Abstrakt
The article presents the linguistic games in selected poems by Małgorzata Strzałkowska. The subject of the research were 300 works from ten volumes that have been published over the last twenty-five years. The text examines these verbal games, which are mainly based on the sound layer of the utterance, i.e. sounds / sounds, onomatopoeia, rhymes, and rhythm. It was found that Strzałkowska’s poems can be ready-made lesson plans that can be used in Polish lessons, in phonetics, in voice emission as well as during speech diagnosis or therapy.
Bibliografia
Źródła
Strzałkowska Małgorzata (2002), Wiersze, że aż strach!, Poznań.
Strzałkowska Małgorzata (2004), Gimnastyka dla języka (i Polaka, i Anglika), Poznań.
Strzałkowska Małgorzata (2006), Wierszyki łamiące języki, Poznań.
Strzałkowska Małgorzata (2007), Rym cym cym, rym cym cym, gdzieś mi z głowy uciekł rym, Warszawa.
Strzałkowska Małgorzata (2008), Hocki-klocki dla każdego – i małego, i dużego, wyd. 2, Warszawa.
Strzałkowska Małgorzata (2012), Pejzaż z gżegżółką, czyli językowy zawrót głowy, Poznań.
Strzałkowska Małgorzata (2014a), Części mowy, czyli wierszowany samouczek nietypowy, Poznań.
Strzałkowska Małgorzata (2014b), Wiersze do poduchy, wyd. 2, Warszawa.
Strzałkowska Małgorzata (2015), Części zdania, czyli wierszowany samouczek do wkuwania, Poznań.
Strzałkowska Małgorzata (2021), Logopedyczne prztyczki, Warszawa.
Literatura
Adamczykowa Zofia (2019), Język dziecka jako kod poetycki wierszy dziecięcych, w: taż, Naiwność czy głębia? [O autorach i tekstach dziecięcych], Katowice, s. 205–220.
Cieślikowski Jerzy (1985), Wielka zabawa, Wrocław.
Cieszyńska Jagoda, Korendo Marta (2007), Wczesna interwencja logopedyczna. Stymulacja rozwoju dziecka. Od noworodka do 6. roku życia, Kraków.
Elementarz odkrywców. Podręcznik, kl. 2, cz. 1 (2018), Warszawa.
Kaptur Ewa (2021), Zjawiska fonetyczne w wierszach Małgorzaty Strzałkowskiej, w: Język pisarzy V. Problemy gramatyki, red. Tomasz Korpysz, Anna Kozłowska, Warszawa, s. 139–151.
Kuszak Kinga (2011), Kompetencje komunikacyjne dzieci w okresie późnego dzieciństwa w aspekcie rozwojowym, Poznań.
Kuszak Kinga (2016), Poważna rola niepoważnych rymowanek. Zabawa (gra) słowna w literaturze dla dzieci – jej wartość edukacyjna, „Studia Edukacyjne”, t. 40, s. 89–112.
Madelska Liliana, Witaszek-Samborska Małgorzata (2015), Zapis fonetyczny. Zbiór ćwiczeń, wyd. 7 popr. i uzup., Poznań.
Mikoś Elżbieta (2015), Rytm jako wykładnik podmiotowości. O doświadczeniach lekturowych dziecka, w: O tym, co Alicja odkryła. W kręgu badań nad toposem dzieciństwa i literaturą dla dzieci i młodzieży, red. Alicja Ungeheuer-Gołąb, Małgorzata Chrobak, Michał Rogoż, Kraków, s. 358–368.
Molicka Maria (2009), Rola rymowanek w rozwoju stymulacji mowy oraz umiejętności czytania i pisania, „Moja Klanza”, nr 3 (8), s. 13–17.
Niesporek-Szamburska Bernadeta (2008), Humor i zabawa językiem w poezji dla dzieci, w: Literatura dla dzieci i młodzieży (po roku 1980), t. 1, red. Krystyna Heska-Kwaśniewicz, Katowice, s. 302–324.
Niesporek-Szamburska Bernadeta (2010a), Dziecięce zabawy językiem a gry językowe w poezji dla dzieci, w: Dziecko, język, tekst, red. Bernadeta Niesporek-Szamburska, Małgorzata Wójcik-Dudek, Katowice, s. 230–244.
Niesporek-Szamburska Bernadeta (2010b), Zabawy brzmieniem we współczesnych wierszach dziecięcych, „Język Artystyczny”, t. 14, s. 141–156.
Niesporek-Szamburska Bernadeta (2011), Zabawy słowem we współczesnych wierszach dla dzieci, w: Język pisarzy. Problemy słownictwa, red. Tomasz Korpysz, Anna Kozłowska, Warszawa, s. 355–369.
Oczkoś Mirosław (2007), Sztuka poprawnej wymowy, czyli o bełkotaniu i faflunieniu, Warszawa.
Oczkoś Mirosław (2010), Paszczodźwięki. Mały poradnik dla wielkich mówców, Warszawa.
Ostasz Maria (2017), Wiersze jako scenariusze ćwiczeń językowych, „Logopedia”, t. 46, s. 73–90.
Ostaszewska Danuta, Tambor Jolanta (2005), Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, Warszawa.
Porayski-Pomsta Józef (2015), O rozwoju mowy dziecka dwa studia, Warszawa.
Sławiński Janusz, red. (1988), Słownik terminów literackich, wyd. 3 poszerz. i popr., Wrocław.
Toczyska Bogumiła (1997), Sarabanda w chaszczach. (Ćwiczenia samogłosek), Gdańsk.
Wiśniewski Marek (2001), Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, wyd. 4, Toruń.
Zagnińska Maria, red. (2016), Akrobatyka języka. Trening Mistrza Języka, Kraków.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).