Keywords
factual monopoly
natural monopoly
legal monopoly
monopoly system
economic regulations
internal market
European Union law
proportionality
Polish law
How to Cite
Abstract
The article explores the concept of monopoly from legal and economic perspectives, and aims to develop a unified analytical framework for assessing monopolistic structures within economic governance systems. The author categorizes monopolies into three types: factual, natural, and legal, analysing their features and interrelations in the context of European and Polish law. Special attention is given to the interaction between legal regulations and economic realities, proposing that the notion of a “monopoly system” integrates these categories. The article provides a conceptual framework aligned with EU law principles, emphasizing the need for compliance with proportionality and internal market rules. Examples from Polish law, such as the currency monopoly and the organization of sports competitions, illustrate the discussion.
References
Barwaśny, Dariusz. “Zasady świadczenia usług w zakresie gier hazardowych w prawie Unii Europejskiej.” Folia Iuridica Wratislaviensis 3, no. 1(2014): 139–184.
Biernat, Stanisław. “Działalność gospodarcza poddana reglamentacji w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości (na przykładzie prowadzenia gier hazardowych).” Przegląd Prawa i Administracji 114, 2018: 413–29. DOI: https://doi.org/10.19195/0137-1134.114.26
Borkowska, Bożena. Regulacja monopolu naturalnego w teorii i praktyce. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, 2009.
Dietl, Marek. Proces monopolizacji i niepewność. Instytut Sobieskiego, 2010.
Emmerich, Volker. “Monopole i przedsiębiorstwa publiczne.” In Prawo gospodarcze Unii Europejskiej, edited by Manfred A. Dauses, translated by Anna Rubinowicz. C.H. Beck, 1999.
Grotkowska, Katarzyna. “Paternalizm prawa a hazard.” Państwo i Prawo, no. 10(2015): 42–56.
Jurcewicz-Gomułka, Agata, and Tomasz Skoczny. “Wspólne reguły konkurencji Unii Europejskiej.” In Prawo Gospodarcze Unii Europejskiej, edited by Jan Barcz. Instytut Wydawniczy EuroPrawo, 2011.
Kamerschen, David R., Richard B. McKenzie, and Clark Nardinelli. Ekonomia. Translated by Piotr Kuropatwiński. Fund. Gosp. NSZZ „Solidarność”, 1991.
Kamińska, Alfreda. “Monopol naturalny i jego regulacja.” Rocznik Naukowy Wydziału Zarządzania w Ciechanowie 3, no. 1–2(2009): 55–69.
Ofiarski, Zbigniew. “Komentarz do art. 216.” In Konstytucja RP, Vol. 2, Komentarz. Art. 87–243, edited by Marek Safjan, and Leszek Bosek. C.H. Beck, 2016.
Powałowski, Andrzej. “Monopolizacja.” In Prawo publiczne gospodarcze, edited by Andrzej Powałowski. C.H. Beck, 2020.
Skowronek, Grzegorz. Reglamentacja obszaru hazardu w krajowym porządku prawnym na tle prawodawstwa Unii Europejskiej. Wrocław, 2012.
Skoczny, Tomasz. “Państwowe monopole handlowe w prawie wspólnotowym.” Studia Europejskie, no. 3(1997): 45–67.
Strzyczkowski, Kazimierz. Prawo gospodarcze publiczne. LexisNexis, 2011.
Strzyczkowski, Kazimierz. Prawo gospodarcze publiczne. Wolters Kluwer, 2023.
Szydło, Marek. Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej i swoboda świadczenia usług w prawie Unii Europejskiej. Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora,” 2005.
Szydło, Marek. Swobody rynku wewnętrznego a reguły konkurencji. Między konwergencją a dywergencją. Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora,” 2006. DOI: https://doi.org/10.37232/sp.2005.3.3
Toczydłowski, Eugeniusz. Optymalizacja procesów rynkowych przy ograniczeniach. Akademicka Oficyna Wydawnicza Exit, 2003.
Żurawik, Artur. “Monopol prawny.” In Wielka Encyklopedia Prawa, vol. 17: Prawo publiczne gospodarcze, edited by Roman Hauser. Fundacja „Ubi Societas, Ibi Ius,” 2019.
CJEU, Case C-49/16, Unibet v. Nemzeti.
License
Copyright (c) 2024 Remigiusz Chęciński
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.