Abstrakt
The paper deals with the way of constructing linguistic commentaries to the Middle Polish texts being published by Prof. Wojciech Ryszard Rzepka together with Wiesław Wydra, Maria Adamczyk or Alojzy Sajkowski. The observations carried out show that semantic explanations— being the main framework of linguistic commentaries made by Prof. Rzepka—become a specific excuse to show and describe grammatical forms, make a classification of language forms on the grounds of their regional, terminological and systemic affinity, highlight the form’s antiquity, and, consequently, to show the development of language throughout history. The use of linguistic terminology in the commentaries, on the one hand, and the citation of linguistic references in explanations which refer to specific issues, on the other hand, show confidence of Prof. Rzepka that the concerned recipients of edited texts have possessed the basic philological knowledge but also the desire and the need to expand it. Presenting the lexical background in a commentary, apart from highlighting the variation of language over time, allows one also to see how an editor works—reaching out to various sources in search of the best interpretative hypothesis, as well as vast knowledge acquired which the author of explanations willingly shares with readers. Accuracy and details of the performed reasoning do not undermine the use of modal denotations—maybe, supposedly, probably—in some explanations. Sharing doubts with recipients is rather an expression of Prof. Rzepka’s incredible modesty, who, himself being a paragon, also sets the bar very high for language historians in the field of scientific editorship who would like to follow in His footsteps.Bibliografia
Źródła
Rzepka Wojciech Ryszard, Sajkowski Alojzy (1972), Andrzeja Rymszy „Dziesięćroczna powieść wojennych spraw...” (1585), „Miscellanea staropolskie”, t. 4, s. 121–223. (Skrót: R)
Seklucjan Jan (1994), Student. Rozprawa krotka a prosta o niktorych ceremonijách i ustawách kościelnych, wydali Wojciech Rzepka i Wiesław Wydra, wstęp napisała Maria Adamczyk, PAN, Biblioteka Kórnicka, Kórnik. (Skrót: S)
Wydra Wiesław, Rzepka Wojciech Ryszard (1978), Teksty polskie z pierwszej połowy XVI wieku (z rękopisu nr 19/ R Biblioteki Prowincji OO. Bernardynów w Krakowie). Cz. I, „Slavia Occidentalis”, t. 35, s. 113–125. (Skrót: TPI)
Wydra Wiesław, Rzepka Wojciech Ryszard (1979), Teksty polskie z pierwszej połowy XVI wieku (z rękopisu nr 19/ R Biblioteki Prowincji OO. Bernardynów w Krakowie). Cz. II, „Slavia Occidentalis”, t. 36, s. 131–154. (Skrót: TPII)
Wydra Wiesław, Rzepka Wojciech Ryszard (1980), Teksty polskie z pierwszej połowy XVI wieku (z rękopisu nr 19/ R Biblioteki Prowincji OO. Bernardynów w Krakowie). Cz. III, „Slavia Occidentalis”, t. 37, s. 127–138. (Skrót: TPIII)
Wydra Wiesław, Rzepka Wojciech Ryszard (1985), Szesnastowieczna pieśń polska „czasu powietrza morowego” (z rękopisu Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu), „Slavia Occidentalis”, t. 42, s. 163–167. (Skrót: PP)
Literatura
Borawski Stanisław (1995), Tradycja i perspektywy. Przeszłość i przyszłość nauki o dziejach języka polskiego, Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, Wrocław.
Dunin Janusz (2005), Wstęp do edytorstwa, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, Łódź.
Garbal Łukasz (2011), Edytorstwo. Jak wydawać współczesne teksty literackie, PWN, Warszawa.
Kępińska Alina (2010), Wiedza historycznojęzykowa a edycje tekstów staropolskich (na przykładach z fryburskiego wydania „Rozmyślania przemyskiego”), w: Dokument pisany w badaniach historyka języka polskiego. Z badań nad grafią i fonetyką historycznej polszczyzny, red. Marcin Kuźmicki i Marek Osiewicz, Oficyna Wydawnictwa Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra–Poznań.
Koło Miłośników Historii Języka Polskiego (2007), Multimedia a wydawanie tekstów staropolskich. Pytania o przyszłość, w: Amoenitates vel lepores philologiae, red. Roman Laskowski, Roman Mazurkiewicz, Lexis, Kraków. (Skrót: KMHJP)
Loth Roman (2006), Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Fundacja Akademia Humanistyczna, Warszawa.
Starnawski Jerzy (1992), Praca wydawcy naukowego, Ossolineum, Wrocław.
Trzynadlowski Jan (1988), Autor – dzieło – wydawca, wyd. 2 uzup., Ossolineum, Wrocław.
Twardzik Wacław (2005), Co ma historyk literatury?, w: Polonistyka w przebudowie: literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja, t. 1, red. Małgorzata Czermińska i in., Universitas, Kraków.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).