Abstract
This article discusses a collection of fifty psalms published as The Poznań Psalter. A Collection of Psalms for Common Singing at Home and in Church (Poznań 2017). As a text genre, the publication represents a song book, which – according to its dictionary definition – is: ‘a collection of songs (solemn or popular) with their lyrics and notes’. The publication can alternatively be classified as a hymnal. The authors of the paraphrased psalter intended to underscore the musical character of the Biblical texts. This musical character is underscored by giving the particular psalms their regular rhythmic pattern, partly supported with a rhyming pattern. As far as the musical layer of the Poznań Psalter is concerned, the authors make a conscious reference to tradition, since the melodic lines are transferred from the Geneva Psalter (1563 edition). The language layer, on the other hand, departs from tradition, since it does not exhibit the historically marked lexical or grammatical structures. Analysing the text of the Poznań Psalter, composed by the Protestant (Reformed Evangelical Church) authors in the context of the Polish tradition of Biblical translation, one can conclude that this tradition retains its vital interdenominational nature, which – as in the case in point – is capable of using the Warsaw Bible and the Millennium Bible as sources of textual adaptation.References
Teksty źródłowe
Bbrz – Biblia brzeska 1563, [reprint], Kalwin Publishing, Collegium Columbinum, Clifton–Kraków 2003.
BEIB – Biblia, to jest Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza. Przekład z języka hebrajskiego, aramejskiego i greckiego, Ewangeliczny Instytut Biblijny, Poznań 2017.
Bgd – Biblia to jest całe Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu z hebrajskiego i greckiego języka na polski pilnie i wiernie przetłómaczone, [reprint], Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne, Warszawa, brw.
BT5 – Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, wyd. 5, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań–Warszawa 2000.
Bwar – Biblia, to jest Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Nowy przekład z języka hebrajskiego i greckiego opracowany przez Komisję Przekładu Pisma Świętego, Towarzystwo Biblijne w Polsce, Warszawa 1975.
Ps-K – Psalmy – Kantyki. Układ według liturgii godzin. Przekład z tłumaczenia filologiczno-
naukowego Marek Skwarnicki, Placyd Galiński OSB, Znak, Kraków 1976.
Ppoz – Psałterz poznański. Wybór psalmów do wspólnego śpiewania w domu i w kościele, Poznań 2017.
Słowniki
MSTT – Mały słownik terminów teorii tekstu, red. Katarzyna Sujkowska-Sobisz, Katarzyna Wyrwas, Oficyna Wydawnicza Rytm, Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, Warszawa 2005.
PSWP – Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, red. Halina Zgółkowa, t. 1–50, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 1994–2005.
Literatura
Bieńkowska Danuta (2002), Polski styl biblijny, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź.
Kossowska Maria (1962), Z dziejów polskiego stylu psałterzowego, „Język Polski”, z. 2, s. 135–148; z. 3, s. 194–212.
Koziara Stanisław (1993), Pojęcia wartościujące w polskich przekładach psałterza, Universitas, Kraków.
Koziara Stanisław (1998), O szyku zaimkowej przydawki dzierżawczej w polskich przekładach Psałterza (na przykładzie psalmu Miserere), „Język Polski”, z. 1–2, s. 62–69.
Koziara Stanisław (2002), Rola Biblii gdańskiej w kształtowaniu stylowej odrębności polszczyzny biblijnej, „Myśl Protestancka”, nr 3–4 (23–24), s. 68–80.
Koziara Stanisław (2009), Tradycyjne biblizmy a nowe polskie przekłady Pisma Świętego (ujęcie filologiczno-normatywne), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
Lisowski Tomasz (2015), Problem leksykalnej relacji filiacyjnej między biblijnymi przekładami renesansowymi. Casus Nowego Testamentu „Biblii” Jakuba Wujka (1599) i Nowego Testamentu „Biblii brzeskiej” (1563), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, t. 22, z. 1, s. 119–137.
Strony internetowe
http://instytuttollelege.org/ [dostęp: 17 lutego 2018]
http://psalterz.pl/wp/ [dostęp: 30 października 2017]
http://reformowanypoznan.org/ [dostęp: 30 października 2017]
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” since 2016 under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).