford 2006.
Kolasa J., Odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 r. w świetle prawa międzynarodowego, „Przegląd Sejmowy” 5/2008.
Sondel J., ‘Ius postliminii’, jako podstawa uznania ciągłości I i II oraz II i III Rzeczypospolitej, Na szlakach Niepodległej. Polska myśl polityczna i prawna w latach 1918–1939, ed. M. Marszał, M. Sadowski, Wrocław 2009.
Symonides J., Terytorium państwowe w świetle zasady efektywności, Toruń 1971.
Multan W., Symonides J., Powstanie Ludowej Republiki Bengalii – niektóre aspekty prawnomiędzynarodowe, “Sprawy Międzynarodowe” 1972, no. 6.
Tyranowski J., Sukcesja rządów a identyczność państwa (Zagadnienia teoretyczne), “Państwo i Prawo” 1980, no. 4.
Antonowicz L., Powstanie i upadek państw, jako podmiotów prawa Międzynarodowego, “Sprawy Międzynarodowe”, 1968, no. 2.
Idem, Likwidacja kolonializmu ze stanowiska prawa międzynarodowego, Warszawa 1964.
Dembiński L., Samostanowienie w prawie i praktyce ONZ, Warszawa 1969.
Herdegen M., Der Wegfall effektiver Staatsgewalt im Völkerrecht: “The Failed State”, “Berichte der Deutschen Gesellschaft für Völkerrecht”, vol. 34, Heidelberg 1996.
Shaw M., International Law, Cambridge University Press, Cambridge 2003.
Kwiecień R., Status prawny i rola państw w społeczności międzynarodowej a podmiotowe granice prawa międzynarodowego, Państwo i terytorium w prawie międzynarodowym, eds. J. Menkes, E. Cała-Wacinkiewicz, Warszaw 2015.
Kaur S., Self-Determination in International Law, “Indian Journal of International Law” 1970, vol. 10.
Emerson R., Self-Determination, “American Journal of International Law” 1971, vol. 65.
Hubert S., Odbudowa państwa polskiego, jako problemat prawa narodów, Lwów 1934.
United Nations Legislative Series. Materials on Succession of States, New York 1967.
Grant T., The Recognition of States: Law and Practice in Debate and Evolution, Greenwood Publishing Group, Westport 1999.
Hali W. E., A Treatise on International Law, Oxford 1909.
Góralczyk W., Prawo międzynarodowe publiczne w zarysie, Warszawa 1977.
Lenin W. I., O prawie narodów do samostanowienia, Dzieła wybrane, Warszawa 1949, t. 1.
Czapliński W., Samostanowienie–secesja–uznanie (uwagi na tle inkorporacja Krymu do Federacji Rosyjskiej, Państwo i teryritorium w prawie międzynarodowym, eds. J. Menkes, E. Cała-Wacinkiewicz, Warszawa 2015.
Yearbook of the International Law Commission, 1975/II.