Między konwencją a inwencją. Osobliwości językowe w listach abpa Adama Sapiehy skierowanych do prymasa Augusta Hlonda

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: sty 29, 2018
DOI: https://doi.org/10.14746/pspsj.2017.24.2.14
Słowa kluczowe:
The stylistic features of the language, the phraseologies, the phraseological contaminaction, phraseological modifications, idiolectic metaphor

Main Article Content

Paulina Sieradzka
Katedra Języka Polskiego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II

Abstrakt

In this text the stylistic features of Polish letters of Archbishop Adam Sapieha addressed to the Primate August Hlond. To these letters, the author arrived, by inquiring in Archdiocesan Archives in Gniezno. The relevant subject of the article is five puzzling expressions in terms of usage, meaning and construction. The first example: a coterie is a single lex, the other four: real rape, journalistic nerve, thick gloves and operettas performances are constant expressions. As demonstrated by the analysis of the occurence of words and the analysis of expressions, the word coterie reveals the pejorative relation of the speaker to the circumstances described. The expression of real rape is an idiolectic metaphor and the expression of journalistic nerve is a phraseological modification. The phrase to put thick gloves as well as the expression of operetta performances are contaminations. They prove the existence of Sapieha’s individual language and the efforts of the sender of the letters to make the word and its meaning as complete as possible.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Sieradzka, P. (2018). Między konwencją a inwencją. Osobliwości językowe w listach abpa Adama Sapiehy skierowanych do prymasa Augusta Hlonda. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 24(2), 233-244. https://doi.org/10.14746/pspsj.2017.24.2.14
Numer
Tom 24 Nr 2 (2017)
Dział
Junioraty

Autorzy

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.

Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.

Użytkownicy

Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:

  • uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
  • bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w  oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.

Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.

Inne

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).

Biogram autora

Paulina Sieradzka, Katedra Języka Polskiego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II

mgr Paulina Sieradzka – Katedra Języka Polskiego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II; zainteresowania badawcze: genologia lingwistyczna, gatunek listu, język i styl tekstów użytkowych, język osobniczy.

Bibliografia

  1. Bąba Stanisław (2009), Frazeologia polska. Studia i szkice, Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań.
  2. Bąba Stanisław, Liberek Jarosław (2001), Słownik frazeologiczny współczesnej pol­szczyzny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  3. Czajkowski Jacek (1997), Kardynał Sapieha, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
  4. Dunaj Bogusław (1994), Kategoria oficjalności, w: Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej (oficjalnej), red. Zofia Kurzowa, Władysław Śliwiński, Universitas, Kraków, s. 23–31.
  5. Górny Halszka (2010), Beczkami diabłów sypać – frazeologizmy we Wspomnieniach z lat ubiegłych Zofii z Fredrów Szeptyckiej, „Język Polski”, z. 4–5, s. 321–336.
  6. Irzykowski Karol (1975), Wybór pism krytycznoliterackich, oprac. Wojciech Głowala, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
  7. Lewicki Andrzej Maria, Pajdzińska Anna (2012), Frazeologia, w: Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 315–333.
  8. Mańczak Witold (1980), Moda na zdrobnienia, „Język Polski”, z. 1, s. 69–71.
  9. Pawlikowski Tomasz (2004), Kardynał Sapieha, Wydawnictwo Test, Lublin.
  10. Skorupka Stanisław (1967), Wstęp, w: idem, Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. 1, Wiedza Powszechna, Warszawa.
  11. Sławiński Janusz, red. (1989), Słownik terminów literackich, Ossolineum, Wrocław.
  12. Zagórski Zygmunt (2013), Z badań nad kontaminacją, w: Cum reverentia, gratia, amicitia. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogdanowi Walczakowi, t. 3, red. Jolanta Migdał, Agnieszka Piotrowska-Wojaczyk, Wydawnictwo Rys, Poznań, s. 537–543.