Utrata języka. Próba empatycznej lektury patografii osób po udarach mózgu
PDF

Słowa kluczowe

pathographies
stroke
loss of language
empathic reading

Jak cytować

Okupnik, M. . (2019). Utrata języka. Próba empatycznej lektury patografii osób po udarach mózgu. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 26(2), 139–152. https://doi.org/10.14746/pspsj.2019.26.2.10

Liczba wyświetleń: 391


Liczba pobrań: 300

Abstrakt

Source literature uses the term pathography to define a text about suffering and illness written from a patient’s perspective. There are three purposes of pathographies: they allow their authors to make their lives more coherent, i.e. continuous and meaningful, they help them understand what their bodies experienced during illness, and they make them discover how to stimulate the body to deal with its effects. There is a specific type of pathographies written by stroke survivors. The effects of a stroke include paresis of the body and aphasia which never fully disappear. Patients talk of the loss of previous identity or a transformation caused by the illness.

https://doi.org/10.14746/pspsj.2019.26.2.10
PDF

Bibliografia

Błachnio Krystyna (2010), Zagadnienie terapii logopedycznej osób po udarach mózgu, w: Życie po udarze w podejściu holistycznym, red. Jolanta Twardowska-Rajewska, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 117–125.

Boruszkowska Iwona (2016), Autopatografia, „Autobiografia. Literatura. Kultura. Media”, nr 2, s. 125–135, doi: 10.18276/au.2016.2.7-09.

Douglas Kirk, Uderzenie szczęścia, przeł. Maria Zborowska, Zysk i S-ka, Poznań. Frank Arthur W. (1991), At the Will of the Body: Reflections on Illness, Houghton Mifflin, Boston.

Frank Arthur W. (1995), The Wounded Storyteller: Body, Illness, and Ethics, The University of Chicago Press, Chicago.

Frank Arthur W. (2004), The Renewal of Generosity. Illness, Medicine, and How to Live, The University of Chicago Press, Chicago‒London.

Halík Tomás (2010), Dotknij ran. Duchowość nieobojętności, przeł. Andrzej Babuchowski, Wydawnictwo Znak, Kraków.

Kaczkowski Jan, Jabłońska Katarzyna (2017), Żyć aż do końca. Instrukcja obsługi choroby, Biblioteka „Więzi”, Warszawa.

Kaczmarek Tadeusz Teofil (2016), Udar mózgu i afazja. Wspomnienia Tadeusza T. Kaczmarka, Difin, Warszawa.

Kasperska Katarzyna (2018), Sharon Stone: „W Hollywood przeżyłam wiele upokorzeń”, https://www.vogue.pl/a/rola-w-serialu-mozaika-sharon-stone-wrocila-namaly-ekran-po-dlugiej-przerwie-spowodowanej-krwotocznym-udarem-mozgu [dostęp: 23 stycznia 2019].

Kniecicki Piotr (2014), Sztuka godnego umierania, Łukasz Świderski, Clitheroe.

Kosowicz Mariola, Psychologiczne aspekty opieki nad umierającymi i ich rodzinami, w: Prawda umierania i tajemnica śmierci, red. Mirosław Górecki, Wydawnictwo Akademickie ŻAK, Warszawa, s. 258–281.

Mrożek Sławomir (2006), Baltazar. Autobiografia, Noir sur Blanc, Warszawa.

Mróz Kalina (2018), Udar nie tylko w podeszłym wieku. Syndrom Sharon Stone, http://wyborcza.pl/TylkoZdrowie/7,137474,23077476,udar-nie-tylko-w-podeszlym-wieku-syndrom-sharon-stone.html [dostęp: 23 stycznia 2019].

Muca Klaudia (2016), Neurolożka na Marsie. Afazja, historia mózgu i podmiot po „neurologicznej katastrofie”, w: Kobieta, literatura, medycyna, red. Arleta Galant, Agata Zawiszewska, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 393–409.

Muca Klaudia, Wiktor Karolina (2016), W pończosze istota jest... Rozmowa z Karoliną Wiktor, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 404–426.

Niemczyńska Małgorzata I. (2013), Mrożek. Striptiz neurotyka, Agora, Warszawa.

Okupnik Małgorzata (2018), W niewoli ciała. Doświadczenie utraty zdrowia i jego reprezentacje, Universitas, Kraków.

Pąchalska Maria (1999), Afazjologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Scandola Bruno, Avesani Renato (2004), Jak pokonałem wylew, przeł. Dariusz Chodyniecki, Jedność, Kielce 2004.

Schaff Teresa (2008), Nieulotna pamięć. Jak żyć z chorobą, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.

Sharon Stone szczerze o swoim udarze (2015), https://film.interia.pl/wiadomosci/newssharon-stone-szczerze-o-swoim-udarze,nId,1925726#utm_source=paste&utm_medium=paste&utm_campaign=chrome [dostęp: 23 stycznia 2019].

Skrzypek Michał (2011), Perspektywa chorego w socjologii choroby przewlekłej. Ujęcia teoretyczne, ich ewolucja i recepcja, Wydawnictwo KUL, Lublin.

Szymańska Adriana (2008), Ta inna ja, Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu, Rzeszów.

Szymczak Mieczysław, red. (1994), Słownik języka polskiego, t. 3, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Taylor Jill Bolte (2015), Udar i przebudzenie. Moja podróż w głąb mózgu, przeł. Jacek Żuławnik, Galaktyka, Łódź.

Topolski Maciej (2017), Vel. O afazji Sławomira Mrożka, „Fragile”, nr 1, s. 60–64.

Turaj Wojciech (2007), Wyniki leczenia i rokowanie w udarze mózgu, w: Udar mózgu, red. Andrzej Szczudlik, Anna Członkowska, Hubert Kwieciński, Agnieszka Słowik, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 98–100.

Wach Małgorzata (2016), Krzysztof Globisz: Wracam bez słów. Pierwsza rozmowa z aktorem po udarze, http://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,21065732,krzysztof-globisz-wracam-bez-slow-pierwsza-rozmowa-z-aktorem.html?disableRedirects=true [dostęp: 23 stycznia 2019].

Wilczek-Rużyczka Ewa (2002), Empatia i jej rozwój u osób pomagających, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Wilczek-Rużyczka Ewa (2017), Empatia pracowników medycznych, Wolters Kluwer, Warszawa.

Wiktor Karolina (2014), Wołgą przez Afazję, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, Korporacja Ha!art, Warszawa–Kraków.

Wiktor Karolina (2018), Moje niekonieczności, rozmawia Monika Stelmach, https://www.dwutygodnik.com/artykul/7844-moje-niekoniecznosci.html [dostęp: 23 stycznia 2019].

Zaorski Andrzej (2011), Ręka, noga, mózg na ścianie, współpraca Katarzyna Ciesielska, Gondwana, Warszawa.

Zierkiewicz Edyta (2012), Patografia jako zjawisko kulturowe i jako narzędzie nadawania znaczeń chorobie przez współczesnych pacjentów, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 1, s. 49–61.