Славяно-турецкое языковое и культурное взаимодействие (на материале хамаилов литовских татар)

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: sty 29, 2018
DOI: https://doi.org/10.14746/pspsj.2017.24.2.8
Słowa kluczowe:
Lithuanian Tatars, manuscripts, chamail, Slavic, Turkish, Culture

Main Article Content

Галина Мишкинене
Институт литовского языка

Abstrakt

One of the most common genre varieties of literary heritage of Lithuanian Tatars is the chamails. Due to their content, chamails are divided into two groups: prayer’s, intended for imams, and so-called faldjey’s, which besides prayers and descriptions of rituals includes materials on the Muslim chronology, advices on the treatment of diseases with the help of prayers, interpretation of dreams, magic texts. Unbelievable value for researchers represents chamails, in which most of the eastern texts of ritual content and prayers are accompanied by an interlinear translation into Belarusian / Polish language.
The translated texts from the manuscript (signature 3246 ar.), stored at the Manuscripts and Rare Book Department of the Scientific Library of Kazan Federal University, and manuscripts (signature No. 869) from the collection of professor A. Muhlinsky, stored at the Library of St. Petersburg University, is going to be the object of the comparative study.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Мишкинене, Г. (2018). Славяно-турецкое языковое и культурное взаимодействие (на материале хамаилов литовских татар). Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 24(2), 125-146. https://doi.org/10.14746/pspsj.2017.24.2.8
Numer
Tom 24 Nr 2 (2017)
Dział
Studia nad polszczyzną współczesną i historyczną

Autorzy

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.

Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.

Użytkownicy

Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:

  • uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
  • bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w  oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.

Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.

Inne

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).

Biogram autora

Галина Мишкинене, Институт литовского языка

dr Galina Miškinienė – docent w ośrodku badań nad językiem tureckim Uniwersytetu Wileńskiego, pracownik naukowy w Instytucie Języka Litewskiego w Wilnie, tłumacz; zainteresowania naukowe: rękopisy i dziedzictwo kulturowe Tatarów litewskich i polskich, związki kulturowe Litwy i Turcji, islam na terytorium Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Referencje

  1. Антонович Антон (1968), Белорусские тексты, писанные арабским письмом, и их графико-орфографическая система, Вильнюс.
  2. Borawski Piotr, Dubiński Aleksander (1986), Tatarzy polscy. Dzieje, obrzędy, legendy, tradycje, Warszawa.
  3. Güllüdağ Nesrin, Miškinienė Galina (2008), Litvanya Tatarlarına ait el yazmalarından Türkçe-Lehçe kılavuz (yıl 1840), Lietuvių kalbos institutas, Vilnius.
  4. Deryagina Tamara, Frolova Olga (1997), Antoni Muchliński and his Collection of Arabic Manuscripts in the St. Petersburg University Library, „Manuscripta Orientalia”, Vol. 3, No. 4, p. 45–51.
  5. Drozd Andrzej (1999), Arabskie teksty liturgiczne w przekładzie na język polski XVII wieku, Dialog, Warszawa.
  6. Durgut Hüseyin (2016), İbn Abraham Karitski Kitabı Miraçnamesi. İnceleme-Metin-Dizin, Kömen Yayınları.
  7. Дургут Хусеин, Мишкинене Галина (2009), Легенда Мирадж из китаба Ивана Луцкевича, w: Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės kalbos, kultūros ir raštijos tradicijos: [straipsnių rinkinys], 357–375, Lietuvių kalbos institutas, Vilnius.
  8. Ислам. Энциклопедический словарь (1991), Москва.
  9. Ислам. Помощь в исламе, http://www.helpinislam.com/kak-sovershat-molitvu-teravix-v-ramazan-ramadan/ [online 26.05.2017].
  10. Jankowski Henryk (1995), A Polish-Tatar Ziker, „Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hung”, t. XLVIII, p. 405–420.
  11. Клепиков С. А. (1959), Филиграни и штемпели на бумаге русского и иностранного производства XVII–XX вв., Москва, с. 108, № 186 – 1844 г.
  12. Kulwicka-Kamińska Joanna, Łapicz Czesław, red. (2015), Tefsir Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego. Teoria i praktyka badawcza, интернет ресурс: http://www.tefsir.umk.pl/pliki/Tefsir_Tatarow_WKL.pdf [dostęp: 15.06.2017].
  13. Lewicka Magdalena (2016), Dualary planetne. Hramotka ze zbiorów Muzeum Historycznego w Białymstoku. Analiza tekstologiczno-filologiczna, „Literaria Copernicana”, 2 (18).
  14. Łapicz Czesław (2013), Źródła cytatów koranicznych w „Wykładzie wiary mahometańskiej czyli islamskiej…” Józefa Sobolewskiego z 1830 r., w: Tatarzy Wielkiego Księstwa Litewskiego w historii, języku i kulturze, red. Joanna Kulwicka-
  15. -Kamińska, Czesław Łapicz, Towarzystwo Naukowe, Toruń, s. 185–202.
  16. Мишкинене Галина (2007), По следам Казанского китаба КУ-1446, „Senoji lietuvių literatūra”, 24. Vilnius, p. 263–285.
  17. Мишкинене Галина (2015), Арабографичные рукописи литовских татар в контексте культурных взаимосвязей: коллекции Казанского (Приволжского) федерального университета и Национальной библиотеки Республики Татарстан, w: Kintančios Lietuvos visuomenė: struktūros, veikėjai, idėjos, sud. Olga Mastianica, Virgilijus Pugačiauskas, Vilma Žaltauskaitė, Vilnius: LII leidykla, p. 42–59.
  18. Мишкинене Галина (2016), Значение материалов проф. А. Мухлинского для развития татаристики в Литве. Коллекция арабографических славяноязычных рукописей Санкт-Петербургского университета, w: Актуальные вопросы тюркологических исследований. К 180-летию кафедры тюркской филологии Санкт-Петербургского государственного университета. Сб. статей под ред. Н. Н. Телицина, Й. Н. Шена – Спб.: СПбГУ, с. 450–460.
  19. Sobolewski Jozef (1830), Wykład wiary mahometańskiej czyli iślamskiej wyjęty z części Kóranu i przykazań praroka chadisiem zwanych, Wilno.
  20. Suter Paul (2004), Alfurkan Tatarski: Der litauisch-tatarische Koran-Tefsir, Köln.
  21. Tyszkiewicz Jan (1987), Pismo sułtana Murada III z roka 1591 w sprawie Tatarów litewskich, „Studia Źródłoznawcze”, t. 30, s. 75–97.
  22. Тарэлка Мiхаiл (2011), Рукапiсы татараў Беларусi канца XVII – пачатку XX ст. з дзяржаўных кнiгазбораў краiны. Каталог, Складальнiкi: М. У. Тарэлка, А. I. Цiтавец, Мiнск.
  23. Zajączkowski Ananjasz (1951), Tzw. chamaił tatarski ze zbiorów rękopisów w Warszawie, „Sprawozdanie PAU”, t. 52, nr 4, s. 308–313.