Abstract
Polish linguistic research into religious language has been developing dynamically after 1988. From the beginning, they have been conducted in a wide context, and although the process of their integration is limited, it has been consistently advancing. The research in religious language in the last fifteen years have concentrated in two tightly cooperating research centres: Kraków and Poznań. Religious language, as discussed in studies published there, is widely understood as a variety of standard language used in all situations related to the sacrum. The results of research initiated and conducted by the Zespół Języka Religijnego [Religious Language Group] and the proceedings of conferences organized by the Department of the Grammar of Contemporary Polish Language of the Institute of Polish Philology at the Adam Mickiewicz University, are published in a Teolingwistika series, and in continuing volumes of Język religijny dawniej i dziś [Religious Language Now and in History]. Researchers in religious language set many tasks for themselves. They search for reasons for the contemporary crisis of religious language in Poland. They are also faced with the fact that there is no dictionary of religious language, and no synthetic study that would describe religious language in a historical perspective. Researchers also want to investigate the language of young religious persons, and of new evangelism, and the influence of contemporary media on the ongoing changes in religious communication. It is particularly important that the research is not limited to the religious language used in Catholic Church in Poland.References
A. Brückner, Literatura religijna w Polsce średniowiecznej, Warszawa 1902.
Z. Stieber, O stylu Kazań Gnieźnieńskich, „Prace Filologiczne” 1952.
Z. Klemensiewicz, Historia języka polskiego, cz. 1, Doba staropolska, Warszawa 1961. Bogurodzica, oprac. Z. Feicht, E. Ostrowska, J. Woronczak, Wrocław 1962.
S. Urbańczyk, Biblia królowej Zofii (Szaroszpatacka) wraz ze staroczeskim przekładem Biblii, Wrocław 1965.
E. Ostrowska, O artyzmie średniowiecznych zabytków językowych („Bogurodzica”, „Kazania Świętokrzyskie”, „Posłuchajcie, bracia miła”), Kraków 1967.
M. Korolko, Średniowieczna pieśń religijna polska, Wrocław 1980.
M. Kamińska, Psałterz floriański. Monografia językowa, cz. 1, Ortografia, fonetyka, fleksja imion, Wrocław 1981.
K. Mecherzyński, Historia wymowy kaznodziejskiej w Polsce, Kraków 1864.
A. Lipnicki, Zasady kaznodziejstwa, Wilno 1866.
J. Pelczar, Zarys dziejów kaznodziejstwa w kościele katolickim, Kraków 1896.
J. Bystrzycki, O poezjach i mowach pogrzebowych ks. Hieronima Kajsiewicza, Kraków 1902. Homiletyka duszpasterska. Zbiorowy podręcznik nauki kaznodziejstwa dla polskiego kleru, Kielce 1935.
H. Haduch, Zasady wymowy ogólnej i kościelnej, Kraków 1927.
J. Czuj, Wymowa kościelna, Warszawa 1955.
Z. Pilch, Wykład zasad kościelnej wymowy, Poznań 1958.
M. Korolko, O prozie kazań sejmowych Piotra Skargi, Warszawa 1971.
E. Klich, Polska terminologia chrześcijańska, Poznań 1927.
O języku religijnym. Zagadnienia wybrane, red. M. Karpluk, J. Sambor, Lublin 1988.
I. Bajerowa, Kilka problemów stylistyczno-leksykalnych współczesnego języka religijnego, w: O języku religijnym. Zagadnienia wybrane, red. M. Karpluk, J. Sambor, Lublin 1988.
I. Bajerowa, Rola języka we współczesnym polskim życiu religijnym. Wprowadzenie do dyskusji, w: O języku religijnym. Zagadnienia wybrane, red. M. Karpluk, J. Sambor, Lublin 1988.
Człowiek – dzieło – sacrum, red. S. Gajda, H.J. Sobeczko, Opole 1998.
Od Biblii Wujka do współczesnego języka religijnego. Z okazji 400-lecia wydania Biblii ks. Jakuba Wujka. Materiały z sympozjum naukowego, Tarnów 25–26 kwietnia 1998, red. Z. Adamek, S. Koziara, Tarnów 1999.
Idee chrześcijańskie w życiu Europejczyka. Język. Piśmiennictwo. Sztuki plastyczne. Obyczaje. Materiały z konferencji 15–17 maja 2000, cz. 1, red. A. Ceglińska, Z. Staszewska, Łódź 2001.
Idee chrześcijańskie w życiu Europejczyka. Język. Piśmiennictwo. Sztuki plastyczne. Obyczaje. Materiały z konferencji 15–17 maja 2000, cz. 2, red. A. Ceglińska, Z. Staszewska, Łódź 2001.
Język – Szkoła – Religia. Księga referatów z konferencji w Pelplinie, t. 1, red. A. Lewińska, M. Chmiel, Pelplin 2006.
Język – Religia – Tożsamość, t. 1, red. G. Cyran, E. Skorupska-Raczyńska, Szczecin 2007.
Język doświadczenia religijnego, t. 1, red. G. Cyran, E. Skorupska-Raczyńska, Szczecin 2000. Jan Paweł II – człowiek i dzieło, red. B. Walczak, Poznań 2001.
O człowieku w późnej nowoczesności. Jan Paweł II – osoba, życie, pontyfikat, red. B. Walczak, Poznań 2004.
Wokół „Tryptyku rzymskiego” Jana Pawła II, red. ks. A.M. Wierzbicki, Lublin 2003.
Słowo – myśl – ethos w twórczości Jana Pawła II, red. Z. Trzaskowski, Kielce 2005.
Znaleźć źródło. Twórczość literacka Karola Wojtyły – Jana Pawła II, red. Z. Anders, J. Pasterska, Rzeszów 2005.
Karol Wojtyła – poeta, red. J. Głażewski, W. Sadowski, Warszawa 2006.
Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. 18: Jan Paweł II – Wychowawca Młodych, red. M. Rybka, Poznań 2009.
Karol Wojtyła – Jan Paweł II. Słowa prawdy i życia. Szkice lingwistyczne, red. K. Ożóg, B. Taras, Rzeszów 2010.
Jan Paweł II w trosce o słowo i prawdę, red. S. Mikołajczak, M. Wrześniewska-Pietrzak, Poznań 2011.
M. Makuchowska, Styl religijny, w: Przewodnik po stylistyce polskiej, red. S. Gajda, Opole 1995.
R. Grzegorczykowa, Kilka refleksji na temat istoty, zakresu i cech swoistych języka religijnego, „Poradnik Językowy” 2008, z. 10, s. 4. Świat słowa Jana Pawła II. Refleksje – wspomnienia – opinie, oprac. M. Dalgiewicz, Tarnów 2007.
D. Zdunkiewicz-Jedynak, Surfując po Internecie w poszukiwaniu Boga... Gatunki komunikacji religijnej na polskich katolickich stronach internetowych, Tarnów 2006.
A. Gomola, Bóg kobiet. Studium językoznawczo-teologiczne, Tarnów 2010.
M. Wojtak, Współczesne modlitewniki w oczach językoznawcy. Studium genologiczne, Tarnów 2011.
S. Mikołajczak, T. Węcławski, Słowo wstępne, w: Język religijny dawniej i dziś, red. S. Mikołajczak, ks. T. Węcławski, Poznań 2004.
Język religijny dawniej i dziś, red. S. Mikołajczak, ks. T. Węcławski, Poznań 2004.
Język religijny dawniej i dziś, t. 2, red. S. Mikołajczak, ks. T. Węcławski, Poznań 2005.
Język religijny dawniej i dziś, t. 3, red. ks. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Poznań 2007.
Język religijny dawniej i dziś w kontekście teologicznym i kulturowym, t. 4, red. ks. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Poznań 2009.
Język religijny dawniej i dziś w kontekście teologicznym i kulturowym, t. 5, red. ks. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Poznań 2009.
E. Kucharska-Dreiss, Teolingwistyka – próba popularyzacji terminu, w: Język religijny dawniej i dziś, t. 1.
M. Wojtak, Styl religijny w perspektywie genologicznej, w: Język religijny dawniej i dziś, t. 1.
R. Grzegorczykowa, Wypowiedzi religijne jako forma uczestnictwa w sacrum, w: Język religijny dawniej i dziś, t. 1.
B. Walczak, Biblijne skrzydlate słowa we współczesnym języku polskim (Głos w dyskusji o pojęciu i zasobie), w: Język religijny dawniej i dziś, t. 4.
W. Przyczyna, Miejsce homilii w celebracji liturgicznej. Artykuł dyskusyjny, w: Język religijny dawniej i dziś, t. 4.
R. Grzegorczykowa, Błogosławieni czy szczęśliwi? (Uwagi w związku z nowym tłumaczeniem Błogosławieństw), w: Język religijny dawniej i dziś, t. 4.
M. Wojtak, Polimorficzność stylu religijnego we współczesnej polszczyźnie, w: Język religijny dawniej i dziś w kontekście teologicznym i kulturowym, t. 5.
R. Šramek, Onomastica sacra, w: Język religijny dawniej i dziś w kontekście teologicznym i kulturowym, t. 5.
Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. 16, red. Z. Krążyńska, Z. Zagórski, Poznań 2007.
Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. 17: Jan Paweł II – obrońca godności człowieka, red. M. Rybka, Poznań 2008.
Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. 19: Jan Paweł II – Wychowawca Młodych, red. M. Rybka, Poznań 2009.
Jan Paweł II – człowiek i dzieło. Materiały z konferencji naukowej „Uniwersytet Janowi Pawłowi II” Poznań, UAM, 26 kwietnia 2001 roku, red. B. Walczak, Poznań 2001.
O człowieku w późnej nowoczesności: Jan Paweł II – osoba, życie, pontyfikat, red. B. Walczak, Poznań 2004.
Jan Paweł II Odnowiciel Mowy Polskiej, red. S. Mikołajczak, M. Wrześniewska-Pietrzak, Poznań 2009.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” since 2016 under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).