Łowiec, łowca, łowiectwo… w polszczyźnie dawnej i współczesnej (na materiale leksykograficznym)
Okładka czasopisma Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, tom 31, nr 2, rok 2024
PDF

Słowa kluczowe

lexis
semantics
proverbs
hunting

Jak cytować

Janicka-Szyszko, R. (2024). Łowiec, łowca, łowiectwo… w polszczyźnie dawnej i współczesnej (na materiale leksykograficznym). Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 31(2), 53–70. https://doi.org/10.14746/pspsj.2024.31.2.4

Liczba wyświetleń: 21


Liczba pobrań: 18

Abstrakt

The article presents an attempt at determining how the Polish language was affected by hunting, which has been part of the Polish economy and culture for centuries. Linguistic material extracted from lexicographic and online sources was described and characterised for this purpose, which allowed for enriching the content related to contemporary Polish. The analysis of how the studied vocabulary is registered indicates a diversity in its functionality, while an overview of its use by the members of the hunting community proves that some of the words are being extracted from language archives and used as part of the names of hunting
clubs or hunting magazines. Present among the hunting-related onyms are chrematonyms, anthroponyms and toponyms that show hunting’s historical links to people and places. Hunting-related proverbs conceptualise the diverse image of hunters; the diverse linguistic elements collected for and described in the study reflect the realities of hunting. The lexis, proverbs, place names and surnames morphologically related to hunting wild animals constitute a testament to the significant role that this area of life played and still plays in Polish culture.

https://doi.org/10.14746/pspsj.2024.31.2.4
PDF

Bibliografia

Biały Kazimierz, red. (1993), Podstawy łowiectwa, Warszawa.

Bobek Bogusław, Morow Krzysztof, Perzanowski Kajetan (1984), Ekologiczne podstawy łowiectwa, Warszawa.

Hoppe Stanisław (1980), Polski język łowiecki, Warszawa.

Kamieniarz Robert (2022), Podstawy łowiectwa, Poznań.

Nehring H., Kehl J. (1989), Broń myśliwska, [w:] Łowiectwo, red. J. Krupka, Warszawa, s. 63–66.

Pasławski Tadeusz (1990), Łowiectwo dla leśników i myśliwych, Warszawa.

Pasławski Tadeusz (1994), Łowiectwo, Warszawa.

Rymut Kazimierz (1987), Nazwy miast Polski, Wrocław.

Rymut Kazimierz, red. (2005), Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany, t. 6: L-Ma, Kraków.

https://tinyurl.com/37eemfsw [dostęp: 23 sierpnia 2016]

https://www.pzlow.pl/ [dostęp: 7 sierpnia 2023].

https://tinyurl.com/4zc64nv6 [dostęp: 7 sierpnia 2023];

https://tinyurl.com/yc7762hr [dostęp: 7 sierpnia 2023];

https://tinyurl.com/8x7e96w7 [dostęp: 7 sierpnia 2023].

https://tinyurl.com/yw9rdtfd [dostęp: 7 sierpnia 2023].

https://tinyurl.com/26xvekkz [dostęp: 17 sierpnia 2023]

https://tinyurl.com/5n6aan82 [dostęp: 17 sierpnia 2023].

https://tinyurl.com/yu3hrrhu [dostęp: 17 sierpnia 2023].

https://tinyurl.com/5bvvz4c8 [dostęp: 17 sierpnia 2023].

https://tinyurl.com/2y4zt6yj [dostęp: 17 sierpnia 2023].

https://tinyurl.com/msbtf9k3 [dostęp: 17 sierpnia 2023].

https://tinyurl.com/4vc5xcrn [dostęp: 17 sierpnia 2023].

https://tinyurl.com/5fhjujse [dostęp: 17 sierpnia 2023].

https://tinyurl.com/y8k5hykz [dostęp: 18 sierpnia 2023]

https://tinyurl.com/2p98ybjd [dostęp: 14 sierpnia 2024]

ESJP – Bańkowski Andrzej (2000), Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 2, Warszawa.

Jóźwiak Jan J. (2018), Mały słownik języka łowieckiego, w: Kultura łowiecka, red. Dariusz J. Gwiazdowicz, Warszawa, s. 306–313.

Kopaliński Władysław, Słownik mitów i tradycji kultury (1985), Kraków, s. 723.

Kopaliński Władysław (1997), Słownik mitów i tradycji kultury, Kraków.

Kopaliński Władysław (2004), Słownik eponimów, czyli wyrazów odimiennych, Warszawa.

Krzemień Marek P. (1986), 1000 słów o łowiectwie, Warszawa.

NKPP – Krzyżanowski Julian, red. (1969–1978), Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich, t. 1–4, Warszawa.

Rymut Kazimierz (1993), Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych, t. 6, Kraków.

SEBrü – Brückner Aleksander (1985), Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa.

SEJP – Boryś Wiesław (2008), Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków.

SEM – Rospond Stanisław (1984), Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Wrocław, s. 207.

SFSkor – Skorupka Stanisław (2002), Słownik frazeologiczny języka polskiego, wyd. 10, Warszawa.

SJŁ – Hoppe Stanisław (1981), Słownik języka łowieckiego, Warszawa.

SJPDor – Doroszewski Witold, red. (1958–1969), Słownik języka polskiego, t. 1–11, Warszawa.

SJPSzym –Szymczak Mieczysław, red. (1979), Słownik języka polskiego, t. 2, Warszawa.

SPTŁiE – Jóźwiak Zygmunt, Biały Kazimierz (1994), Słownik podstawowych terminów łowieckich i ekologicznych, Warszawa.

SSTPS – Bralczyk Jerzy, red. (2007), Słownik 100 tysięcy potrzebnych słów, Warszawa.

Staszewski Józef (1959), Słownik geograficzny. Pochodzenie i znaczenie nazw geograficznych, Warszawa.

SW – Karłowicz Jan, Kryński Adam A., Niedźwiedzki Władysław, red. (1900–1927), Słownik języka polskiego, t. 1–8, Warszawa.

Szałapak Edward (2001), Słowniczek wyrazów myśliwskich, w: tenże, O zwierzynie – ciekawostki i fantazje, Wrocław, s. 177–186.

USJP – Dubisz Stanisław, red. (2008), Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1–4, Warszawa.

WSJP PAN – Żmigrodzki Piotr, red., Wielki słownik języka polskiego PAN, https://wsjp.pl/ [dostęp: 20 sierpnia 2024].

Dynak Władysław (1993), Łowy, łowcy i zwierzyna w przysłowiach polskich, Wrocław.

Ejsmond Julian (1925), Wspomnienia myśliwskie, Warszawa.

Grzegorczykowa Renata (1982), Zarys słowotwórstwa polskiego, Warszawa.

Gwiazdowicz Dariusz J., red. (2018), Kultura łowiecka, Warszawa.

Jadacka Hanna (2013), Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa.

Janicka-Szyszko Renata (2018), O kobietach, które łowią zwierzynę i męskie serca… Przyczynek do badań nad słownictwem myśliwskim, „Język. Religia. Tożsamość”, nr 1, s. 137–150.

Janicka-Szyszko Renata (2021a), „Mamy dosyć zwierzyny dla nas i sąsiedztwa…” Nazwy zwierząt w nazwach własnych kół łowieckich (przyczynek do badań nad socjolektem myśliwskim), „Język. Religia. Tożsamość”, nr 2, s. 33–48. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.6202

Janicka-Szyszko Renata (2021b), Motywy antyczne w nazwach własnych kół łowieckich (przyczynek do badań nad socjolektem łowieckim), w: Antyczne wędrówki transdyscyplinarne. SILVESTRO DWORACKI VIRO VERE ACADEMICO, red. Elżbieta Skorupska-Raczyńska, Agnieszka A. Niekrewicz, Katarzyna Taborska, Gorzów Wielkopolski, s. 211–226.

Janicka-Szyszko Renata (2021c), Nazwy kół łowieckich w regionie lubuskim jako element dziedzictwa kulturowego regionu pogranicza, w: Dziedzictwo kulturowe regionu pogranicza, t. 9, red. Elżbieta Skorupska-Raczyńska, Halina Uchto, Gorzów Wielkopolski, s. 55–76.

Janicka-Szyszko Renata (2024), Gwaryzmy myśliwskie w nazwach własnych kół łowieckich (na materiale rejestrów branżowych), „Forum Lingwistyczne”, nr 12 (1). DOI: https://doi.org/10.31261/FL.2024.12.1.05

Krasnowolski Antoni (1905), Przenośnie mowy potocznej, cz. 1, Warszawa.

Krasnowolski Antoni (1906), Przenośnie mowy potocznej, cz. 2: Życie praktyczne i duchowe, Warszawa.

Krupka Jerzy, red. (1990), Łowiectwo, Warszawa.

Obwieszczenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 października 2019 roku w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części [Dz.U. z 2019, poz. 2360].

Sadowski Mirosław M. (2013), Eponimy jako sposób wzbogacania leksyki, „Acta Erasmiana”, t. 5, Wrocław, s. 289–308.

Zawadzki Jarosław M. (2002), 1000 najpopularniejszych nazwisk w Polsce, Warszawa.