Знахарскія тэксты ў кантэксце традыцыйнай культуры беларускіх татараў

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: sty 29, 2018
DOI: https://doi.org/10.14746/pspsj.2017.24.2.11
Słowa kluczowe:
Tatars of the Grand Duchy of Lithuania, traditional culture, healing magic, popular medicine

Main Article Content

Ірына Сынкова
Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт

Abstrakt

The healing texts of heterogeneous origin are preserved in the manuscripts of the Belarusian Tatars in large numbers. According to written sources, they have been widely used in the past in the Tatar environment. Recent field studies show that the healing texts have not yet completely disappeared from use. These texts have deep roots in the ancient Turkic culture, and also reflect various influences, mainly from the side of Islam, as well as from the Christian-Slavic environment. In general, the healing texts are very interesting sources for analyzing the traditional worldviews of the Belarusian Tatars.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Сынкова, І. (2018). Знахарскія тэксты ў кантэксце традыцыйнай культуры беларускіх татараў. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 24(2), 177-194. https://doi.org/10.14746/pspsj.2017.24.2.11
Numer
Tom 24 Nr 2 (2017)
Dział
Studia nad polszczyzną współczesną i historyczną

Autorzy

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.

Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.

Użytkownicy

Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:

  • uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
  • bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w  oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.

Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.

Inne

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).

Biogram autora

Ірына Сынкова, Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт

dr Irina Synkova – Białoruski Uniwersytet Państwowy; zainteresowania naukowe: historia kultury oraz myśli religijno-filozoficznej, a także zachodnioeuropejskie źródłoznawstwo, kitabistyka.

Bibliografia

  1. Александрович (Насыфи) Джемиль (1926), Литовские татары. Краткий историко-этнографический очерк, „Известия общества обследования и изучения Азербайджана”, № 2, Баку, с. 77–95.
  2. Александрович-Насыфи Джемиль (1927), Литовские татары как часть тюркского Востока, „Известия общества обследования и изучения Азербайджана” (отдельный оттиск), Баку.
  3. Сынкова Ірына, Тарэлка Міхаіл (2009), Знахарскі тэкст з беларускататарскага рукапісу, „Беларускі гістарычны агляд”, т. 16, с. 216–242.
  4. Сынкова Ірына (2012), Хрысціянскія матывы ў знахарскіх замовах беларускіх мусульман, w: Dialog chrześcijańsko-muzułmański. Klucz do wspólnej przyszłości, red. Magdalena Lewicka, Czesław Łapicz, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń, s. 249–257.
  5. Сынкова Ірына (2013), Знахарскія тэксты ў рукапісах татараў ВКЛ, w: Tatarzy Wielkiego Księstwa Litewskiego w historii, języku i kulturze, red. Joanna Kulwicka-Kamińska, Czesław Łapicz, Towarzystwo Naukowe, Toruń, s. 275–289.
  6. Сынкова Ірына (2014), Ісламскі ўплыў у знахарскай практыцы беларускіх татараў, у: Беларусь і цюркска-ісламскі свет (з нагоды 615-годдзя ўзнікнення татарска-мусульманскай супольні на землях ВКЛ), Мінск, с. 126–136.
  7. Тарэлка Міхаіл, Цітавец Алена, склад (2011), Рукапісы татараў Беларусі канца XVII – пачатку XX ст. з дзяржаўных кнігазбораў краіны, Мінск.
  8. Тарэлка Міхаіл, склад. (2015), Рукапісы татараў Беларусі XVIII – пачатку XXI стагоддзя з дзяржаўных і грамадскіх кнігазбораў краіны, Мінск.
  9. Токарев Сергей (1990), Ранние формы религии, Москва.
  10. Aleksandrowicz Mustafa (1935), Legendy, znachorstwo, wróżby i gusła ludu muzułmańskiego w Polsce, „Rocznik Tatarski”, t. 2, s. 368–375.
  11. Czyżewski Piotr (2013), Alfurkan tatarski prawdziwy na czterdzieści części rozdzielony, wyd. Artur Konopacki, MKJdruk, Białystok.
  12. Kryczyński Stanisław (1938), Tatarzy litewscy: Próba monografii historyczno-etnograficznej, Warszawa.
  13. Morawski Stanisław (1924), Kilka lat młodości mojej w Wilnie (1818–1825), Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
  14. Tarelka Michail, Temčinas Sergejus (2014), Lithuanian incantation in Arabic script from a Tatar manuscript, „Acta Linguistica Lithuanica” 71, s. 11–22.
  15. Tyszkiewicz Jan (1989), Ubóstwo leków naturalnych, stosowanych przez Tatarów litewsko-polskich i przyczyny tego zjawwiska, w: Historia leków naturalnych, t. 2: Natura i kultura – współzależności w dziejach lekoznawstwa, red. Barbara Kuźnicka, Wydawnictwo Instytutu Historii Nauki, Oświaty i Techniki, Warszawa.
  16. Tyszkiewicz Jan (2008), O lecznictwie i lekach Tatarów polsko-litewskich, w: idem, Tatarzy w Polsce i Europie, Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, Pułtusk, s. 227–240.
  17. Szynkiewicz Jakób (1935), Literatura religijna Tatarów litewskich i jej pochodzenie, „Rocznik Tatarski”, t. 2, s. 138–144.