Tezauronimiczny „skarbczyk” sztucznej biżuterii. Kilka uwag o nazwach własnych „drugorzędnych klejnotów”
PDF

Słowa kluczowe

onomastics
thesauronym
imitation jewellery

Jak cytować

Węgorowska, K. . (2021). Tezauronimiczny „skarbczyk” sztucznej biżuterii. Kilka uwag o nazwach własnych „drugorzędnych klejnotów”. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 28(2), 371–392. https://doi.org/10.14746/pspsj.2021.28.2.22

Abstrakt

Imitation jewellery, also known as “secondary gems”, has been people’s companion from antiquity. Its representative objects, however, have rarely been assigned their individualised proper names – thesauronyms. As an answer to the appeal of Polish art historians and museologists: Ewa Letkiewicz, Katarzyna Kluczwajd, Monika Paś and Dorota Zahel, this study is an attempt at a linguistic and culturological presentation of thesauronyms that signify: a pair of earrings, collar, ring, fur fastener clip, necklaces, brooches, duette brooches, jewellery series, collections, lines, sets, limited edition. The attention is also drawn to the specificity of thesauronyms distinguishing similar jewellery items and thesauronyms denoting many various and completely different referents. Moreover, motivation analysis, semantic and motivation analysis, and structural analysis of the names of imitation jewellery names has been conducted. The findings allowed for redefining, verifying, supplementing and extending the term thesauronym.

https://doi.org/10.14746/pspsj.2021.28.2.22
PDF

Bibliografia

Bańko Mirosław, red. (2000), Inny słownik języka polskiego PWN, t. 1–2, Warszawa.

Fijałkowski Sławomir (2013), Tu i teraz – o awangardowym wizerunku bursztynu. Affluenza – obiecujący początek końca pandemii, w: Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce. Biżuteria w Polsce, t. 14: Elitarna fascynacja czy nieoceniony element obrazu sztuki polskiej, red. Katarzyna Kluczwajd, Toruń, s. 115–118.

Fyson Nance (1996), Klejnoty świata, przeł. Jerzy Korpanty, Warszawa.

Gajda Stanisław (2005), Język – językoznawstwo – polonistyka, w: Polonistyka w przebudowie, t. 1: Literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja. Zjazd Polonistów. Kraków 22–25 września 2004, red. Małgorzata Czermińska, Kraków, s. 28–39.

Gałkowski Artur (2011), Chrematonimy w funkcji kulturowo-użytkowej. Onomastyczne studium porównawcze na materiale polskim, włoskim, francuskim, Łódź.

Kluczwajd Katarzyna (2006), Wstęp, w: Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce, t. 6: Treści, teksty, przesłania. Biżuteria w Polsce, red. Katarzyna Kluczwajd, Toruń, s. 6–7.

Kubalska-Sulkiewicz Krystyna, red. (2011), Słownik terminów artystycznych i architektonicznych, Warszawa.

Letkiewicz Ewa (2015), Wczesna biżuteria z plastiku (1850–1950). Zarys problematyki, w: Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce, t. 15: Od klejnotów królewskich po biżuterię ubogą. O biżuterii w Polsce, red. Katarzyna Kluczwajd, Toruń, s. 73–79.

Miller Judith (2014), Biżuteria. Historia, projektanci, kolekcje, przeł. Roman Palewicz, Warszawa.

Paś Monika (2019), Biżuteria czy wyroby biżuteryjno-podobne? Zbiór biżuterii z tworzyw sztucznych w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie – charakterystyka kolekcji, w: Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce. Biżuteria w Polsce, t. 17: Konteksty, zbiory, ekspozycje, red. Katarzyna Kluczwajd, Toruń, s. 73–75.

Sieradzka Anna (2003), Malowane klejnoty. Biżuteria Polek w 2. połowie XVII wieku w świetle ikonografii portretowej, w: Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce. Biżuteria w Polsce, t. 4: Amulet, znak, klejnot, red. Katarzyna Kluczwajd, Toruń, s. 51–55.

Sobol Elżbieta, red. (1996), Słownik wyrazów obcych. Wydanie nowe, Warszawa.

Sobol Elżbieta, red. (2004), Ilustrowany słownik języka polskiego, Warszawa.

Węgorowska Katarzyna (2001), Gemmonimia i gemmonimy. Kilka uwag o nazwach własnych kamieni szlachetnych i niektórych minerałów, „Onomastica”, t. 46, s. 291–302.

Węgorowska Katarzyna (2003), Tezauronimia i tezauronimy. Kilka uwag o nazwach własnych klejnotów, w: Metodologia badań onomastycznych, red. Maria Biolik, Olsztyn, s. 629–638.

Węgorowska Katarzyna (2012), Kamienie i klejnoty w języku, kulturze, sztuce, Warszawa – Zielona Góra.

Węgorowska Katarzyna (2019), Od Gorgony do Kolberga. Świat korali/koralowców w polszczyźnie. Rzecz lit(h)olingwistyczno-kulturologiczna, Zielona Góra.

Węgorowska Katarzyna, Biżuteria w języku, kulturze, sztuce. Rzecz leksykalno-kulturologiczna (w druku).

Zahel Dorota (2019), Biżuteria z metali nieszlachetnych i tworzyw sztucznych w zbiorach Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej: wybrane przykłady i zagadnienia, w: Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce. Biżuteria w Polsce, t. 17: Konteksty, zbiory, ekspozycje, red. Katarzyna Kluczwajd, Toruń , s. 67–72.