Słowa kluczowe
semantics
official style
history of the Polish language
Jak cytować
Abstrakt
Equivalence may be interpreted as the relationship between units of the same language or two different languages. The article analyses the equivalence between units of the same linguistic system, with the assumption that equivalence is the relationship between words/phrases with a common referent. This is a semantic relationship strongly dependent on context; one which is fully realised only on the level of parole, a specific use. The analysed material comprises inventories, surveys and testaments from the seventeenth and (mostly) eighteenth centuries. The aim of the article is to present the methods for determining equivalence between the units present in the text. Seven of such methods are highlighted.
Bibliografia
Źródła (wraz ze stosowanymi skrótami)
Ch – Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego (1646 i 1676), wydał Ryszard Mie¬nicki, Toruń 1955.
K – Testamenty szlachty krakowskiej XVII–XVIII w. Wybór tekstów źródłowych z lat 1650–1799, oprac. Alicja Falniowska-Gradowska, Kraków 1997.
Kob – Inwentarze i rozliczenia folwarczne wsi Kobylnicy Ruskiej i Wołoskiej z lat 1711–1723, oprac. Bogumiła Kowal, Stanisław Baran, Przemyśl 2014.
KP – Materiały do dziejów chłopa wielkopolskiego w drugiej połowie XVIII wieku, z ksiąg grodzkich wyboru dokonał i wydał Janusz Deresiewicz, t. 3: Województwo kaliskie, Wrocław 1957.
N – Inwentarze kolegium jezuitów w Nieświeżu oraz jego majątków ziemskich z prze¬łomu roku 1773 i 1774, oprac. Andrea Mariani, Poznań 2020.
PM – Lustracja województw Prus Pomorskich 1765, t. 1: Województwo pomorskie, cz. 1: Powiaty pucki i mirachowski, wydał Jerzy Dygdała, Toruń 2000.
R – Lustracja województwa rawskiego 1789, wydała Zofia Kędzierska, Wrocław 1971.
S – Inwentarze i lustracje klucza sławkowskiego z XVII i XVIII wieku, do druku przygo¬towali i wstępem opatrzyli Sławomir Witkowski i Jarosław Krajniewski, Dąbrowa Górnicza 2013.
W – Inwentarze mieszczan wojnickich 1589–1822, wydała Barbara Trelińska, Wojnicz 1995.
Literatura
Apresjan Jurij D. (1980), Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, przeł. Zofia Kozłowska, Andrzej Markowski, Wrocław.
Bednarek Adam (1989), Wykładniki leksykalne ekwiwalencji. Analiza semantyczna wyrażeń typu czyli, Toruń.
Čermák František, Blatná Renata, red. (1995), Manuál lexikografie, Praha.
Giczela-Pastwa Justyna (2011), Ekwiwalencja tłumaczeniowa na przykładzie wybra¬nych fragmentów polskich przekładów prozy Jamesa Joyce’a, Gdańsk.
Jakobson Roman (1989), O językoznawczych aspektach przekładu, przeł. Lucylla Pszczołowska, w: tenże, W poszukiwaniu istoty języka, t. 1, wybór, red. nauk. i wstęp Maria Renata Mayenowa, Warszawa, s. 372–391.
Kamińska Maria (2001), Technika sporządzania lustracji gnieźnieńskich z XVII– –XVIII wieku, „Prace Językoznawcze”, t. 26: Studia historycznojęzykowe, s. 73–78.
Lyons John (1975), Wstęp do językoznawstwa, przeł. Krzysztof Bogacki, Warszawa.
Osowski Błażej (2016), Alias i czyli jako przedmiot zainteresowania dialektologa historycznego, „Prace Filologiczne”, t. 68, s. 307–321.
Osowski Błażej (2019), Wariantywność leksykalno-semantyczna języka wielkopol¬skich inwentarzy z drugiej połowy XVIII wieku. Studia z dialektologii historycznej, Poznań.
Wierzbicka Anna (1971), Metatekst w tekście, w: O spójności tekstu, red. Maria Renata Mayenowa, Wrocław, s. 105–121.
Wojtak Maria (2010), Styl urzędowy, w: Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiń¬ski, Lublin, s. 155–171.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).