Od Kompendium Katechizmu Kościoła katolickiego do YOUCAT. Uwagi o modelach pytań katechizmowych

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: lis 26, 2018
DOI: https://doi.org/10.14746/psj.2017.33.1
Słowa kluczowe:
język religijny, katechizm, pytanie, popularyzacja

Main Article Content

Katarzyna Czarnecka
Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul. Fredry 10, 61-701 Poznań, Polska

Abstrakt

Jednym z założeń, towarzyszących ogłoszonemu w 1992 roku Katechizmowi Kościoła katolickiego, jest powstanie opracowań doktrynalnych przeznaczonych dla zawężonego kręgu odbiorców. Przykładem publikacji o charakterze popularyzatorskim są m.in. Kompendium Katechizmu Kościoła katolickiego (wyd. 2005) oraz YOUCAT. Katechizm Kościoła katolickiego dla młodych (wyd. 2011, wierny przekład z języka niemieckiego). Pozycje te łączy powrót do tradycyjnej kompozycji katechizmowej, opartej na blokach składających się z pytania i odpowiedzi (z formy tej zrezygnowano w Katechizmie Kościoła katolickiego). Przedmiotem artykułu jest analiza pytań, zastosowanych na kartach YOUCAT, obejmująca 3 aspekty: (1) status pytań katechizmowych, (2) ich typologię oraz (3) wybrane cechy charakterystyczne, takie jak obecność presupozycji, zróżnicowanie relacji nadawczo-odbiorczych oraz niejednorodność stylistyczna. Autorka wysuwa wnioski dotyczące służebnej, dydaktycznej i perswazyjnej funkcji form dialogowych, kwalifikuje pytania katechizmowe jako pozorne i opisuje ich językową specyfikę, sprowadzającą się do korzystania z kilku schematycznych rozwiązań.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Czarnecka, K. (2018). Od Kompendium Katechizmu Kościoła katolickiego do YOUCAT. Uwagi o modelach pytań katechizmowych. Poznańskie Spotkania Językoznawcze, (33), 7–18. https://doi.org/10.14746/psj.2017.33.1
Numer
Nr 33 (2017): Dyskurs religijny 1
Dział
Artykuły naukowe

Autorzy

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.

Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.

Użytkownicy

Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Poznańskich Spotkaniach Językoznawczych pod następującymi warunkami:

  • uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
  • bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w  oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.

Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.

Inne

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).

Biogram autora

Katarzyna Czarnecka, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul. Fredry 10, 61-701 Poznań, Polska

doktor habilitowany; zatrudniona w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w Zakładzie Retoryki, Pragmalingwistyki i Dziennikarstwa; badaniami obejmuje zjawiska mieszczące się w sferze polskiego języka religijnego, zwłaszcza zagadnienia leksykalne i kreację obrazu rzeczywistości; interesuje się również stylistyką wypowiedzi prasowych.

Bibliografia

  1. Źródła
  2. Kompendium – Kompendium Katechizmu Kościoła katolickiego, Kielce 2005.
  3. YOUCAT – YOUCAT polski. Katechizm Kościoła katolickiego dla młodych, Częstochowa 2011.
  4. Bibliografia
  5. Awdiejew A., 1991, Strategie konwersacyjne (Próba typologii), „Socjolingwistyka” 11, s. 7–20.
  6. Bajerowa I., 1999, O słownictwie nowego katechizmu, w: Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. B. Kreja, Gdańsk, s. 253–263.
  7. Bajerowa I., 2008, Od Trydentu do Vaticanum Secundum. Porównanie języka dwóch katechizmów, w: Język katechezy, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Tarnów, s. 136–151, [pierwodruk w: Od Biblii Wujka do współczesnego języka religijnego, red. Z. Adamek, S. Koziara, Tarnów 1999].
  8. Biłos E., 1994, Sens pytań dydaktycznych. Przykład rozważań nad komunikacją ćwiczenia językowego, Częstochowa.
  9. Bugajski M., 2008, Uwagi o komunikatywności i zrozumiałości słownictwa Katechizmu Kościoła katolickiego, w: Język katechezy, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Tarnów, s. 152–162.
  10. Czarnecka K., 2012, Uwagi o kształcie definicji w katechizmie dla młodzieży „YOUCAT”, w: W kręgu języka tożsamości. Język – religia – tożsamość VII, red. G. Cyran, E. Skorupska- Raczyńska, Gorzów Wielkopolski, s. 43–56.
  11. Czarnecka K., 2013, Odpowiedzi katechizmowe jako sposób popularyzacji nauczania Kościoła. Uwagi o języku katechizmu „YOUCAT”, „Poznańskie Zeszyty Humanistyczne”, s. 103–118.
  12. Głowiński M., 1988, Katechizm [hasło], w: Słownik terminów literackich, red. M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Wrocław, s. 217.
  13. Gołąb Z., Heinz A., Polański K., 1968, Słownik terminologii językoznawczej, Warszawa.
  14. Grzelka M., 2008, Pytanie dziennikarskie. Pragmatyka i retoryka, Poznań.
  15. Jan Paweł II, b.r., Konstytucja Apostolska Fidei depositum ogłoszona z okazji publikacji „Katechizmu Kościoła katolickiego” opracowanego po Soborze Powszechnym Watykańskim II, http://www.katechizm.opoka.org.pl/rkkkap.htm [dostęp: 24.02.2018].
  16. Levinson S.C., 2010, Pragmatyka, Warszawa.
  17. Łysakowski T., 2005, Wpływowe osoby. Gramatyka i perswazja, Warszawa.
  18. Pisarkowa K., 1978, Zdanie pytające [hasło], w: Encyklopedia wiedzy o języku polskim, red. S. Urbańczyk, Wrocław, s. 400–401.
  19. Rybka M., Sławek J., 2008, O ewolucji funkcji komunikatywnej. Na podstawie porównania katechizmów z wieku XIX i współczesnego, w: Język katechezy, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Tarnów, s. 163–178.
  20. Searle J.R., 1987, Czynności mowy. Rozważania z filozofii języka, Warszawa.
  21. Szymanek K., 2001, Pytanie [hasło], w: Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny, Warszawa, s. 260.
  22. Wąsik Z., 1979, Typologia wypowiedzeń pytajnych, Wrocław.
  23. Wiertlewski S., 1995, Pytania bez odpowiedzi, Poznań.
  24. YOUCAT, 2011, Jugendkatechismus der Katholischen Kirche, Muenchen.