Słowa kluczowe
letters from a journey
reportage
Henryk Sienkiewicz
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 301
Liczba pobrań: 356
Abstrakt
The article aims to present the linguistic means (stylistic methods and vocabulary) used by Henryk Sienkiewicz to create the image of European and American cities in his Listy z podróży do Ameryki. The author of the article also analyses the descriptions of experiencing large and modern cities, proving that the images of European and Americancities perceived and described from a European’s perspective were contrasted. It is the consequence of perceiving European agglomerations as cultural and historic centres cultivating traditional values in contrast to the mainly industrial American cities serving as trading centres full of action and fast-paced life. The choice of linguistic means used to describe urban buildings was determined by the viewpoint of the perceiving subject and the perspective from which the act of perceiving was accomplished.
Bibliografia
Tekst źródłowy
LzA – Sienkiewicz Henryk (1986), Listy z podróży do Ameryki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Literatura
Bartmiński Jerzy (1999), Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata, w: tenże, Językowy obraz świata, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 103–120.
Bujnicki Tadeusz (1968), Pierwszy okres w twórczości Henryka Sienkiewicza, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Chomiuk Aleksandra (2015), Sienkiewicz w Paryżu – Paryż Sienkiewicza, w: Przestrzenie geo(bio)graficzne w literaturze, red. Elżbieta Konończuk, Elżbieta Sidoruk, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok, s. 373–394.
Kowalska Danuta, Pietrzak Magdalena (2018), Przedstawiciele obcych narodowości w oczach Sienkiewicza podróżnika, w: Wokół dziejów używania polszczyzny – wspólnoty, potrzeby, zachowania komunikacyjne, red. Magdalena Hawrysz, Marzanna Uździcka, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra (Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2017), s. 171–193.
Krzyżanowski Julian (1956), Henryk Sienkiewicz. Kalendarium życia i twórczości, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Krzyżanowski Julian (1973), Twórczość Henryka Sienkiewicza, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Kuśnierz-Krupa Dominika (2011), Nowy Jork – architektura i rozwój przestrzenny do końca XIX wieku, „Wiadomości Konserwatorskie”, t. 29, s. 59–69.
Mariak Leonarda (2016), Leksykalno-stylistyczne środki opisu podróży i podróżowania w listach prywatnych Henryka Sienkiewicza, „Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny”, t. 15, s. 61–80.
Mariak Leonarda (2018), Deskrypcje egzotyki krajów Wschodu w korespondencji prywatnej Sienkiewicza, w: Wędrówka, podróż, migracja w języku i kulturze, red. Ewa Biłas-Pleszak, Joanna Przyklenk, Artur Rejter, Katarzyna Sujkowska-Sobisz, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 361–375.
Najder Zdzisław (1955), O „Listach z podróży” do Ameryki Henryka Sienkiewicza, „Pamiętnik Literacki”, z. 1, s. 54–122.
Parafianowicz Halina (2003), Ameryka i Amerykanie w świetle „Listów z podróży” Henryka Sienkiewicza, „Studia Podlaskie”, t. 13, s. 5–22.
Pietrzak Magdalena (2018a), Językowe sposoby opisywania (przybliżania) obcej rzeczywistości w „Listach z podróży do Ameryki” Henryka Sienkiewicza, w: Wędrówka, podróż, migracja w języku i kulturze, red. Ewa Biłas-Pleszak, Joanna Przyklenk, Artur Rejter, Katarzyna Sujkowska-Sobisz, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 345–359.
Pietrzak Magdalena (2018b), Obraz Indian w „Listach z podróży do Ameryki” Henryka Sienkiewicza w kontekście publicystyki „Wędrowca”, cz. 1: Sposoby nazywania przedstawicieli społeczności indiańskiej, w: Filologia jako porządkowanie chaosu. Studia nad językiem i tekstem, red. Ewa Woźniak, Anna Lenartowicz-Zagrodna, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 271–284.
Pietrzak Magdalena (2018c), Obraz Indian w „Listach z podróży do Ameryki” Henryka Sienkiewicza w kontekście publicystyki „Wędrowca”, cz. 2: Sposoby prezentacji społeczności indiańskiej, „Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny”, t. 17, s. 243–259.
Rejter Artur (2000), Kształtowanie się gatunku reportażu podróżniczego w perspektywie stylistycznej i pragmatycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Sienkiewicz Henryk (1922), Z podróży do Kolonii, Ostendy i Paryża, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Lwów, https://tinyurl.com/y3nzor7u [dostęp: 4 marca 2019].
Szczaus Agnieszka (2004), Pole barw w „Listach z podróży do Ameryki” Henryka Sienkiewicza, „Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty polszczyzny”, t. 3, s. 375–386.
Szczaus Agnieszka (2005), Pola światła i cienia w „Listach z podróży do Ameryki” Henryka Sienkiewicza, „Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty polszczyzny”, t. 4, s. 355–364.
Szczublewski Józef (2006), Sienkiewicz. Żywot pisarza, Wydawnictwo W. A. B., Warszawa.
Sztachelska Jolanta (2013), Reportaż. Z historii gatunku w wieku XIX, „Białostockie Studia Literaturoznawcze”, nr 4, s. 153–170.
Witosz Bożena (1997), Opis w prozie narracyjnej na tle innych odmian deskrypcji. Zagadnienia struktury tekstu, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Zarębski Rafał (2020), Pomiędzy konwencją a kreacją językową. Miasto w „Podróży do Ziemi Świętej, Syrii i Egiptu” M. K. Radziwiłła „Sierotki”, w: Dyskursy o przeszłości. Dyskursy przeszłości, red. Magdalena Hawrysz, Magdalena Jurewicz-Nowak, Irmina Kotlarska, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra (Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2019), s. 225–237.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).