Abstrakt
The aim of the article is to point out and describe the profiles of the concept of EUROPE in Wojciech Jagielski’s non-fiction book All Lara’s Wars. Profiling in ethnolinguistics is a process of creating an individual image (profile) of a particular object. The profiles can be diverse, depending on what kind of aspects are important in shaping a particular subjective vision. Based on the linguistic analysis of the chosen quotes from the book, six profiles of EUROPE have been pointed out: promised land, open home, fortress, package, waiting room and land of disappointment. The common aspect which can be found in all the profiles is the geographical one. However, each profile is shaped differently and is dominated by one of the aspects: living, social or civilisational (cultural). Two of the profiles are positively valued (promised land and open home) and the other four are negatively valued, which leads to the conclusion that the image of EUROPE presented in the book is mostly characterised as pejorative.
Bibliografia
Słownik (wraz ze stosowanym skrótem)
WSJP PAN – Wielki słownik języka polskiego, red. Piotr Żmigrodzki, https://wsjp.pl [dostęp: marzec 2021].
Literatura
Bartmiński Jerzy (2007), Stereotyp jako przedmiot lingwistyki, w: tenże, Stereotypy mieszkają w języku. Studia etnolingwistyczne, Lublin, s. 53–71.
Bartmiński Jerzy (1999), Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata, w: tenże, Językowe podstawy obrazu świata, wyd. 2 popr., Lublin, s. 103–120.
Bartmiński Jerzy, Panasiuk Jolanta (1993), Stereotypy językowe, w: Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński, Wrocław, s. 363–387.
Bartmiński Jerzy, Niebrzegowska-Bartmińska Stanisława (1998), Profile a podmiotowa interpretacja świata, w: Profilowanie w języku i tekście, red. Jerzy Bartmiński, Ryszard Tokarski, Lublin, s. 211–224.
Bartmiński Jerzy, Chlebda Wojciech (2013), Problem konceptu bazowego i jego profilowania – na przykładzie polskiego stereotypu Europy, „Etnolingwistyka”, t. 25, s. 69–95.
Bartmiński Jerzy, Chlebda Wojciech (2018), Obrazy EUROPY w języku polskim i w tekstach polskich dyskursów publicznych, w: Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów, red. Wojciech Chlebda, t. 2: Europa, Lublin – Opole, s. 169–216.
Chlebda Wojciech (2008), Europejskość w najnowszym polskim dyskursie publicznym, w: Język polski w europejskiej przestrzeni kulturowo-językowej, red. Stanisław Gajda, Opole, s. 77–184.
Chlebda Wojciech (2018a), EUROPA w trzynastu obrazach, w: Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów, red. Wojciech Chlebda, t. 2: Europa, Lublin – Opole, s. 15–60.
Chlebda Wojciech, red. (2018b), Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów, t. 2: Europa, Lublin – Opole.
Delanty Gerard (1999), Odkrywanie Europy. Idea, tożsamość, rzeczywistość, przeł. Renata Głodek, Warszawa.
Horolets Anna (2006), Obrazy Europy w polskim dyskursie publicznym, Kraków.
Jagielski Wojciech (2015), Wszystkie wojny Lary, Kraków.
Lippmann Walter (1922), Public Opinion, New York.
Magris Claudio (2019), O demokracji, pamięci i Europie Środkowej, przeł. Joanna Ugniewska, wyd. 2, Kraków.
Putnam Hilary (1975), Mind, Language and Reality, „Philosophical Papers”, t. 2, Cambridge.
Schaff Adam (1981), Stereotypy a działanie ludzkie, Warszawa.
Wolff Larry (2020), Wynalezienie Europy Wschodniej. Mapa cywilizacji w dobie Oświecenia, przeł. Tomasz Bieroń, Kraków.
Zawadzka-Koch Dominika (2018), Koncept EUROPA w języku niemieckim, w: Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów, red. Wojciech Chlebda, t. 2: Europa, Lublin – Opole, s. 431–472.
Żuk Grzegorz (2010), Twierdza czy wspólnota? Europa w polskim dyskursie publicznym, Lublin.
Licencja
Autorzy
Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do utworu publikowanego w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym umową autorską, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób, ani innych praw osób trzecich, w tym dóbr osobistych.
Autor(zy) zachowują pełne prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem, udzielając Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji CC BY-ND 4.0 Międzynarodowe na korzystanie z utworu bez ograniczeń terytorialnych przez czas nieokreślony na określonych umową autorską polach eksploatacji.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).