Abstrakt
The fifteenth-century Latin manuscript presenting the proposal of Polish spelling formulated by Jakub Parkosz is an interesting challenge to the editors primarily because it introduces special characters that were not used later. The text of the treatise was presented and discussed in a book by Marian Kucała (available under open licence) which was used as the basis for an experimental electronic edition of the treatise in the form of an interactive PDF file, also available as a LuaLaTeX source. For transliteration, the electronic edition uses the existing Unicode letters with some additions from the private use area of the Medieval Unicode Font Initiative. This paper presents the rationale for the transliteration and discusses some possible alternative forms of electronic editions.
Bibliografia
Andreev Aleksandr, Shardt Yuri, Simmons Nikita (2013), Proposal to Encode Combining Half Marks Used for Cyrillic Supralineation. Spraw. tech. L2/13-139. ISO/IEC JTC 1/SC 2/WG 2, http://std.dkuug.dk/jtc1/sc2/wg2/docs/n4475.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Apel Willi (1969), Harvard Dictionary of Music, Harvard University Press.
Bandtkie Jerzy Samuel, Raczyński Edward, red. (1830), Jacobi Parkossii de Żorawice antiquissimus de orthographia polonica libellus, Wilh. Deckeri et Societatis, Posnaniae, http://www.wbc.poznan.pl/publication/115430 [dostęp: 10 maja 2019].
Bień Janusz S. (2004), Standard Unicode 4.0. Wybrane pojęcia i terminy, „Biuletyn GUST”, t. 20, s. 9–14, https://sunsite.icm.edu.pl/pub/GUST/bulletin/20/jsb04.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Bień Janusz S. (2011), Efficient search in hidden text of large DjVu documents, w: Advanced Language Technologies for Digital Libraries, red. Raffaella Bernardi i in., Lecture Notes in Computer Science (Theoretical Computer Science and General Issues) 6699. Springer, s. 1–14, https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-642-23160-5_1 [dostęp: 10 maja 2019].
Bień Janusz S. (2014), The IMPACT project Polish Ground-Truth texts as a DjVu corpus, „Cognitive Studies | Études Cognitives”, t. 14, s. 75–84, https://ispan.waw.pl/journals/index.php/cs-ec/article/view/cs.2014.008 [dostęp: 10 maja 2019].
Bień Janusz S. (2016a), Elektroniczne indeksy fiszek słownikowych, „Kwartalnik Językoznawczy”, z. 2, s. 12, http://kwartjez.amu.edu.pl/teksty/teksty2016_2_26/Bien. pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Bień Janusz S. (2016b), Problemy kodowania znaków w korpusach historycznych, w: Semantyka a konfrontacja językowa, red. Danuta Roszko, Joanna Satoła-Staśkowiak, t. 5, Instytut Slawistyki PAN, Warszawa, s. 67–76.
Bień Janusz S. (2016c), Traktat Parkosza w epoce prawników i Internetu, w: Dawne z nowym łącząc… In memoriam Mariani Kucała, red. Joanna Klimek-Grądzka, Małgorzata Nowak, Towarzystwo Naukowe KUL i Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin, s. 389–396.
Burnard Lou (2015), Czym jest Text Encoding Initiative?, przeł. Joanna Bilińska, DELab UW, Warszawa, http://bit.ly/2Vf2hYK-TEI [dostęp: 10 maja 2019].
Cappelli Adriano (1912), Lexicon Abbreviaturarum: dizionario di abbreviature Latine ed Italiane usate nelle carte e codici specialmente del Medio-Evo. 2th. Wersja internetowa. Ulrico Hoepli, Milan, http://www.hist.msu.ru/Departments/Medieval/Cappelli [dostęp: 10 maja 2019].
Cappelli Adriano (1961), Lexicon Abbreviaturarum: dizionario di abbreviature Latine ed Italiane usate nelle carte e codici specialmente del Medio-Evo. 6th. Interakcyjna wersja internetowa. Ulrico Hoepli, Milan, https://www.adfontes.uzh.ch/en/ressourcen/abkuerzungen/cappelli-online [dostęp: 10 maja 2019].
Constable Peter (2003), Proposal to Encode Additional Phonetic Symbols in the UCS. Spraw. tech. L2/03-190. ISO/IEC JTC 1/SC 2/WG 2, http://www.unicode.org/L2/L2003/03190-add-phon-syms.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Digital Scholarly Editions as Interfaces. Abstracts and Programme (2016), University of Graz, http://bit.ly/2WxMCFt-Graz16 [dostęp: 10 maja 2019].
Elliot John, Brand Peter, Harvey Chris (2004), Proposal to Add Four SENĆOT̅EN Latin Charaters. Spraw. tech. L2/04-170. ISO/IEC JTC1/SC2/WG2, https://www.unicode.org/L2/L2004/04170-sencoten.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Everson Michael (2004), Proposal to add Latin letters and a Greek symbol to the UCS. Spraw. tech. L2/06-266. ISO/IEC JTC1/SC2/WG2, http://std.dkuug.dk/jtc1/sc2/wg2/docs/n3122.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Everson Michael i in. (2005), Preliminary proposal to add medievalist characters to the UCS. Spraw. tech. N2957. ISO/IEC JTC1/SC2/WG2, http://www.unicode.org/L2/L2005/05183-n2957-mufi.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Everson Michael i in. (2007), Proposal to add additional characters for Coptic and Latin to the UCS. Spraw. tech. L2/07-085R. ISO/IEC JTC 1/SC 2/WG 2, https://www.unicode.org/L2/L2007/07085r-n3222r-coptic-adds.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Freytag Asmus, Whistler Ken (2005), Proposal to add nine lowercase characters. Spraw. tech. N2942. ISO/IEC JTC1/SC2/WG2, http://std.dkuug.dk/jtc1/sc2/wg2/docs/n2942.doc [dostęp: 10 maja 2019].
Gieysztor Aleksander (2009), Zarys dziejów pisma łacińskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Górski Konrad, red. (1955), Zasady wydawania tekstów staropolskich: projekt, Zakład im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław.
Haugen Odd Einar, red. (2003), MUFI character recommendation version 1.0. Medieval Unicode Font Initiative, http://bora.uib.no/bitstream/handle/1956/2004/MUFI-standard-1.0.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Haugen Odd Einar, red. (2015), MUFI character recommendation version 4.0. Medieval Unicode Font Initiative, http://hdl.handle.net/1956/10699 [dostęp: 10 maja 2019].
Houston Keith (2015), Ciemne typki. Sekretne życie znaków typograficznych, d2d.pl, Kraków.
Jensen Joshua M., Pentzlin Karl (2012), Proposal to encode a Latin Capital Letter L with Belt. Spraw. tech. N4228. ISO/IEC JTC1/SC2/WG2, http://unicode.org/L2/L2012/12080-l-with-belt.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Jodłowski Stanisław (1979), Losy polskiej ortografii, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Klemensiewicz Zenon (1961), Historia języka polskiego, t. 1: Doba staropolska, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Korpela Jukka K. (2006), Unicode Explained, O’Reilly Media, Inc.
Kucała Marian (1985), Jakuba Parkosza Traktat o ortografii polskiej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, http://ebuw.uw.edu.pl/publication/220504 [dostęp: 10 maja 2019].
Lisowski Tomasz (2010), Pisownia polska. Główne fazy rozwoju, „Kwartalnik Językoznawczy”, z. 3–4, s. 117–130, http://www.kwartjez.amu.edu.pl/teksty/teksty2010_3-4_3-4/Lisowski.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Łoś Jan (1907), Jakóba syna Parkoszowego traktat o ortografii polskiej. Osobne odbicie z t. II Materyałów i prac Komisyi językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, Kraków, http://ebuw.uw.edu.pl/publication/238219 [dostęp: 10 maja 2019].
Maciejowski Wacław Aleksander (1852), Piśmiennictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku 1830, t. 3 [Dodatki], Nakładem i drukiem S. Orgelbranda, Warszawa, http://bc.wbp.lublin.pl/publication/15543 [dostęp: 10 maja 2019].
Michałowska Teresa (1995), Średniowiecze, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Mika Tomasz (2015), O temacie konferencji „Jak wydawać teksty dawne?”, http://classica-mediaevalia.pl/wp-content/uploads/2015/07/SSJ2-informacje.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Mühlberger Günter, Colutto Sebastian, Kahle Philip (2017), Preprint: Handwritten Text Recognition (HTR) of Historical Documents as a Shared Task for Archivists, Computer Scientists and Humanities Scholars. The Model of a Transcription & Recognition Platform (TRP), http://bit.ly/2VZyiEU-TranskribusHTR [dostęp: 10 maja 2019].
NSAI, National Standards Authority of Ireland (2012), Request to change the names of three Teuthonista characters under ballot. Spraw. tech. N4296. ISO/IEC JTC1/SC2/WG2, https://www.unicode.org/L2/L2012/12269-n4296-latin-chi.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Pieniądz Aneta (2013), Narzędzia internetowe w nauczaniu paleografii, „Studia Źródłoznawcze”, t. 51, s. 131–143, http://rcin.org.pl/ihpan/publication/53130 [dostęp: 10 maja 2019].
Priest Lorna A. (2004a), Revised Proposal to Encode Additional Latin Orthographic Characters. Spraw. tech. L2/04-372R. ISO/IEC JTC 1/SC 2/WG 2, http://www.unicode.org/L2/L2004/04372r-latin-orth.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Priest Lorna A. (2004b), Revised Proposal to Encode Additional Latin Phonetic and Orthographic Characters. Spraw. tech. L2/04-348. ISO/IEC JTC 1/SC 2/WG 2, http://www.unicode.org/L2/L2004/04348-phonetic.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Priest Lorna A., Constable Peter G. (2005), Proposal to Encode Additional Latin Phonetic and Orthographic Characters. Spraw. tech. L2/05-097R. ISO/IEC JTC 1/SC 2/WG 2, http://unicode.org/L2/L2005/05097r2-latin-orth.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Reeve Jonathan (2016), Git-Lit: an Application of Distributed Version Control Technology toward the Creation of 50,000 Digital Scholarly Editions, w: Digital Humanities 2016: Conference Abstracts, Jagiellonian University, Pedagogical University, s. 657–658, http://dh2016.adho.org/static/data/455.html [dostęp: 10 maja 2019].
Robinson Peter (2016), Why Interfaces Do Not and Should Not Matter for Scholarly Digital Editions, w: Digital Scholarly Editions as Interfaces. Abstracts and Programme, University of Graz, http://bit.ly/2HtFghD-Robinson-interfaces [dostęp: 10 maja 2019].
Seaward Louise, Kallio Maria (2017), Transkribus: Handwritten Text Recognition technology for historical documents, w: Digital Humanities 2017, Alliance of Digital Humanities Organizations, Montreal, Canada, https://dh2017.adho.org/abstracts/649/649.pdf [dostęp: 10 maja 2019].
Semkowicz Władysław Aleksander (2007), Paleografia łacińska, Universitas, Kraków.
Seroczyński Grzegorz (2014–2017), „Traktat o ortografii polskiej”, w: Dawne ortografie, gramatyki i podręczniki języka polskiego. Internetowe kompendium edukacyjne, red. Wanda Decyk-Zięba i in., Uniwersytet Warszawski, https://gramatyki.uw.edu.pl/book/3 [dostęp: 10 maja 2019].
Seroczyński Grzegorz (2014), Jakuba Parkosza „Traktat o ortografii polskiej”, „Poradnik Językowy”, z. 4, s. 98–103, https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=88873 [dostęp: 10 maja 2019].
Spiro Lisa (2016), Evaluating GitHub as a Platform of Knowledge for the Humanities, w: Digital Humanities 2016: Conference Abstracts, Jagiellonian University, Pedagogical University, s. 688–690, http://dh2016.adho.org/abstracts/225 [dostęp: 10 maja 2019].
Wikipedia (2018a), Jakub Parkoszowic – Wikipedia: wolna encyklopedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Jakub_Parkoszowic?oldid=53462555 [dostęp: 14 marca 2019].
Wikipedia (2018b), L with bar – Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=L_with_bar&oldid;=847452659 [dostęp: 10 maja 2019].
Wikipedia (2019a), Jakub Parkoszowic – Wikipedia: wolna encyklopedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Jakub_Parkoszowic?oldid=56469598 [dostęp: 10 maja 2019].
Wikipedia (2019b), Ÿ – Wikipedia, Die freie Enzyklopädie, https://de.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%B8&oldid;=185744142 [dostęp: 10 maja 2019].
Wikipedia contributors (2019a), Cedilla – Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Cedilla&oldid;=893809898 [dostęp: 10 maja 2019].
Wikipedia contributors (2019b), ISO 5426 – Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=ISO_5426&oldid;=893056043 [dostęp: 10 maja 2019].
Wikipedia contributors (2019c), Pan-Nigerian alphabet – Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Pan-Nigerian_alphabet&oldid;=894928524 [dostęp: 10 maja 2019].
Wikipedia contributors (2019d), Viz. – Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Viz.&oldid;=894492673 [dostęp: 10 maja 2019].
Wójcik Rafał, Wiesław Wydra (2008), Jakub Parkoszowic’s Polish Mnemonic Verse about Polish Orthography from the 15th Century, w: Culture of Memory in East Central Europe in the Late Middle Ages and the Early Modern Period, red. Rafał Wójcik, Biblioteka Uniwersytecka, Poznań, s. 119–127, http://hdl.handle.net/10593/6037 [dostęp: 10 maja 2019].
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).