Słowa kluczowe
image of an Englishman
image of a German
“Neofilolog” magazine
interwar period
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 153
Liczba pobrań: 41
Abstrakt
The article presents the images of an Englishman and a German as created in the interwar editions of the quarterly “Neofilolog”. The research was based on an analysis of selected excerpts from Polish-language press texts in which the terms Anglik (‘Englishman’), Niemiec (‘German’), Anglia (‘England’), Niemcy (‘Germany’), angielski (‘English’ adj.) and niemiecki (‘German’ adj.) were identified. The inclination to articulate opinions about individuals who exhibited a distinct ethnolect was a prominent feature of glotto-type discourse during the interwar period. This phenomenon can be attributed to the prevailing belief in the educational merits of foreign language instruction. The collected examples were subjected to linguistic analysis in accordance with the findings of the linguistic world image theory. This allowed us to ascertain that the images of native English and German speakers were shaped primarily by the context of Poland’s political and economic interests and the regained independence.
The desire to build a reborn state community shaped the portrayal of individuals from both nations as exemplars of elevated culture, worthy of emulation within the Polish context. The personality traits attributed to the two representatives are distinct, as is the attitude towards them which is formed by the disparate levels of direct contact with both nations throughout history.
Bibliografia
N – „Neofilolog. Czasopismo Polskiego Towarzystwa Neofilologicznego” (1930–1939), https://tiny.pl/g_8g2wjk [dostęp maj–październik 2023].
Anusiewicz Janusz, Dąbrowska Anna, Fleischer Michael (2000), Językowy obraz świata i kultura. Projekt koncepcji badawczej, w: Język a Kultura, t. 13: Językowy obraz świata i kultura, red. Anna Dąbrowska, Janusz Anusiewicz, Wrocław, s. 11–44.
Bartmiński Jerzy (2001), Jak zmienia się stereotyp Niemca w Polsce?, „Obyczaje”, nr 4, s. 16–19.
Bartmiński Jerzy (2009), Językowe podstawy obrazu świata, Lublin.
Czachur Waldemar (2020), Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy, Wrocław.
Kotlarska Irmina (2022), Sociocultural, Political, and Educational Aspects of Teaching English in Polish Schools in the Interwar Period (1918–1939), w: Policies and Practice in Language Learning and Teaching: 20th-century Historical Perspectives, red. Sabine Doff, Richard Smith, Amsterdam, s. 263–288. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv3142vgh.14
Kotlarska Irmina, Przyklenk Joanna (2023), Pozaformalna nauka języka angielskiego w międzywojniu. Obrazy INNEGO w samouczkach i czasopismach dla uczących się angielszczyzny, „Roczniki Humanistyczne”, t. 71, nr 10, s. 83–98. DOI: https://doi.org/10.18290/rh237110.6
Łukowska Maria (2016), Mit Wielkiej Brytanii w literackiej kulturze polskiej okresu rozbiorów. Studium wyobrażeń środowiskowych na podstawie zawartości wybranych periodyków, Łódź. DOI: https://doi.org/10.18778/7969-636-9
Magnuszewska Zofia, Maleńczyk-Boguszewska Halina (2019), Polskie Towarzystwo Neofilologiczne: 1929–2009–2019, Poznań.
Niewiara Aleksandra (2000), Wyobrażenia o narodach w pamiętnikach i dziennikach z XVI–XIX wieku, Katowice.
Niewiara Aleksandra (2019), Imagologia. Pamięć zbiorowa, umysł, kultura, Katowice.
Niewiara Aleksandra (2020), My i Inni – ewolucja wyobrażeń: polski dyskurs prasowy w świetle imagologii i pamięci zbiorowej, Katowice.
Popieliński Paweł (2016), Postrzeganie i stereotyp Niemca wśród polskiego społeczeństwa, „Facta Simonidis”, t. 9, nr 1, s. 263–277. DOI: https://doi.org/10.56583/fs.179
Przyklenk Joanna (2018), Distance toward Foreigners in the Polish Public Discourse of the Polish-Lithuanian Commonwealth, “East European & Balkan Studies”, vol. 42, no. 4, s. 103–126. DOI: https://doi.org/10.19170/eebs.2018.42.4.103
Przyklenk Joanna, Kotlarska Irmina (2024), Dyskurs glottoedukacyjny a dyskurs glottodydaktyczny. W poszukiwaniu „genus proximum” i „differentia specifica” dyskursu dotyczącego nauki języków obcych (perspektywa lingwistyki historycznej), „Postscriptum Polonistyczne”, t. 33, nr 1, s. 1–17. DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2024.33.16
Walczak Bogdan (2001), Kontakty polszczyzny z językami niesłowiańskimi, w: Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński, Lublin, s. 527–541.
Walczak Bogdan (2009), Język polski wśród języków Europy dawniej i dziś, „Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny”, nr 8, s. 167–176.
Walczak Bogdan (2011), Język wobec procesów globalizacji, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, nr 6, s. 12–20.
Walczak Bogdan (2014), Trzy refleksje o dwujęzyczności, „Poznańskie Spotkania Językoznawcze”, nr 27, s. 181–191. DOI: https://doi.org/10.14746/psj.2014.XXVII.15
Walczak Bogdan (2016), Zróżnicowanie językowe świata jako wartość kulturowa, „Język. Religia. Tożsamość”, nr 1, s. 245–253.
Wrzesiński Wojciech (1992), Sąsiad, czy wróg? Ze studiów nad kształtowaniem obrazu Niemca w Polsce w latach 1795–1939, Wrocław.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Irmina Kotlarska, Joanna Przyklenk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do utworu publikowanego w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym umową autorską, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób, ani innych praw osób trzecich, w tym dóbr osobistych.
Autor(zy) zachowują pełne prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem, udzielając Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji CC BY-ND 4.0 Międzynarodowe na korzystanie z utworu bez ograniczeń terytorialnych przez czas nieokreślony na określonych umową autorską polach eksploatacji.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).