Abstrakt
This article aims to present the image of a woman in Polish affectionate names in the light of the theory of gender stereotypes. Special attention has been paid to the linguistic and cultural status of female affectionate names. Based on the analysis of selected female affectionate names, the author demonstrates that they contain some women’s representations that depend on features assigned to women in social and cultural stereotypes (physical, mental and behavioural) such as beauty, grace, timidity, kindness, peace, protectiveness, modesty, etc. It has been noticed that this image can be both positive and negative.
Bibliografia
Słowniki (wraz ze stosowanymi skrótami)
Bańko Mirosław, Zygmunt Agnieszka (2011), Czułe słówka. Słownik afektonimów, Warszawa.
SFJP – Skorupka Stanisław (1977), Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. 1–2, Warszawa.
WSJP – Żmigrodzki Piotr, red., Wielki słownik języka polskiego PAN, https:// wsjp.pl [dostęp: 11 marca 2021].
Literatura
Anusiewicz Janusz (1994), Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki, Wrocław.
Bartmiński Jerzy (1998), Podstawy lingwistycznych badań nad stereotypem – na przykładzie stereotypu matki, w: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne, red. Jerzy Bartmiński, Janusz Anusiewicz, Wrocław (Język a Kultura, t. 12), s. 63–83.
Bartmiński Jerzy (2008), Polski stereotyp „matki”, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 1 (1), s. 33–53.
Bartmiński Jerzy, Panasiuk Jolanta (1993), Stereotypy językowe, w: Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński, Wrocław, s. 363–387.
Chlebda Wojciech (1998), Stereotyp jako jedność języka, myślenia i działania, w: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne, red. Janusz Anusiewicz, Jerzy Bartmiński, Wrocław (Języka a Kultura, t. 12), s. 31–41.
Grzegorczykowa Renata (1998), O rozumieniu prototypu i stereotypu we współczesnych teoriach semantycznych, w: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne, red. Janusz Anusiewicz, Jerzy Bartmiński, Wrocław (Języka a Kultura, t. 12), s. 109–115.
Habrajska Grażyna (1998), Prototyp – stereotyp – metafora, w: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne, red. Janusz Anusiewicz, Jerzy Bartmiński, Wrocław (Języka a Kultura, t. 12), s. 116–123.
Jędrzejko Ewa (1994), Kobieta w przysłowiach, aforyzmach i anegdotach polskich. Konotacje i stereotypy, w: Płeć w języku i kulturze, red. Janusz Anusiewicz, Kwiryna Handke, Wrocław (Język a Kultura, t. 9), s. 159–172.
Jędrzejko Ewa (2001), Jaka jesteś kobieto? Lingwistyczno-kulturowe studium porównawcze obrazu kobiet w polskiej i angielskiej paremiologii, w: Kvinna i Polska spraket. Kobieta w języku polskim, red. Ewa Teodorowicz-Hellman, Sztokholm, s. 9–28.
Kita Małgorzata (2007), Szeptem albo wcale: o wyznawaniu miłości, Katowice.
Lippmann Walter (1922), Public Opinion, New York.
Mandal Eugenia (2000), Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związanych z płcią, Katowice.
Mitrenga Barbara (2014), Zmysł smaku. Studium leksykalno-semantyczne, Katowice.
Perlin Jacek, Milewska Maria (2000), Afektonimy w polskim, francuskim, hiszpańskim i niderlandzkim. Analiza morfologiczna i semantyczna, w: Uczucia w języku i tekście, red. Iwona Nowakowska-Kempna, Anna Dąbrowska, Janusz Anusiewicz, Wrocław (Język a Kultura, t. 14), s. 165–173.
Piekarczyk Dorota (2017), Dlaczego kwiaty są dobre i niewinne? O językowo-kulturowym obrazie kwiatu słów kilka, „Etnolingwistyka”, t. 29, s. 47–60.
Rejter Artur (2013), Płeć, język, kultura, Katowice.
Rudyk Anna (2013), O afektonimach w języku polskim i rosyjskim, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica”, nr 9, s. 89–98.
Staroń Justyna (2013), Afektonimy w najnowszej polszczyźnie, „Roczniki Humanistyczne”, t. 59, z. 6, s. 109–119.
Tambor Jolanta (2008), Stereotyp i prototyp – znaczenie terminów, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 1, s. 23–29.
Tokarski Ryszard (1998), „Biała brzoza”, „czarna ziemia”, czyli o miejscu stereotypu w opisie języka, w: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne, red. Janusz Anusiewicz, Jerzy Bartmiński, Wrocław (Język a Kultura, t. 12), s. 124–134.
Wojciechowska Anna (2017), Afektonimy jako przedmiot badań lingwistycznych (na materiale listów Wojciecha Kossaka do żony), „Stylistyka”, t. 26, s. 291–304.
Wolnicz-Pawłowska Ewa (1997), Przezwiska intymne w najnowszej polszczyźnie. Cz. 1. Affectiva, „Prace Językoznawcze”, z. 1, s. 71–93.
Wolnicz-Pawłowska Ewa (1998), Przezwiska intymne w najnowszej polszczyźnie. Cz. 2. Afektonimy i przezwiska rzadkie, „Prace Językoznawcze”, z. 2, s. 102–113.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).