Abstrakt
The article discusses the issues related to the knowledge of the regional phraseology among present-day users of the local Poznań dialect. The research material is excerpted from a survey conducted among 120 local inhabitants within the age bracket of 15–87. Based on the results of the survey it is fair to conclude that the level of usage of the discussed phaseological units is highly dependent on the age of respondents, with the group of middle-aged people having the highest competence in the usage of dialectal forms. The most widely used expressions and phrases include those that describe the properties of human beings – physical and mental features and one’s behaviour or activities. The examination of the collected material allows us to compare the frequency within particular groups of phraseologisms that can be distinguished in the local dialect. It turns out that the most stable word groups are those units that have their counterparts in standard Polish, whereas the least stable are loan translations and the paraphrases from the German language. The article also indicates the similarities between the semantic structure of the phrasological layer in Poznań dialect and the structure of Polish colloquial vocabulary.Bibliografia
J. Anusiewicz, J. Skawiński, Słownik polszczyzny potocznej, wyd. 2 popr., Warszawa 1998.
S. Bąba, A. Piotrowicz, Poznańska frazeologia regionalna, w: Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. 1, Materiały II Kolokwium Językoznawczego, Szczecin, 16–18 września 1992 r., red. M. Białoskórska, S. Kania, Szczecin 1994.
D. Buttler, Polskie słownictwo potoczne. IV. Frazeologia, „Poradnik Językowy” 1978, z. 1.
M. Czeszewski, Słownik polszczyzny potocznej, Warszawa 2006.
Frazeologia gwarowa [hasło], w: Encyklopedia języka polskiego, red. S. Urbańczyk, M. Kucała, wyd. 3 popr. i uzup., Wrocław 1999.
K. Ożóg, Ustna odmiana języka ogólnego, w: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin 2001.
A. Piotrowicz, Frazeologia regionalna w twórczości pisarzy wielkopolskich, w: Gwary w Nowotomyskiem na tle gwar zachodniej Wielkopolski, Nowy Tomyśl 1993.
A. Piotrowicz, Funkcje leksyki i frazeologii regionalnej we współczesnej prozie (na przykładzie twórczości pisarzy poznańskich), „Poradnik Językowy” 1990, z. 5.
A. Piotrowicz, B. Walczak, M. Witaszek-Samborska, Stan i perspektywy badań nad polszczyzną miejską Poznania, w: Miasto. Przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie, red. M. Święcicka, Bydgoszcz 2006.
A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, Frazeologia regionalna w języku poznańskiej młodzieży, Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. 11, Poznań 2003.
A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, Gwara poznańska w odczuciu poznaniaków, w: Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. 4, red. M. Białoskórska, Szczecin 1998.
A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, Poznańskie słownictwo i frazeologia związane z komunikacją językową, w: Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. 2, red. M. Białoskórska, Szczecin 2003.
A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, Z doświadczeń badawczych nad gwarą miejską Poznania, w: Ad perpetuam rei memoriam. Profesorowi W.R. Rzepce z okazji 65. urodzin, red. J. Migdał, Poznań 2005.
Słownik gwary miejskiej Poznania, red. M. Gruchmanowa, B. Walczak, wyd. 2, Warszawa–Poznań 1999.
Słownik polskich leksemów potocznych, red. W. Lubaś, t. 1–4, Kraków 2001–2006.
A. Zaręba, O zakresie i metodzie badań języka miast polskich, w: Miejska polszczyzna mówiona – metodologia badań. Materiały z konferencji naukowej w Sosnowcu w dniach 20–21 czerwca 1974 roku, red. W. Lubaś, Katowice 1976.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).