Abstrakt
The article analyses the sources of phraseological units occurring in the media and in journalistic texts of contemporary Polish language. The first part of the article contains a few remarks on two types of new noun phrases, e.g. Europa dwu prędkości (two-/multi-speed Europe), mowa nienawiści (hate speech), dane wrażliwe (sensitive data). The second part indicates the main problems related to the linguistic description of phraseology in journalism: the phraseologism – term relation and the difficulties in identifying the sources of phraseological units (the type of loanword).
Bibliografia
Wykaz skrótów
NKJP – Narodowy Korpus Języka Polskiego, http://www.nkjp.pl [dostęp: 3 listopada 2020 – 30 marca 2021].
WSJP – Żmigrodzki Piotr, red., Wielki słownik języka polskiego PAN, http://www.wsjp.pl [dostęp: 3 listopada 2020 – 30 marca 2021].
Literatura
Bogusławski Andrzej (1976), O zasadach rejestracji jednostek języka, „Poradnik Językowy”, z. 8, s. 356–364.
Chlebda Wojciech (2003), Elementy frazematyki. Wprowadzenie do frazeologii nadawcy, wyd. 2 uzup., Łask.
Chlebda Wojciech (2005), Szkice o skrzydlatych słowach. Interpretacje lingwistyczne, Opole.
Dziamska-Lenart Gabriela (2019), Frazeologia a terminologia. Uwagi na podstawie badań frazeograficznych, w: Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Frazeologia w stylach i gatunkach mowy, red. Piotr Fliciński, Krzysztof Skibski, Poznań, s. 35–51.
Dziamska-Lenart Gabriela, Fliciński Piotr (2016), Nowa frazeologia publicystyczna, „Poznańskie Spotkania Językoznawcze”, t. 31, s. 11–25.
Fliciński Piotr (2007), Nowe związki frazeologiczne a mediatyzacja polszczyzny ogólnej, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, t. 14, s. 17–30.
Fliciński Piotr (2010), Sposoby pomnażania współczesnego zasobu frazeologicznego polszczyzny, w: Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Teoria. Zagadnienia ogólne, red. Stanisław Bąba, Krzysztof Skibski, Michał Szczyszek, Poznań, s. 21–32.
Karpiński Łukasz (2008), Zarys leksykografii terminologicznej, Warszawa.
Kłosińska Katarzyna (2016), Skąd się biorą frazeologizmy? Źródła frazeologizmów i mechanizmy frazeotwórcze, w: Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Geneza dawnych i nowych frazeologizmów polskich, red. Gabriela Dziamska-Lenart, Jarosław Liberek, Poznań, s. 19–54.
Kosek Iwona (2008), Fleksja i składnia nieciągłych imiennych jednostek leksykalnych, Olsztyn.
Lewicki Andrzej Maria (1976), Wprowadzenie do frazeologii syntaktycznej, teoria zwrotu frazeologicznego, Katowice.
Lewicki Andrzej Maria (1982), Problemy opracowania słownika frazeologicznego, „Biuletyn Slawistyczny”, t. 7, s. 5–25.
Lewicki Andrzej Maria (1988a), Akomodacja stylowa jednostek języka, w: Stylistyczna akomodacja systemu gramatycznego, red. Teresa Skubalanka, Wrocław, s. 39–54; przedruk w: tenże, Studia z polskiej frazeologii, Łask 2009, s. 87–104.
Lewicki Andrzej Maria (1988b), Frazeologia stylu naukowego, w: Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej, t. 5, red. Mieczysław Basaj, Danuta Rytel, Wrocław, s. 7–37; przedruk w: tenże, Studia z polskiej frazeologii, Łask 2009, s. 59–86.
Lewicki Andrzej Maria, Pajdzińska Anna (1993), Frazeologia, w: Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński, Wrocław, s. 307–326.
Lukszyn Jurij (1991), Lingwistyczne problemy badań terminologicznych, w: Teoretyczne podstawy terminologii, red. Franciszek Grucza, Wrocław, s. 79–96.
Lukszyn Jurij (2000), Zasady pracy terminologicznej, w: Problemy frazeologii i leksykografii, red. Andrzej Kątny, Krzysztof Hejwowski, Olecko, s. 22–29.
Mazurkiewicz-Sułkowska Julia (2014), Słowiańska terminologia techniczna (na materiale polskim, rosyjskim i bułgarskim), Łódź.
Michałowski Piotr (2017), Podstawy modelowania terminologicznego, Warszawa.
Nowakowska Alicja (2001), Zestawienie – termin – frazeologizm, w: Współczesna leksyka, cz. 2, red. Kazimierz Michalewski, Łódź, s. 33–40.
Pajdzińska Anna (1988), Frazeologia środowiskowa a frazeologia polszczyzny ogólnej, w: Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej, t. 5, red. Mieczysław Basaj, Danuta Rytel, Wrocław, s. 55–69; przedruk w: taż, Studia frazeologiczne, Łask 2006, s. 250–262.
Pajdzińska Anna (2016), Kwadratura koła i czarne dziury, czyli język nauki jako źródło frazeologii, w: Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Geneza dawnych i nowych frazeologizmów polskich, red. Gabriela Dziamska-Lenart, Jarosław Liberek, Poznań, s. 85–101.
Pęzik Piotr (2020), Budowa i zastosowania korpusu monitorującego MoncoPL, „Forum Lingwistyczne”, nr 7, s. 133–150.
Skorupka Stanisław (1958), Frazeologia a składnia, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, z. 17, s. 97–114.
Skorupka Stanisław (1985), Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. 1–2, wyd. 4, Warszawa.
Tryuk Małgorzata (2000), Frazeologia terminologiczna. Kilka uwag o frazeologii w terminologii, w: Problemy frazeologii i leksykografii, red. Andrzej Kątny, Krzysztof Hejwowski, Olecko, s. 99–108.
Zmarzer Wanda (2005), Onomazjologiczne klasy słownictwa specjalistycznego, w: Teoria i praktyka upowszechniania nauki. Wczoraj i jutro, red. Franciszek Grucza, Wojciech Wiśniewski, Warszawa, s. 103–110.
Zmarzer Wanda (2006), Estetyka języków specjalistycznych, w: Studia Rossica XVIII. Glottodydaktyka i jej konteksty interkulturowe. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Władysławowi Figarskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Alicja Wołodźko-Butkiewicz, Wanda Zmarzer, Warszawa, s. 151–159.
Żmigrodzki Piotr (2015), Z zagadnień opisu terminów wielowyrazowych w „Wielkim słowniku języka polskiego PAN”, w: Nowe zjawiska w języku, tekście i komunikacji V. Frazeologizmy, red. Iwona Kosek, Renata Makarewicz, Katarzyna Zawilska, Olsztyn, s. 230–240.
http://monco.frazeo.pl [dostęp: 3 listopada 2020 – 30 marca 2021].
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).