Abstrakt
The purpose of this article is to compare the Russian noun ярость (rage) and its Polish semantic equivalents (gniew, wściekłość, pasja, furia) reported by Russian-Polish and Polish-Russian Dictionaries. Monographs, articles and dictionary entries have been used to analyse the terms and to create new definitions of feelings based on the Natural semantic metalanguage (NSM). The new definitions were written using sixty semantic primes, are universal for all languages, which helped to show similarities or differences between such difficult terms as feelings. Using this method, symmetry and asymmetry of equivalence have been found between Russian and Polish words.
Bibliografia
Słowniki
DPSJP – Bogusław Dunaj, red., Domowy popularny słownik języka polskiego, Wydawnictwo Wilga, Warszawa 2003.
ESJPBań – Andrzej Bańkowski, Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1–2, PWN, Warszawa 2000.
MAC – Анастаси́я Петрoвна Евгеньева, Словарь русского языка в четырех томах, t. 1–4, Москва 1999, http:/feb-web.ru/feb/mas/ mas-abc/18/ma417209. htm [dostęp: 15 stycznia 2019].
NKJP – Narodowy Korpus Języka Polskiego, http://nkjp.pl [dostęp: 15–30 stycznia 2019].
NKJR – Национальный корпус русского языка, http://www.ruscorpora.ru [dostęp: 15–30 stycznia 2019].
SEBor – Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005.
SJPD – Witold Doroszewski, red., Słownik języka polskiego, Państwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1961.
SJPSz – Mieczysław Szymczak, red., Słownik języka polskiego, t. 1–3, Wydawnictwo Państwowe PWN, Warszawa 1992.
SJPXVI – Maria Renata Mayenowa, red., Słownik polszczyzny XVI wieku, Ossolineum, Wydawnictwo PAN, Wrocław 1966.
SJPXVII – Włodzimierz Gruszczyński i in., red., Elektroniczny słownik XVII i pierwszej połowy XVIII wieku, edycja internetowa, http://sxvii.pl/ [dostęp: 24 stycznia 2019].
USJP – Stanisław Dubisz, red., Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1–4, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
WSJP – Piotr Żmigrodzki, red., Wielki słownik języka polskiego, edycja internetowa, http://www.wsjp.pl/ [dostęp: 15–31 stycznia 2019].
WSPR – Dymitr Hessen, Ryszard Stypuła, Wielki słownik polsko-rosyjski, t. 1–2, Państwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Wydawnictwo Russkij Jazyk, Moskwa–Warszawa 1988.
WSRP – Iryda Grek-Pabis, Irena Maryniak, Wielki słownik rosyjsko-polski, Państwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Wydawnictwo Sowietskaja Encyklopediia, Moskwa–Warszawa 1970.
Literatura
Дмитриева Наталья Витальевна, Короленко Цезарь Петрович (2015), Симптом неконтролируемой ярости, Международный научно-практический и методический журнал «СМАЛЬТА», nr 1, s. 15–19.
Gruszczyńska Ewa (2003), Gniew po polsku i po szwedzku. Próba porównania, w: Anatomia gniewu: emocje negatywne w językach i kulturach świata, red. Anna Duszak, Nina Pawlak, Wydawnictwa UW, Warszawa, s. 125–137.
Mellibruda Jerzy, Psychologiczne aspekty przemocy domowej, http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/50-artykuly/712-psychologiczne-aspekty-przemocy-domowej.pdf [dostęp: 26 stycznia 2019].
Mikołajczuk Agnieszka (1999), Gniew, w: tejże, Gniew we współczesnym języku polskim. Analiza semantyczna, Energeia, Warszawa, s. 116–139.
Mikołajczuk Agnieszka (2000), Problem ocen w analizie wybranych polskich nazw uczuć z klasy semantycznej GNIEWU, w: Języka a kultura, t. 14: Uczucia w języku i tekście, red. Iwona Nowakowska-Kempna, Anna Dąbrowska, Janusz Anusiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 117–134.
Mikołajczuk Agnieszka (2003), Konceptualizacja gniewu w polszczyźnie w perspektywie porównawczej, w: Anatomia gniewu. Emocje negatywne w językach i kulturach, red. Anna Duszak, Nina Pawlak, Wydawnictwa UW, Warszawa, s. 111–122.
Młynarczyk Ewa (2017), Losy frazeologizmu szewska pasja na tle zjawisk językowo-kulturowych, „Język Polski”, z. 2, s. 23–33.
Wierzbicka Anna (2006a), Dawne elementarne jednostki semantyczne, w: tejże, Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne, Wydawnictwo UMCS, Lublin s. 53–54.
Wierzbicka Anna (2006b), Naturalny Metajęzyk Semantyczny (NMS), w: tejże, Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 95.
Wierzbicka Anna (2006c), Nowe elementarne jednostki semantyczne, w: tejże, Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne, Wydawnictwo UMCS, Lublin s. 39–41.
Wierzbicka Anna (2012), Język i metajęzyk: kwestie kluczowe w badaniach nad emocjami, w: Emocje w kulturze, red. Małgorzata Rajtar, Justyna Straczuk, Wydawnictwa UW, Warszawa, s. 246–273.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).