Słowa kluczowe
nineteenth-century Polish language
clothes vocabulary
arrest warrants
Jak cytować
Abstrakt
The article presents the lexical material concerning clothes vocabulary. The data was extracted from arrest warrants published from 1816 to 1836 in Publiczny Donosiciel ( Public Denunciator ) which was an annex to Dziennik Urzędowy Królewskiej Regencyi w Poznaniu ( Official Journal of the Royal Regency in Poznan ). The article presents the structure of the lexical and semantic field of NAMES OF CIVILIAN CLOTHES OF MEN’S FROM LOWER SOCIAL STRATA and its semantic and genealogical analysis. In this lexical and semantic field, 361 lexical items were classified, described and assigned to nine subfields which were then divided further. The genealogical analysis showed that a third of the vocabulary described are loanwords.
Bibliografia
PD – „Publiczny Donosiciel”, 1816–1836, https://tinyurl.com/bp8mxb4d [ dostęp: 25 kwietnia 2022 ].
SEJP – Boryś Wiesław ( 2008 ), Słownik etymologiczny języka polskiego,Kraków.
ESXVII – Gruszczyński Włodzimierz, red. (2004–), Elektroniczny słownik języka polskiego XVII i XVIII wieku, https://sxvii.pl/ [ dostęp: 25 kwietnia 2022 ].
L – Linde Samuel Bogumił ( 1854–1860 ), Słownik języka polskiego, t. 1–6, wyd. 2, Lwów.
SJPDor – Doroszewski Witold, red. ( 1958–1969 ), Słownik języka polskiego, t. 1–11, Warszawa.
SPXVI – Mayenowa Maria Renata i in, red. ( 1966– ), Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 1–37, Wrocław–Warszawa.
SStp – Urbańczyk Stanisław, red. ( 1953–2002 ), Słownik staropolski, Kraków.
SWil – Zdanowicz Aleksander i in., ( 1861 ), Słownik języka polskiego, Wilno.
WSJP PWN – Dubisz Stanisław, red. ( 2018 ), Wielki słownik języka polskiego, t. 1–5, Warszawa.
Cygal-Krupa Zofia ( 1986 ), Słownictwo tematyczne języka polskiego. Zbiór wyrazów w układzie rangowym, alfabetycznym i tematycznym, Kraków.
Cygal-Krupa Zofia ( 1990 ), Podstawowe słownictwo tematyczne języka polskiego. Na wybranych przykładach, Kraków.
Batko-Tokarz Barbara ( 2019 ), Tematyczny podział słownictwa współczesnego języka polskiego. Teoria, praktyka, leksykografia, Kraków.
Borejszo Maria ( 1990 ), Nazwy ubiorów w języku polskim do roku 1600, Poznań.
Borejszo Maria ( 1994 ), O sposobach tworzenia nazw odzieży w okresie staropolskim i współcześnie, „Prace Instytutu Języka Polskiego. Studia Historycznojęzykowe”, t. 1, s. 43–50.
Borejszo Maria ( 2001 ), Nazwy ubiorów we współczesnej polszczyźnie, Poznań.
Borejszo Maria ( 2010 ), Nazwy kolorów w leksyce odzieżowej ( na materiale „Słownika ubiorów” Ireny Turnau ), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, t. 16., s. 31–41. https://doi.org/10.14746/pspsj.2010.16.3
Borejszo Maria ( 2013 ), Gwarowe nazwy kolorów w Słowniku warszawskim, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, t. 20, z. 2, s. 59–71. https://doi.org/10.14746/pspsj.2013.20.2.7
Brückner Aleksander ( 1974 ), Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa.
Duży SPENCER i mały SPENCEREK, https://tinyurl.com/yzzprz57 [ dostęp: 18 sierpnia 2021 ].
Polański Kazimierz, red. ( 1999 ), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław.
Glapska Anna ( 2007 ), Słownictwo i styl prasowych tekstów o modzie ( na przykładzie „Elle” i „Twojego Stylu” ), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica”, t. 44, s. 33–50.
Gołębiowski Łukasz ( 1983 ), Ubiory w Polszcze od najdawniejszych czasów aż do chwil obecnych, Warszawa [ reprint ].
Gucia Dobrosława, Lubierska Joanna ( 2014 ), „Jako cię widzą, tako cię piszą”. Obraz Wielkopolanina w świetle listów gończych 1. połowy XIX wieku, Poznań.
Gucia Dobrosława, Lubierska Joanna ( 2016 ), List gończy jako źródło do badań polszczyzny wielkopolskiej, w: Język w regionie, region w języku, red. Błażej Osowski i in., Poznań, s. 194–215.
Gucia Dobrosława, Lubierska Joanna, Pihan-Kijasowa Alicja ( 2015 ), Dziewiętnastowieczne listy gończe w badaniach nad urzędową polszczyzną wielkopolską, „Slavia Occidentalis”, nr 1, s. 177–187. https://doi.org/10.14746/so.2015.72.13
Gucia Dobrosława, Pihan-Kijasowa Alicja ( 2016 ), „Dziennik Urzędowy Królewskiej Regencyi w Poznaniu” z dodatkiem „Publiczny Donosiciel” jako źródło do badań dziewiętnastowiecznej polszczyzny wielkopolskiej, w: W kręgu dawnej polszczyzny, t. 2, red. Maciej Mączyński i in., Kraków, s. 83–102.
Gutkowska-Rychlewska Maria ( 1968 ), Historia ubiorów, Wrocław.
Mańczak-Wohlfeld Elżbieta ( 2006 ), Angielsko-polskie kontakty językowe, Kraków.
Markowski Andrzej ( 1992 ), Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny, t. 1–2, Wrocław.
Miodunka Władysław ( 1980 ), Teoria pól językowych. Społeczne i indywidualne ich uwarunkowania, Warszawa.
Müller Aneta ( 2020 ), Wpływ języka niemieckiego na wielkopolską polszczyznę okresu zaborów na przykładzie listów gończych z I połowy XIX wieku, w: Język w regionie, region w języku 3, red. Błażej Osowski i in., s. 273–285.
Tokarski Ryszard ( 1984 ), Struktura pola znaczeniowego. Studium językoznawcze, Warszawa.
Turnau Irena ( 1999 ), Słownik ubiorów. Tkaniny, wyroby pozatkackie, skóry, broń i klejnoty oraz barwy znane w Polsce od średniowiecza do początku XIX w., Warszawa.
Walczak Bogdan ( 1995 ), Dlaczego juchta z Chwaliszewa?, „Kronika Miasta Poznania”, nr 1: Chwaliszewo, s. 194–198.
Walczak Bogdan ( 1997 ), Z problematyki wpływów angielskich w polszczyźnie drugiej połowy XIX wieku ( rola Henryka Sienkiewicza w recepcji anglicyzmów ), „Slavia Occidentalis”, t. 54, s. 123–131.
Żurawska-Chaszczewska Jowita ( 2010 ), Słownictwo rzemiosł skórzanych w polszczyźnie historycznej [ praca doktorska ], https://tinyurl.com/4szxvcnr [ dostęp: 21 sierpnia 2021 ].
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).